BVR&MT – Chùa Vạn Hiếu tọa lạc trên địa bàn thuộc ấp Phú Hoà, xã Tân Phú Đông, thành phố Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp, có tên gọi là rạch Kiều Hạ. Với chiều dài hơn 1.000m, có 120 hộ dân sinh sống chủ yếu là nông nghiệp và các dịch vụ từ nông nghiệp.
Trước đây, người dân sử dụng nước sinh hoạt gia đình từ con rạch Kiều Hạ. Tuy nhiên, do thiếu ý thức bảo vệ môi trường, nhiều hộ gia đình ném vật dụng, chất thải sinh hoạt bừa bãi, xuất hiện cảnh tượng bọc ni lông, hộp nhựa trắng của các món ăn nhanh rãi đều hai bên bờ kinh. Cứ thế, ngày càng nhiều chất bẩn dẫn đến việc tích tụ ứ đọng chất hỗn tạp, phát sinh cây cỏ, bụi rậm mọc um tùm hai bên bờ con rạch và chiếm mặt nước nhiều đoạn con rạch khiến phương tiện không lưu thông được. Đặc biệt, dòng nước trở nên đen ngòm bốc mùi hôi hám, không những gây mất mĩ quan mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng.
Tích cực hưởng ứng kế hoạch liên tịch giữa Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam với Phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố Sa Đéc về “Phát huy vai trò các tôn giáo tham gia bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu”, Trụ trì Chùa Vạn Hiếu – Đại đức Thích Tâm Đắc thể hiện tinh thần, trách nhiệm với cộng đồng bằng việc đề nghị và được UBND xã Tân Phú Đông thống nhất thành lập “Câu lạc bộ bảo vệ môi trường số 01” vào ngày 27/9/2017, với 120 thành viên.
Trong đó, Ban Chủ nhiệm có 9 thành viên, có xây dựng quy chế hoạt động, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên. Mục đích hoạt động của Câu lạc bộ (CLB) hướng đến việc tuyên truyền, vận động nâng cao ý thức về công tác bảo vệ môi trường (BVMT), việc chấp hành các quy định của pháp luật và giúp người dân nắm, hiểu rõ về tầm quan trọng trong công tác bảo vệ môi trường cũng như tác động của môi trường đối với cuộc sống của cộng đồng.
Khởi động ban đầu, CLB đã vận động cấp phát cho mỗi hộ một thùng bê để đựng rác, mua và bố trí 30 thùng rác lớn trải đều trên tuyến đường để tránh tình trạng súc vật tha, kéo, xé bao bọc rác lung tung gây hôi thối dơ bẩn. Đồng thời, vận động người dân tham gia dịch vụ thu gom rác thải, để rác đúng quy định nhằm tạo điều kiện cho nhân viên đến thu gom rác được dễ dàng thuận lợi. Câu lạc bộ duy trì đều đặn thực hiện các phần việc như phát quang, dọn dẹp cây cối, bụi rậm trên bờ và dưới rạch Kiều Hạ; dùng phương tiện xuồng thu gom, vớt các loại rác thải trên dòng kênh tập kết về điểm tập trung nơi đặt thùng chứa rác lớn. Từ đó, ý thức người dân nâng lên, rác được để trong thùng đúng quy định, hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng ném rác thải xuống rạch làm ô nhiễm nguồn nước. Hiện tại, CLB đã tạo việc làm tăng thêm thu nhập chính đáng cho một số thành viên của CLB đi thu gom rác hằng ngày từ các hộ dân trong khu vực, sau đó vận chuyển ra điểm tập kết để xe chuyên dụng của dịch vụ môi trường đến lấy đi xử lý.
Bên cạnh đó, Ban Chủ nhiệm còn áp dụng phương thức tuyên truyền, vận động đến người dân và các tín đồ Phật giáo treo băng rol, khẩu hiệu trong khu vực rạch Kiều Hạ để người dân đi qua lại, trong sinh hoạt dễ nhìn thấy và chấp hành tốt các quy định của pháp luật về BVMT. Vận động mạnh thường quân ủng hộ 01 máy phát cỏ, trang bị nhiều dụng cụ để các thành viên ra quân vệ sinh, phát quang được dễ dàng, kết hợp tận dụng các dụng cụ của hộ gia đình khi cần thiết nhằm đảm bảo phục vụ cho việc chung, tạo nên cảnh quan môi trường xanh-sạch-đẹp. Chưa dừng lại ở đó, nhờ công tác tuyên truyền, vận động, mạnh thường quân và bà con trong CLB nâng cấp đoạn đường tắt vào Kiều Hạ bị ngập nước, nâng 02 dốc cầu Rạch Kiều Hạ lên đường Lê Hồng Phong, sửa chữa các đoạn bị hư hỏng dài khoảng 70m, với kinh phí 55 triệu đồng và 90 ngày công; vận động kéo đèn chiếu sáng các đoạn đường tối bảo đảm an toàn giao thông, an ninh trật tự; vận động xây dựng 01 cây cầu bê tông (cầu Ông Tám) qua rạch Kiều Hạ, ngang 2,2m; dài 16m với kinh phí 65 triệu đồng và trên 100 ngày công. Lắp đặt 01 cống thoát nước dân sinh ở đường Kiều Hạ với kinh phí 106 triệu đồng… góp phần cùng với chính quyền địa phương xây dựng xã nông thôn mới.
