BVR&MT – “Nhiều vụ đối tượng sử dụng dao sắc, dao nhọn, dao có tính sát thương rất cao, gây án với tính chất rất manh động, tàn ác, dã man gây bức xúc dư luận xã hội, hoang mang, lo lắng trong nhân dân – Đại tướng Tô Lâm cho biết.
Chiều 20/5, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 7, Quốc hội nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra dự án Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi). Dự thảo luật gồm 8 chương, 74 điều.
Cần thiết quy định dao là vũ khí
Thừa uỷ quyền của Thủ tướng trình bày Tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, về khái niệm vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, dự thảo luật bổ sung dao có tính sát thương cao vào nhóm vũ khí thô sơ.
“Trường hợp sử dụng dao có tính sát thương cao vào mục đích lao động, sản xuất, sinh hoạt thì không thuộc phạm vi điều chỉnh của luật này; đồng thời, quy định vũ khí thô sơ khi sử dụng với mục đích xâm phạm tính mạng, sức khoẻ con người trái pháp luật là vũ khí quân dụng” – Đại tướng Tô Lâm nhấn mạnh.
Tờ trình nhấn mạnh, khái niệm vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ quy định luật hiện hành đã bộc lộ hạn chế, không đáp ứng được yêu cầu quản lý nhà nước và đấu tranh phòng, chống tội phạm.
Thực tế trong 5 năm, toàn quốc đã phát hiện 28.715 vụ, bắt giữ 48.987 đối tượng sử dụng trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, các loại dao và phương tiện tương tự dao gây án.
Trong đó: Tội phạm sử dụng súng tự chế, vũ khí thô sơ, dao và phương tiện tương tự dao làm công cụ, phương tiện gây án chiếm tỷ lệ rất cao, phát hiện 27.161 vụ, bắt giữ 46.693 đối tượng (chiếm 94,5% tổng số vụ, 92,8% tổng số đối tượng).
“Như vậy, tội phạm sử dụng súng tự chế, vũ khí thô sơ, dao và phương tiện tương tự dao gây án đang diễn biến rất phức tạp. Riêng đối tượng sử dụng dao và phương tiện tương tự dao gây án chiếm tỷ lệ cao, phát hiện 16.841 vụ, bắt giữ 26.472 đối tượng (chiếm 58,6% tổng số vụ, 54% tổng số đối tượng), nhiều vụ đối tượng sử dụng dao sắc, dao nhọn, dao sắc nhọn có tính sát thương rất cao, gây án với tính chất rất manh động, tàn ác, dã man gây bức xúc dư luận xã hội, hoang mang, lo lắng trong nhân dân” – Bộ trưởng Tô Lâm cho biết.
Cũng theo Đại tướng Tô Lâm, thực tế điều tra các vụ án cho thấy, chỉ xử lý hình sự được khi có đủ căn cứ kết luận đối tượng phạm tội về các tội danh khác như: Giết người, cướp tài sản, cố ý gây thương tích…, không xử lý được đối tượng về hành vi tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí vì trong luật hiện hành không quy định dao là vũ khí.
“Do đó, các đối tượng đã lợi dụng kẽ hở của pháp luật để chế tạo, tàng trữ, mua bán, vận chuyển, sử dụng trái phép các loại súng tự chế, dao và công cụ, phương tiện tương tự vũ khí thô sơ nếu không kịp thời ngăn chặn, xử lý nghiêm sẽ tiềm ẩn nguy cơ gây mất an ninh trật tự. Vì vậy, cần thiết phải sửa đổi, bổ sung các quy định về khái niệm vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ để bảo đảm phù hợp với thực tiễn”, theo Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm.
Căn cứ “mục đích sử dụng” dẫn đến khó phân biệt rạch ròi
Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng – An ninh của Quốc hội cho biết, đa số thành viên uỷ ban nhất trí sự cần thiết sửa đổi luật.
Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị Chính phủ tiếp tục chỉ đạo rà soát 4 nhóm chính sách quy định về khái niệm; quản lý hoạt động kinh doanh, xuất, nhập khẩu các loại dao và công cụ hỗ trợ khác có tính sát thương cao; cho phép tổ chức, doanh nghiệp nước ngoài cho, tặng, viện trợ vũ khí, công cụ hỗ trợ cho Việt Nam; khai báo vũ khí thô sơ là dao có tính sát thương cao để bảo đảm tính khả thi của các chính sách.
Cũng theo ông Lê Tấn Tới, đa số ý kiến thành viên cơ quan thẩm tra cơ bản nhất trí với các khái niệm về vũ khí vì cơ bản phù hợp và đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
Có ý kiến cho rằng, một số quy định có sự trùng lặp và không thống nhất về nội hàm khái niệm, việc giải thích từ ngữ gắn với tiêu chí “mục đích sử dụng” dẫn đến khó phân biệt rạch ròi giữa các loại vũ khí, gây khó khăn cho công tác quản lý, nhất là công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, xử lý các hành vi vi phạm liên quan đến vũ khí khi phải chứng minh mục đích sử dụng vũ khí của người vi phạm.
Về quy định “dao có tính sát thương cao”, có ý kiến cho rằng chưa bao quát hết các loại công cụ tương tự (chông, mìn, bẫy…) có nguy cơ gây sát thương, sẽ trở thành vũ khí nguy hiểm khi sử dụng trái mục đích; đồng thời quy định dao có tính sát thương cao là vũ khí thô sơ, vũ khí quân dụng sẽ không thống nhất với một số quy định của pháp luật hiện hành quy định về vũ khí. Vì vậy, đề nghị nghiên cứu quy định bảo đảm phù hợp, đồng bộ, thống nhất.
