BVR&MT – Nông dân tỉnh Quảng Ngãi đang đứng trước khó khăn, có nguy cơ vỡ nợ vì vụ dưa hấu năm nay đến khi thu hoạch không có người mua và đang rớt giá thê thảm.
Nhiều người “trắng tay”
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Ngãi, năm nay toàn tỉnh có khoảng 550 ha dưa hấu, với năng suất 2,2 tấn/sào sẽ có hơn 22.000 tấn dưa. Tuy nhiên, hiện nay hàng trăm hecta dưa hấu đã chín nhưng do giá chỉ còn 1.000 đồng/kg nên nhiều hộ nông dân ở các huyện Bình Sơn, Sơn Tịnh, Trà Bồng, Mộ Đức, Đức Phổ… vẫn chưa thu hoạch. Nhiều ruộng dưa hấu chín đỏ nhưng nông dân bỏ ngoài đồng và làm thức ăn cho trâu, bò đang có nguy cơ trắng tay, vỡ nợ.
Chủ tịch UBND huyện Bình Sơn Võ Đình Trà cho biết: Vụ dưa hấu năm nay, người dân địa phương trồng gần 390 ha, đạt sản lượng khoảng 15.300 tấn. Mới đầu vụ nhưng do giá bán quá thấp, nông dân Bình Sơn còn để khoảng 2.500 tấn quả đến kỳ thu hoạch trên đồng. Trước tình cảnh nông dân trồng dưa điêu đứng do giá rớt thê thảm, huyện Bình Sơn đã lập đường dây nóng: 0914350326 kêu gọi cán bộ công chức, các doanh nghiệp và nhà hảo tâm chung tay thu mua dưa hấu giúp đỡ bà con. Đây cũng là biện pháp “chữa cháy” cho những hộ dận trồng dưa, vì có người phải vay tiền để đầu tư cho vụ dưa hấu, mà giá rớt thấp như hiện nay thì có nguy cơ không trả được nợ và đời sống khó khăn…
Đi trên những cánh đồng dưa hấu ở huyện Mộ Đức, Sơn Tịnh, Bình Sơn…vào ngày đầu của tháng 4 này, PV Nhân Dân đã chứng kiến tình cảnh khốn đốn của nông dân bỏ dưa chín đỏ trên đồng vì không có thương lái đến mua. Tại xã Tịnh Hiệp, huyện Sơn Tịnh, là một trong những địa phương có diện tích trồng dưa nhiều nhất tỉnh, nông dân đang vô cùng lo lắng khi dưa chín đã nhiều ngày nhưng không có người thu mua.
Gia đình ông Bùi Tấn Binh trồng hơn 5 sào (500m2) dưa, trong đó có 3 sào đã đến thời điểm thu hoạch nhưng thương lái không mặn mà, chỉ mua với giá từ 700-900 đồng/kg với những quả trên 5 kg. Không chỉ vậy, do thời tiết năm nay mưa nhiều nên làm cho số dưa của bà con ở đây bị nứt, thối rất nhiều, có những thửa ruộng dưa hư đến 1/2 diện tích.
Vì vậy, người dân đã không còn mặn mà với việc thu hoạch dưa. “Trời mưa liên tục nên dưa nứt, thối hết. Với những diện tích dưa đã chín nếu trong vòng 5 ngày nữa mà không có người thu mua, nó sẽ hư hoàn toàn, người nông dân sẽ mất trắng. Mỗi sào dưa bà con phải đầu tư từ 2,5 – 3 triệu đồng, chưa tính tiền công và tiền thuê đất. Nay họ mua mỗi kg dưa 900 đồng thì số tiền bán được chỉ đủ trả tiền thuê nhân công để thu hoạch, vận chuyển đến bãi cân, bốc lên xe”- ông Binh cho hay.
Đi ra đi vào với đám dưa hơn hai sào của mình, bà Lê Thị Minh Lan (63 tuổi, thôn Hội Đức, xã Tịnh Hiệp, huyện Sơn Tịnh) nóng ruột vì đã bỏ ra 6 triệu đồng để trồng dưa, giờ thì công cốc. “Dưa đến mùa thu hoạch nhưng không ai hỏi mua. Trước có người tới xem, trả giá 1.000 đồng/kg rồi cũng đi. Năm ngoái giá bán được hơn 10.000 đồng/kg. Nếu giá dưa rớt như hiện nay thì dưa chín bỏ không thu hoạch, tôi chỉ có trắng tay chứ biết trông vào đâu được nữa”- bà Lan nói như khóc.
Thê thảm hơn là trường hợp của ông Trương Quốc Thơ (54 tuổi, ngụ cùng thôn Hội Đức) với hơn bốn sào dưa nhưng bây giờ gần như trắng tay. Ông Thơ cho biết: Gia đình trồng dưa hấu đã hơn chục năm nhưng chưa có năm nào giá dưa lại rớt thê thảm như thế này. Mấy năm trồng dưa có lời nên năm nay gia đình bàn bạc bán con bò để trồng dưa, giờ giá thấp mà dưa vẫn bỏ trên đồng. Vài ngày nữa mà bán không được thì chỉ còn cách cắt vào cho trâu ăn chứ làm gì được.