Qua hơn 6 năm đi vào hoạt động, môi trường đường Kiều Hạ đã thay đổi và chuyển biến tích cực, dòng kênh đã trở lại trạng thái ban đầu; trên bờ kênh hình thành nhiều loại hoa, kiểng tạo không gian thông thoáng, diện mạo mới cảnh quan sáng – xanh – sạch – đẹp. Đây là một việc nhỏ nhưng đã góp phần xây dựng một xã hội an toàn, môi trường sống đã trong lành, đặc biệt đã củng cố niềm tin của nhân dân về chính quyền và tôn giáo ngày càng mạnh mẽ.
Đại đức Thích Tâm Đắc, Trụ trì chùa Vạn Hiếu bày tỏa sự tâm huyết: Tôi cùng các vị trong Ban Chủ nhiệm CLB duy trì việc họp lệ (quí/lần) vào ngày đầu tháng, nội dung họp giao tiền cho người thu gom rác và rút kinh nghiệm trong quá trình hoạt động, trao đổi, bàn bạc tổ chức thực hiện những phần việc hữu ích vì cộng đồng, kết hợp phổ biến những vấn đề có liên quan đến đời sống, sinh hoạt của nhân dân. Hoạt động của CLB không chỉ vì môi trường, mà còn phát tâm thiện nguyện chăm lo đời sống cho những hoàn cảnh khó khăn.
Sau mỗi đợt ra quân phát quang và nhân dịp rằm lớn, CLB đã vận động mạnh thường quân ủng hộ phát trên 03 tấn gạo, trên 200 phần quà cho các thành viên nhiệt tình và các hộ khó khăn trong CLB; phát trên 3.000 phần quà cho các cháu thiếu nhi nhân dịp Tết Trung Thu. Sau mỗi năm học, vận động phát trên 100 suất học bổng và dụng cụ học tập cho học sinh nghèo vượt khó, nhằm động viên các cháu là con, em của thành viên CLB phấn đấu học giỏi; CLB còn thường xuyên quan tâm vận động hỗ trợ trên 50 suất quà cho các cụ là thành viên lớn tuổi; duy trì thăm hỏi các thành viên ốm đau, bệnh tật và hữu sự với 200.000 đồng/1 người/lần; phát 120 lá cờ Tổ quốc cho tất cả thành viên trong CLB để treo vào dịp lễ, tết. Tổng trị giá trên 180 triệu đồng.
Trong thời gian sắp tới, CLB tiếp tục gắn bó cùng Chính quyền địa phương, Mặt trận Tổ quốc, các ngành, đoàn thể, Ban Nhân dân ấp thường xuyên tuyên truyền, vận động thành viên của CLB thực hiện tốt công tác BVMT, tạo vẽ mỹ quan và môi trường sống trong lành cho người dân trong khu vực. Đồng thời vận động thành viên CLB chỉnh trang hàng rào, trồng cây xanh, trồng hoa trước cửa nhà để thực hiện tuyến đường sáng– xanh– sạch– đẹp; duy trì việc ra quân phát quang mỗi quý 01 lần và vận động mạnh thường quân ủng hộ kinh phí hỗ trợ an sinh xã hội, kịp thời động viên, thăm hỏi, giúp đỡ các thành viên gặp khó khăn khi cần thiết; vận động các hộ mắc đèn chiếu sáng vào ban đêm, treo cờ Tổ quốc vào dịp lễ, tết…
Với những việc làm thiết thực, ý nghĩa vì cộng đồng, thời gian qua, tập thể CLB vệ sinh môi trường số 01 ấp Phú Hòa vinh dự được UBND tỉnh Đồng Tháp tặng 02 Bằng khen, UBND thành phố Sa Đéc khen thưởng 02 lần và 35 thành viên của CLB được UBND xã khen vì có thành tích trong công tác BVMT trên địa bàn xã Tân Phú Đông. Đáng nêu, vừa qua, CLB vệ sinh môi trường số 01 được suy tôn và tặng Bằng khen của Uỷ ban MTTQ Việt Nam Tỉnh về thành tích “Phật tử Phật giáo tham gia bảo vệ môi trường ứng phó với biến đổi khí hậu” năm 2022 tại hội nghị sơ kết Chương trình phối hợp về “Phát huy vai trò các tôn giáo tham gia BVMT, ứng phó với biến đổi khí hậu” giai đoạn 2015 – 2020 và đến năm 2022.
Trần Thắng
