BVR&MT – Ngày 18/1/2024, Luật Đất đai 2024 đã được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5. Dự kiến Luật Đất đai sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025, trừ quy định tại Điều 190 và Điều 248 sẽ có hiệu lực từ ngày 1/4/2024. Trong đó có nhiều quy định bổ sung về chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số.
Theo đó, Luật Đất đai 2024 quy định chi tiết hơn về các chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số. Tại khoản 2 Điều 16 của Luật Đất đai 2024, Nhà nước có chính sách hỗ trợ đất đai lần đầu cho cá nhân là người dân tộc thiểu số thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, phù hợp với phong tục, tập quán, tín ngưỡng, bản sắc văn hóa và điều kiện thực tế của từng vùng để bảo đảm ổn định cuộc sống.
Cụ thể, được giao đất ở trong hạn mức và được miễn, giảm tiền sử dụng đất; cho phép chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở trong hạn mức giao đất ở và được miễn, giảm tiền sử dụng đất đối với đất có nguồn gốc được Nhà nước giao, cho thuê, công nhận hoặc được thừa kế, tặng cho, nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật; giao đất nông nghiệp trong hạn mức không thu tiền sử dụng đất; cho thuê đất phi nông nghiệp không phải là đất ở để sản xuất, kinh doanh và được miễn, giảm tiền thuê đất…
Được biết, Bộ Tài nguyên và Môi trường đang xây dựng nghị định, trong đó đề xuất, việc hỗ trợ đất đai lần đầu đối với cá nhân là người dân tộc thiểu số thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi quy định tại khoản 2 Điều 16 của Luật Đất đai không áp dụng cho các trường hợp sau đây: đã được Nhà nước giao đất ở, công nhận quyền sử dụng đất ở, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở trong hạn mức; đã được Nhà nước giao đất nông nghiệp, công nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp trong hạn mức giao đất nông nghiệp; đã được Nhà nước cho thuê đất phi nông nghiệp không phải là đất ở để sản xuất, kinh doanh.
Việc hỗ trợ đất đai đối với cá nhân là người dân tộc thiểu số thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi quy định tại khoản 3 Điều 16 Luật Đất đai thực hiện đối với các trường hợp: không còn đất ở hoặc diện tích đất ở còn lại không bảo đảm diện tích tối thiểu được tách thửa theo quy định của UBND cấp tỉnh; không còn đất nông nghiệp hoặc diện tích đất nông nghiệp đang sử dụng không đủ 50% diện tích đất so với hạn mức giao đất nông nghiệp của địa phương.
Không còn là những quy định chung chung về quyền sử dụng đất như những quy định tại Luật đất đai 2013, quy định mới nêu rõ những người thuộc hàng thừa kế của đối tượng đã được giao đất mới có những quyền sử dụng đất.
Chưa kể đến, quy định trên còn nêu rõ trường hợp không còn nhu cầu sử dụng đất sẽ được nhà nước thu hồi để tiếp tục giao đất cho cá nhân khác là dân tộc thiểu số. Đây có thể coi là hướng đi đúng đắn nhằm đảm bảo đúng, đủ quyền lợi của những đối tượng là dân tộc thiểu số, tránh tình trạng đất bị bỏ hoang phí.
Những điểm mới về hỗ trợ đất đai cho đồng bào dân tộc thiểu số tại luật đất đai năm 2024, thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đối với đồng bào dân tộc thiểu số. Kỳ vọng sẽ góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao đời sống đồng bào dân tộc thiểu số và củng cố đại đoàn kết dân tộc.
Vũ Trà