Ươm tạo giống cây chất lượng phục vụ trồng rừng gỗ lớn

BVR&MT – Nhằm chuyển giao, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật trong trồng rừng gỗ lớn tiến tới xây dựng các vùng nguyên liệu phục vụ chế biến trong nước và xuất khẩu góp phần đáp ứng tiêu chuẩn quản lý rừng bền vững FSC, việc ươm tạo giống cây chất lượng cao là việc làm đang được quan tâm. Trong đó, mô hình vườn ươm sản xuất cây giống lâm nghiệp phục vụ vùng nguyên liệu được Trung tâm Khuyến nông quốc gia triển khai hứa hẹn sẽ giúp giải quyết phần nào nguồn cây giống trên địa bàn các tỉnh Quảng Trị và Thừa Thiên Huế.

Giám đốc Trung tâm Khuyến nông quốc gia Lê Quốc Thanh tham quan mô hình vườn ươm cây lâm nghiệp tại xã Vĩnh Hà, huyện Vĩnh Linh (Quảng Trị).

Theo Trung tâm Khuyến nông quốc gia, mô hình xây dựng mô hình vườn ươm sản xuất cây giống lâm nghiệp phục vụ vùng nguyên liệu được triển khai từ năm 2022 đến 2024 tại hai tỉnh Quảng Trị và Thừa Thiên Huế.

Mô hình này nhằm chuyển giao quy trình sản xuất giống cây keo lai mô có chất lượng tốt phục vụ trồng rừng chất lượng cao cho vùng nguyên liệu gỗ lớn; tạo được vùng nguyên liệu gỗ lớn phục vụ nhu cầu chế biến trong nước và xuất khẩu, góp phần đáp ứng tiêu chuẩn quản lý rừng bền vững FSC; nâng cao năng lực, vai trò của hợp tác xã liên kết với doanh nghiệp trong tổ chức sản xuất giống, trồng rừng, cấp chứng chỉ và tiêu thụ sản phẩm.

Quá trình thực hiện sẽ xây dựng sáu mô hình vườn ươm sản xuất cây giống bảo đảm chất lượng với năng suất khoảng 500.000 cây/năm trên địa bàn hai tỉnh Quảng Trị và Thừa Thiên Huế.

Qua mô hình sẽ hướng dẫn cho người dân thực hiện thành thục kỹ thuật trong ươm cây con từ cây mầm keo lai mô đạt tỷ lệ thành công từ 85% trở lên. Cùng với đó, mô hình sẽ góp phần ổn định nguồn giống chất lượng cao và hạ giá thành giống cho vùng nguyên liệu gỗ lớn.

Theo Trung tâm Khuyến nông quốc gia, mô hình xây dựng mô hình vườn ươm sản xuất cây giống lâm nghiệp phục vụ vùng nguyên liệu được triển khai từ năm 2022 đến 2024 tại hai tỉnh Quảng Trị và Thừa Thiên Huế.

Quá trình thực hiện sẽ xây dựng sáu mô hình vườn ươm sản xuất cây giống bảo đảm chất lượng với năng suất khoảng 500.000 cây/năm trên địa bàn hai tỉnh Quảng Trị và Thừa Thiên Huế.

Nhằm triển khai hiệu quả các mô hình, các cơ quan chuyên môn đã tổ chức nhiều lớp tập huấn ngoài mô hình cho 390 người dân trong vùng dự án nắm vững quy trình sử dụng và vận hành vườn ươm; quy trình trồng rừng gỗ lớn theo tiêu chí quản lý rừng bền vững; nắm vững được các nguyên tắc, tiêu chí thực hiện chứng chỉ rừng bền vững và các bước lập hồ sơ cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững.

Kiểm tra sinh trưởng, phát triển của cây keo lai mô ở vườn ươm Long Thành, xã Vĩnh Hà, huyện Vĩnh Linh (Quảng Trị).

Bên cạnh đó, với công nghệ của vườn ươm cải tiến, các hệ thống che sáng phía trên điều khiển tự động và bán tự động, hệ thống vòm che mưa, gió, giữ ẩm, tưới phun sương, phun mưa tự động tạo được điều kiện phù hợp cho ươm cây giống.

Theo đánh giá, cây keo lai mô tại mô hình đạt tỷ lệ sống cao từ 90% trở lên. Dự án sau khi hoàn thành hứa hẹn giúp người dân trồng rừng hai tỉnh Quảng Trị, Thừa Thiên Huế tiếp cận phương pháp sản xuất lâm nghiệp hiệu quả trong việc áp dụng cây giống lai mô vào sản xuất.

Giám đốc Trung tâm Khuyến nông quốc gia Lê Quốc Thanh chia sẻ, “ Sản xuất giống cây trong vườn ươm mới tạo được sự đồng đều giống cũng như cung cấp đủ giống chất lượng cho nhân dân. Hiện nay, các địa phương dọc dãy Trường Sơn đang tập trung vào phát triển vùng nguyên liệu gỗ. Vì vậy, việc ươm cây giống ứng dụng công nghệ vào sản xuất là một trong những giải pháp để thực hiện điều đó. Tuy nhiên, cần sản xuất gắn với liên kết để tạo nên chuỗi giá trị và tăng thu nhập cho nhân dân”.

Theo Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị, xây dựng vườn ươm và chuyển giao quy trình sản xuất cây giống chất lượng cao sẽ giúp nhân dân trên địa bàn chủ động giống cây lâm nghiệp. Mặt khác, khi có nguồn giống tốt sẽ làm tăng giá trị rừng trồng, nâng cao thu nhập cho nhân dân và hướng đến phát triển rừng bền vững gắn với chứng chỉ rừng.

Cũng theo ông Thanh, mô hình vườn ươm là công nghệ lõi để xây dựng vùng nguyên liệu phục vụ trồng rừng trên địa bàn. Bởi mô hình vườn ươm đã đưa khoa học kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất giống là công nghệ nuôi cấy mô để tạo ra nguồn giống đạt chuẩn. Qua so sánh nếu sử dụng giống giâm thì chất lượng không bảo đảm, cây không đồng đều, không sạch và nhiễm bệnh dẫn đến chất lượng gỗ thấp. Hơn nữa, nếu trước đây khi có quy trình công nghệ chúng tôi xuống tập huấn cho bà con nông dân. Nhưng nay, chúng tôi thành lập tổ khuyến nông cộng đồng để đồng hành với nhân dân từ lúc triển khai kế hoạch sản xuất, quy trình sản xuất, kết nối thị trường đến bao tiêu sản phẩm. Khi có khuyến nông cộng đồng đồng hành thì nhân dân sẽ tổ chức thực hiện tốt hơn.

Giám đốc Hợp tác xã Long Thành xã Vĩnh Hà, huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị Võ Long Thành, cho biết: “Khi xây dựng mô hình vườn ươm, Trung tâm Khuyến nông quốc gia cử cán bộ xuống tư vấn về quy trình xây dựng vườn ươm đến quy trình gieo ươm, xuất bán cây giống. Mô hình vừa hoàn thành và đi vào ươm giống keo lai mô. Theo đánh giá cây keo lai mô giống tại vườn ươm đang sinh trường, phát triển tốt. Mỗi lứa ươm khoảng ba tháng sẽ được xuất bán với 10 vạn cây cung ứng cho khoảng 50 ha rừng. Tối đa một năm vườn ươm sản xuất được 80 vạn cây, chúng tôi phấn đấu giá thành bán ra rẻ hơn so với thị trường nhằm tiết kiệm chi phí trồng rừng cho bà con nông dân”.