Gia đình ông Bùi Gọn (41 tuổi, xã Đức Phong, huyện Mộ Đức) giờ đây chỉ biết đi ra đi vào ruộng dưa: “Gia đình đầu tư trồng ba mẫu dưa, gần 150 triệu đồng, nhưng giờ thì chịu chết vì dưa bán không được. Mới thu hoạch được một nửa thôi nhưng họ mua giá rẻ bèo, chỉ với 1.100 đồng/kg. Tôi lỗ gần 43 triệu đồng rồi”. Còn bà Phạm Thị Giá (ngụ xã Bình Mỹ, huyện Bình Sơn) trồng 5 sào nhưng do mưa nắng bất thường nên 50% diện tích dưa bị nứt trên đồng. “Mọi năm thu hoạch đạt 9 tấn nhưng vụ năm nay, vợ chồng tôi chỉ thu hoạch được 3 tấn. Vụ mùa thất bát, giá cả dưa hấu lại rớt thê thảm chỉ còn 1.000 đồng/kg nên chúng tôi lỗ nặng, không có tiền trả nợ cho người ta”- bà Giá than thở.
Sinh viên hỗ trợ nông dân
Không để nông dân chới với vì dưa hấu rớt giá, bán không ai mua, các trường đại học, cao đẳng cũng như các huyện đoàn trong tỉnh Quảng Ngãi đã xắn tay áo giúp nông dân. Trước cổng trường Đại học Phạm Văn Đồng, hàng chục sinh viên ra sức bán dưa hấu giúp người dân. Theo ghi nhận của chúng tôi, khoảng một giờ đồng hồ lại có một xe tải nhỏ chở dưa đến giao cho nhóm sinh viên để bán. Chia sẻ với phóng viên, một bạn sinh viên cho biết nghe đài, báo nói về việc người dân trồng dưa điêu đứng, nhóm đã về địa phương để tìm hiểu và quyết định thành lập một nhóm để bán dưa giúp nông dân.
Giá bán dưa được các sinh viên thông báo là 2.000 đồng/kg nên rất nhiều người mua ủng hộ. “Mình thấy dân tội quá nên bán giùm họ chứ tiền mình không giữ, họ đem dưa đến rồi mình bán cho họ, khi nào bán được thì họ xuống lấy tiền. Được sự ủng hộ của nhiều người nên trong mấy ngày nay, nhóm đã bán được gần 15 tấn dưa cho người dân” – cô Bùi Thị Ánh Tuyết, giảng viên Trường Đại học Phạm Văn Đồng, trưởng nhóm bán dưa, chia sẻ.
Vừa chở xe dưa đến chỗ các bạn sinh viên, ông Phan Thắm (42 tuổi, xã Tịnh Hiệp, huyện Sơn Tịnh) xúc động nói: “Nhờ các em sinh viên chứ không gia đình tôi chết mất”. Theo ông Thắm, gia đình ông đầu tư hơn 7 triệu đồng để trồng bốn sào dưa với mong muốn thu nhập được chút đỉnh nhưng giờ thì lỗ vốn đầu tư. “Con tôi đang học lớp 4 thì không may chết đuối mới đây. Gia đình khổ lắm, trồng được mấy sào dưa hấu thì hiện giờ không bán được. Giá có rẻ mấy thì tôi cũng bán nhưng ngặt là không ai đến hỏi mua. Dạo này dưa đang bắt đầu hư hỏng rồi nên tôi rất lo lắng. Tôi mong các tổ chức, đoàn thể hỗ trợ thêm”- ông Thắm buồn nói.
Nhiều người dân ở các huyện nghe tin cũng đã tìm đến những điểm bán dưa để mua giúp mong giải quyết phần nào khó khăn ban đầu cho bà con nông dân.
Chủ tịch UBND xã Tịnh Hiệp Phạm Tấn Tài cho hay: Vụ dưa hấu năm nay xã Tịnh Hiệp trồng hơn 60 ha, hiện nay đã có 2/3 diện tích dưa đang độ chín, nhưng không có người mua đã ảnh hưởng đến đời sống người dân. Trước tình hình này, chính quyền địa phương đã liên hệ với nhiều cơ quan, cá nhân để mong sự giúp đỡ người trồng dưa hấu. Hiện xã chúng tôi đã liên hệ với các tổ chức, cá nhân ở nhiều tỉnh, thành trong nước kêu gọi giúp đỡ nông dân, nhưng hiện mới chỉ có Chi đoàn trường Đại học Phạm Văn Đồng và trường Cao đẳng Y tế Đặng Thùy Trâm (Quảng Ngãi) đang thu mua phân tán mỗi ngày từ 2-3 tấn. Hiện Tỉnh Đoàn Quảng Ngãi cũng đang vận động đoàn viên thanh niên các câu lạc bộ, các trường, Huyện Đoàn hỗ trợ nông dân bán dưa.
Bí thư Tỉnh Đoàn Quảng Ngãi Đặng Minh Thảo cho biết: Tỉnh Đoàn rất chia sẻ với bà con nông dân khi giá dưa hấu quá thấp, thu hoạch không đủ chi phí, thua lỗ nặng. Nhiều bà con bỏ ruộng dưa chín đỏ ngoài đồng thấy mà xót xa. Trước tình cảnh đó, Tỉnh Đoàn đã chỉ đạo cho các cơ sở đoàn trực thuộc vào cuộc giúp nông dân. Hiện tại các cơ sở Đoàn Trường đại học Phạm Văn Đồng, Cao đẳng Y tế Đặng Thuỳ Trâm, Trường Đại học Tài Chính-Kế toán và một số Huyện Đoàn trong tỉnh đã tổ chức các điểm bán dưa hấu giúp bà con trong lúc khốn khó…