BVR&MT – Ô nhiễm rác thải nhựa là vấn đề có tính liên vùng, xuyên biên giới. Để giải quyết vấn nạn “ô nhiễm trắng” này cần có sự chung tay của các các cấp, các ngành, các tổ chức chính trị-xã hội, các doanh nghiệp và từng người dân Việt Nam bằng hành động cụ thể, đó là cam kết “chống rác thải nhựa” để giữ hành tinh xanh.
Thông điệp trên vừa được Bộ trưởng Trần Hồng Hà đưa ra tại Lễ phát động phong trào “chống rác thải nhựa” hưởng ứng Chiến dịch Làm cho Thế giới sạch hơn năm 2018, diễn ra sáng 12/10 tại Trụ sở Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Đó cũng là mục tiêu chung mà Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng Đại diện Liên Hợp quốc và các tổ chức chính trị (Hội Liên Hiệp phụ nữ Việt Nam, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh; Hội Nông dân Việt Nam, Hội Cựu chiến binh Việt Nam, Hội Người cao tuổi Việt Nam) cam kết, thống nhất cùng hành động.
Chống rác thải nhựa, đẩy lùi “ô nhiễm trắng”
Thông tin thêm tại lễ phát động, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết, các sản phẩm từ nhựa, nilon “ra đời” mang lại tiện ích và đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của mỗi gia đình. Tuy nhiên, những đặc tính bền, khó phân hủy của các sản phẩm nhựa, nilon đã và đang gây ô nhiễm môi trường, để lại những hậu quả khôn lường đối với sức khỏe con người và các loài động thực vật.
Theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, hiện nay, ô nhiễm rác thải nhựa, đặc biệt là ô nhiễm rác thải nhựa đại dương đã trở thành vấn đề cấp bách toàn cầu. Vì vậy, giảm thiểu chất thải từ nhựa, nilon đã trở thành yêu cầu cấp bách, cần bắt đầu từ việc giảm thiểu tiêu thụ các sản phẩm nhựa và nilon khó phân hủy, đặc biệt là các sản phẩm nhựa dùng một lần.
Cũng chính vì vậy, Ngày Môi trường thế giới năm 2018, Liên hợp quốc đã phát động chủ đề “Giải quyết ô nhiễm nhựa và nilon” nhằm tuyên truyền, vận động, kêu gọi mọi người cùng nhau thay đổi thói quen sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần, qua đó góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường tự nhiên, đẩy lùi “ô nhiễm trắng” để bảo vệ sức khỏe con người.
Bên cạnh đó, Hội nghị bàn tròn về “Định hướng hình thành quan hệ đối tác hành động khu vực ASEAN về rác thải nhựa” trong khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế Thế giới về ASEAN năm 2018, cũng đã khẳng định ô nhiễm rác thải nhựa là mối quan tâm lớn của khu vực ASEAN nói riêng và cả thế giới nói chung.
Vì vậy, để tiếp nối các hoạt động hưởng ứng Chiến dịch làm cho thế giới sạch hơn năm 2018, góp phần giải quyết ô nhiễm nhựa, nilon trên phạm vi toàn cầu cũng như tại Việt Nam, Bộ Tài nguyên và Môi trường tổ chức phát động phong trào “Chống rác thải nhựa” nhằm kêu gọi những hành động thiết thực, thay đổi hành vi, thói quen sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần, bao gồm cả túi nilon khó phân hủy, ngay hôm nay và ngay bây giờ.
Cần cam kết của cả cộng đồng
Cũng tại buổi lễ, thay mặt các đơn vị đồng tổ chức, Bộ trưởng Trần Hồng Hà đã kêu gọi các cấp, các ngành, các cơ quan tổ chức, các doanh nghiệp và cộng đồng cùng thống nhất nhận thức, chung tay hành động chống rác thải nhựa.
Theo đó, ông Hà đề nghị các cấp, ngành cần tăng cường tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức về tác hại của chất thải nhựa, túi nilon đối với kinh tế-xã hội, môi trường và sức khỏe con người; xây dựng các giải pháp hữu hiệu nhằm giảm thiểu tiêu thụ, tăng cường tái sử dụng, tái chế chất thải nhựa đến cộng đồng và người dân.
