BVR&MT – TP Trà Vinh (tỉnh Trà Vinh) được cả nước biết đến với cái tên gọi thân thiện là thành phố “mát nhất miền Tây” với gần 14.000 cây xanh cổ thụ, trong đó có trên 800 cây trên 100 năm tuổi. Để có được số lượng cây đó là cả một quá trình tôn tạo, bảo quản, giữ gìn của cả cộng đồng.
Ông Bùi Ngọc Ẩn, trưởng phòng quản lý cây xanh TP Trà Vinh cho biết : “Mỗi cây xanh được đánh dấu, được hình thành một bộ “lý lịch” rất hoàn hảo từ các cơ quan chức năng như: tuổi đời, nguồn gốc, quá trình phát triển, bộ họ, đang tọa lạc ở đường nào, định kỳ vệ sinh, phun thuốc, cắt tỉa… Làm vậy rất thuận tiện trong khâu quản lý, chăm sóc bảo dưỡng như con người với con người”.
Mới đây Trà Vinh còn làm cả việc mà nhiều nơi chưa làm được, đó là phá bỏ vỉa hè xung quanh những gốc cây để chúng phát triển đủ sức. Và cũng chẳng có chi là lạ khi đến Trà Vinh, mọi người đều cảm nhận sự chung tay gìn giữ cây xanh của tất cả người dân. Bởi, ở đó không hề có những cây đinh, cây vít đóng vào thân cây đi kèm với những biển quảng cáo; không có chuyện mắc bóng đèn trên những thân cây từ các quán cà phê, kinh doanh; không có nạn bóc vỏ cây, giăng mắc sào phơi như ở những nơi khác. Mới đây nhất là việc hàng trăm cây cổ thụ được vô “nước biển” (tiếp nước và thuốc bồi dưỡng cho cây trước nắng hạn). Tất cả đã và đang làm cho khoảng không gian vốn đã xanh nay lại xanh thêm.
Ông Thạch Chia, ngụ ở phường 7, TP Trà Vinh chia sẻ: “Người dân địa phương ở đây rất “cưng” cây xanh, luôn xem chúng là thành viên chung của gia đình mình, thành phố mình. Bất kỳ ai có hành động ngược đãi, xâm hại chúng đều bị phát hiện và ngăn chặn kịp thời”.
Nhiều du khách đến Trà Vinh đều đánh giá rằng: Trà Vinh có nhiều nét tương đồng như nhiều tỉnh của Vương Quốc Thái Lan bởi đi đâu cũng thấy chùa, cây xanh, tiếng nhạc ngũ âm nhưng Trà Vinh lại đẹp hơn, có nét uy nghiêm hơn, cổ kính hơn bởi đang sở hữu hàng chục ngàn cây cổ thụ quý hiếm nhất Việt Nam.
Chúng tôi có mặt dưới tàng lá to rộng hàng trăm mét vuông của cây Dầu Dù (tọa lạc tại phường 7) để cảm nhận cái mát dịu rất “Trà Vinh”. Cây Dầu Dù này không chỉ hình dáng kỳ lạ mà ngay cả thớ gỗ cũng xoắn lại như sợi dây tạo sự khác biệt so với những loại cây khác. Thân cây cao khoảng 30 mét. Gốc cây có chu vi trên 10 mét đi kèm bộ rễ to lớn tạo nên nhiều cảnh đẹp để du khách chụp ảnh lưu niệm. Mọi người gọi là cây dầu Dù vì có tàng lớn như cây dù to; có người thì lại quen gọi là cây dầu Rái. Chúng tôi đến tham quan chùa Bà Om, nơi được xem là địa điểm có rất nhiều bộ rễ cây có hơn hàng trăm năm tuổi rất lý tưởng để du khách quay phim, chụp ảnh. Ngoài ra, dọc theo 4 cạnh của ao còn có hàng trăm cây cổ thụ chen nhau trên những đoạn dốc tạo nên khung cảnh đẹp và nên thơ mà du khách thường ví đây là Đà Lạt miền Tây.
Một nét văn hóa khác cũng rất “Trà Vinh” là hầu hết trên 144 ngôi chùa theo hệ phái Bắc tông lẫn Nam tông, dù có khác nhau về niên đại diện tích, địa điểm nhưng tất cả đều có sự xuất hiện của nhiều cây xanh cổ thụ. Đi kèm theo đó là rất nhiều loại chim muông trú ngụ, nhiều nhất là cò, vạc, se sẻ… tạo nên một bức tranh xanh thật êm ả, thú vị, thư thái, mát dịu và chân quê.
Tiếp đó, chúng tôi ghé thăm Chùa Âng, ngôi chùa Khmer nổi tiếng và cổ kính nhất Trà Vinh có đến 36.000 mét vuông cây xanh bao phủ. Hòa thượng trụ trì cho biết: trong nhiều thế kỷ qua, lý lịch của các cây đại thụ kỳ vĩ trong chùa đều được các thế hệ người trụ trì ghi chép cẩn thận.
Một nét rất riêng của Trà Vinh không giống như một số thành phố khác là tất cả những con đường dù lớn hay bé; địa thế thuận lợi hoặc không thuận lợi đều được cây xanh phủ kín. Thêm vào đó, chính quyền và người dân địa phương luôn thỏa thuận cao với mục đích gìn giữ cội nguồn bằng việc đặt những tên đường nội ô rất mộc mạc, dân dã, dễ nhớ, lâu quên như: Đường Hàng Me, đường Hàng Sao, đường Cây Dầu…
Đến TP Trà Vinh, sự dịu mát càng thêm lan tỏa không chỉ từ cây xanh, từ các khuôn viên chùa mà còn từ sự có mặt của hàng trăm ngôi nhà cổ nay đã được trùng tu, nâng cấp, bảo vệ khá chỉnh chu. Đại đa số ngôi nhà đã được dùng làm cơ quan Đảng, nhà nước, các ban ngành, đoàn thể. Số còn lại cũng đã được tư nhân bảo quản rất tốt.
Ông Võ Huỳnh Hồng, một người dân cố cựu ở đây đúc kết rằng: Đất Trà Vinh khá phù hợp cho sự phát triển của các loài cây cổ thụ. Độ ẩm ở vùng châu thổ ven sông Cổ Chiên này cao, có nhiều giống cát pha lẫn đất thịt đặc trưng, phù hợp với cây sao đen, cây dầu rái và nhiều loại cây gỗ tốt khác. Bên cạnh đó, sự lãng mạn kết hợp với tình yêu thiên nhiên luôn tồn tại trong máu thịt của người Trà Vinh, không ai có thể lý giải được. Họ sẵn sàng dành đất để trồng đến hàng chục cây cổ thụ trong khuôn viên và xem những cây “cổ thụ” trong nhà mình là niềm tự hào bất tận, hạnh phúc.
Trà Vinh muôn đời vẫn vậy. Vẫn vươn mình làm mát tâm hồn của những ai lạc bước đến đây bằng những con đường với những hàng cây cổ thụ cao tít tắp; bằng tiếng nhạc ngũ âm du dương, thư thái; bằng những ngôi chùa cổ với bao câu chuyện tâm linh, huyền thoại.
Trương Thanh Liêm
