BVR&MT – Luật Bảo vệ môi trường 2020, có hiệu lực từ ngày 1/1/2022, với rất nhiều điểm mới trong quản lý, xử lý các vấn đề về môi trường. Bộ Tài nguyên và Môi trường đã chủ trì, phối hợp các bộ, ngành, địa phương, các nhà khoa học, chuyên gia xây dựng, hoàn thiện các văn bản hướng dẫn thi hành Luật nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước.
Phó Tổng cục trưởng Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) Nguyễn Hưng Thịnh cho biết: Luật Bảo vệ môi trường 2020, nhằm hoàn thiện các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường, phù hợp đường lối, chủ trương của Ðảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường, đáp ứng yêu cầu đặt ra của giai đoạn phát triển mới.
Luật Bảo vệ môi trường 2020 có chín điểm mới quan trọng.
Thứ nhất, cộng đồng dân cư được quy định là một chủ thể trong công tác bảo vệ môi trường; tăng cường công khai thông tin, tham vấn, phát huy vai trò giám sát, phản biện, đồng thời bảo đảm quyền và lợi ích của cộng đồng dân cư khi tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường.
Thứ hai, luật thay đổi phương thức quản lý đối với dự án đầu tư theo các tiêu chí môi trường; kiểm soát chặt chẽ dự án có nguy cơ tác động xấu đến môi trường, thực hiện hậu kiểm đối với các dự án có công nghệ tiên tiến và thân thiện môi trường; cắt giảm thủ tục hành chính.
Thứ ba, luật chế định nội dung sức khỏe và bổ sung nhiều giải pháp bảo vệ các thành phần môi trường, nhất là môi trường không khí, môi trường nước.
Thứ tư là việc thúc đẩy phân loại rác thải tại nguồn; định hướng cách thức quản lý, ứng xử với chất thải, góp phần thúc đẩy kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam.
Thứ năm, luật mới chế định về thẩm quyền quản lý nhà nước dựa trên nguyên tắc quản lý tổng hợp, thống nhất, một việc chỉ giao cho một cơ quan chủ trì thực hiện; phân cấp triệt để cho địa phương.
Thứ sáu, vấn đề kiểm toán môi trường nhằm tăng cường năng lực, hiệu quả quản lý môi trường của doanh nghiệp được quy định cụ thể.
Thứ bảy, luật hóa các quy định về ứng phó biến đổi khí hậu, thúc đẩy phát triển thị trường các-bon trong nước.
Thứ tám, hành lang pháp lý bảo vệ di sản thiên nhiên phù hợp với pháp luật quốc tế về di sản thế giới, đáp ứng yêu cầu của quá trình hội nhập quốc tế được hoàn thiện.
Thứ chín là thông qua các điều khoản tạo lập chính sách phát triển các mô hình tăng trưởng kinh tế bền vững, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, phục hồi và phát triển nguồn vốn tự nhiên.
Sau khi được thông qua, ngành Tài nguyên và Môi trường tập trung xây dựng, hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật kèm theo trình cấp có thẩm quyền ban hành. Ðến nay, hai nghị định quan trọng đã được ban hành, gồm: Nghị định 06/NÐ-CP quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô-dôn; Nghị định 08/NÐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường đã được Chính phủ ban hành.
Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng ban hành Thông tư số 01/2022/TT-BTNMT quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Bảo vệ môi trường về ứng phó với biến đổi khí hậu; Thông tư số 02/2022/TT-BTNMT quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Bảo vệ môi trường. Các văn bản này đã bảo đảm các quy định, hướng dẫn cần thiết để triển khai Luật Bảo vệ môi trường kịp thời.
Ðiển hình như, Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường 2020, việc đơn giản hóa thủ tục hành chính trong đánh giá tác động môi trường; giấy phép môi trường được chú trọng. Thí dụ, thời gian giải quyết hồ sơ giảm từ 10 đến 15 ngày so với thời hạn quy định trong Luật. Qua đánh giá, việc thực hiện quy định này góp phần giảm gần 40% số thủ tục hành chính trong lĩnh vực môi trường.
Theo Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Hưng Thịnh, thời gian tới, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến những nội dung mới của Luật và các văn bản dưới Luật đến các nhà quản lý, người dân và doanh nghiệp. Bộ tiếp tục đề nghị các bộ, ngành, địa phương thực hiện tốt việc giải quyết các thủ tục hành chính về môi trường cho người dân và doanh nghiệp, bảo đảm tính liên tục, đồng bộ; tăng cường công tác hậu kiểm, thanh tra, kiểm tra trên cơ sở cập nhật, sàng lọc rõ các đối tượng theo quy định mới.
Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Ðề án tăng cường quản lý chất thải nhựa ở Việt Nam; Ðề án kiểm kê, quan trắc, lập báo cáo và xây dựng cơ sở dữ liệu đa dạng sinh học quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Kế hoạch quốc gia về quản lý chất lượng môi trường không khí giai đoạn 2021-2025… Bộ cũng sẽ thiết lập cơ chế tiếp nhận, giải đáp trực tuyến các vướng mắc, kiến nghị của các bộ, ngành, địa phương, người dân và doanh nghiệp trong quá trình triển khai và thi hành Luật…