Trên cơ sở đó, Bộ trưởng Trần Hồng Hà tin tưởng buổi lễ phát động hôm nay sẽ bắt đầu cho những hành động cụ thể, bắt đầu cho một phong trào “sáng, sâu và rộng” trong toàn xã hội nhằm chống rác thải nhựa.
Ngoài ra, “Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng sẽ phối hợp, theo dõi, đánh giá, tổng kết và tôn vinh kịp thời các tổ chức, cá nhân tham gia tích cực, tiêu biểu và điển hình trong phong trào này,” Bộ trưởng Trần Hồng Hà nhấn mạnh.
Tuy nhiên, để hiện thực hóa những mục tiêu trên, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho rằng cần đẩy mạnh việc nghiên cứu, ứng dụng công nghệ sản xuất; hoàn thiện cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển các sản phẩm có thể phân hủy, tái sử dụng, thân thiện với môi trường thay thế túi nilon, đồ nhựa dùng một lần.
Vị tư lệnh ngành tài nguyên và môi trường cũng kêu gọi tăng cường hợp tác với các đối tác quốc tế về giải quyết rác thải nhựa thông qua thúc đẩy các hình thức hợp tác đối tác, hỗ trợ tiếp nhận công nghệ về quản lý, tái chế, xử lý chất thải nhựa, phát triển các sản phẩm dễ phân hủy, thân thiện với môi trường thay thế nhựa, nilon…
Chia sẻ từ góc độ quốc tế, ông Kamal Malhotra, Đại diện thường trú của Liên hợp quốc tại Việt Nam cũng khẳng định, ô nhiễm nhựa ở châu Á là một vấn đề lớn. Trên thực tế, 60% lượng rác thải nhựa thải ra biển có nguồn gốc từ 6 nước ở châu Á, trong đó có Việt Nam.
“Việc sử dụng túi nhựa một lần và năng lực xử lý rác thải còn hạn chế đã gây ra áp lực gia tăng về ô nhiễm môi trường và sức khỏe cộng đồng. Đây là thời điểm để kêu gọi hành động tập thể cùng đối phó với một trong những thách thức lớn trên toàn cầu và cần có sự vào cuộc của tất cả các chính phủ, doanh nghiệp và người dân,” ông Kamal Malhotra nhấn mạnh.
Với yêu cầu cấp thiết nêu trên, đồng thời để chương trình chống rác thải nhựa ở Việt Nam phát huy hiệu quả, ông Kamal Malhotra kêu gọi Chính phủ cần “dẫn đầu” trong việc ban hành các chính sách mạnh mẽ nhằm ngăn chặn sản xuất và sử dụng túi nhựa dùng một lần không cần thiết.
Tiếp đó, khối doanh nghiệp tư nhân cần sáng tạo, áp dụng các mô hình kinh doanh để giảm thiểu tác động của của các sản phẩm đối với vùng hạ nguồn. Trong đó, người dân phải là người sử dụng thông thái, áp dụng thói quen sử dụng tốt, đặc biệt đối với sản phẩm nhựa dùng một lần.
Ông Kamal Malhotra cũng khẳng định, các hành động đơn lẻ không thể giải quyết vấn đề ô nhiễm nhựa. Vì thế, cần tiến hành các hành động chưa bao giờ thực hiện, cũng như suy nghĩ lại và đề xuất các chiến lược để thiết kế, sản xuất, giảm thiểu việc sử dụng túi nhựa dùng một lần; ban hành và thúc đẩy nghiên cứu các giải pháp thay thế và sản xuất bền vững.
Cũng trong buổi lễ phát động, lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường, Trung ương Hội Liên Hiệp phụ nữ Việt Nam, Trung ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, Trung ương Hội Cựu chiến binh Việt Nam, Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam và các doanh nghiệp tham dự đã trao các cam kết tham gia “Phong trào chống rác thải nhựa” giữa Bộ Tài nguyên và Môi trường với đại diện các tổ chức chính trị – xã hội, hiệp hội, doanh nghiệp.