BVR&MT – Các cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Hải Phòng cần nghiên cứu bao quát địa giới hành chính mới để không chỉ phát huy tiềm năng, thế mạnh hiện nay mà còn tính cho cả thành phố khi mở rộng.
Sáng nay 17/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết thay thế Nghị quyết số 35/2021/QH15 ngày 13/11/2021 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng
Cần thêm chính sách phù hợp với địa bàn mở rộng
Trình bày Tờ trình, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, nghị quyết này quy định về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng về quản lý đầu tư; quản lý tài chính, ngân sách nhà nước; quản lý quy hoạch, đô thị, tài nguyên, môi trường; quản lý khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo; thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức thuộc Thành phố quản lý; thành lập và hoạt động của Khu thương mại tự do thế hệ mới tại thành phố Hải Phòng.
Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra là Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị, cùng với việc thực hiện chủ trương đúng đắn của Đảng về thay đổi địa giới hành chính, Tờ trình của Chính phủ cần đánh giá tổng thể, từ đó mở rộng phạm vi áp dụng nghị quyết này cho địa bàn mới được sáp nhập; xây dựng chính sách đột phá, sáng tạo, bao quát, toàn diện.
“Đối với phần địa bàn mở rộng sau sáp nhập, đề nghị có chính sách đặc thù phù hợp để phát huy lợi thế, đặc điểm riêng biệt về vị trí địa lý, kinh tế, văn hóa” – Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính nhấn mạnh, đồng thời đánh giá dự thảo có điều khoản mở cho trường hợp sáp nhập, song còn chung chung.
Cho ý kiến, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, tăng phân cấp phân quyền, trên tinh thần địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm. Việc xây dựng chính sách, cơ chế đặc thù cho Hải Phòng cần cập nhật theo tinh thần mới, nhiều chủ trương mới của Đảng, nhất là có sự thay đổi địa giới hành chính khi Hải phòng hợp nhất với Hải Dương.
Đánh giá cao quyết tâm của Hải Phòng đi đầu trong chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ, AI, song ông Trần Thanh Mẫn lưu ý bộ máy phải tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, cải cách hành chính và nhất là phải bảo vệ môi trường để phát triển bền vững.
Kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất trình Quốc hội xem xét, thông qua; đồng thời đề nghị Chính phủ nghiên ứu tiếp thu các ý kiến, hoàn thiện hồ sơ để thẩm tra chính thức, đảm bảo chất lượng trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 9 tới.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội lưu ý việc tiếp tục rà soát để thể chế hóa đầy đủ chủ trương của Đảng, có chính sách đột phá, đẩy mạnh phân cấp phân quyền; không đưa vào chính sách thuộc thẩm quyền của Chính phủ, chính sách sẽ có trong các luật khác…
“Các chính sách cần nghiên cứu bao quát địa giới hành chính mới để không chỉ phát huy tiềm năng, thế mạnh hiện nay mà còn tính cho Hải phòng mở rộng; tính đến sắp xếp tổ chức bộ máy để rà soát chính sách cho phù hợp, đặc biệt là khi kết thúc hoạt động cấp huyện, tiếp tục sắp xếp cấp xã” – Phó Chủ tịch Nguyễn Đức Hải nhấn mạnh.
Nhiều chính sách mới đề xuất cho Hải Phòng
Nghị quyết nêu rõ, Hải Phòng tiếp tục được áp dụng các nhóm chính sách đã quy định tại Nghị quyết 35, một số nhóm chính sách tương tự đã được áp dụng tại một số địa phương khác cũng như bổ sung những chính sách mới.
Dự thảo quy định: “Ủy ban nhân dân Thành phố chấp thuận chủ trương đầu tư dự án xây dựng bến cảng, khu bến cảng mới có quy mô vốn đầu tư từ 2.300 tỷ đồng trở lên”. Hiện thẩm quyền này của Thủ tướng Chính phủ.
Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính tán thành phân cấp cho Thành phố theo đúng tinh thần Nghị quyết 45 của Bộ Chính trị. Tuy nhiên, đề nghị bổ sung quy định về chế độ trách nhiệm, bảo đảm quyền hạn đi đôi với trách nhiệm.
Liên quan chính sách về bán nhà ở thuộc tài sản công hình thành sau năm 1995 đến năm 2025, đa số ý kiến trong cơ quan thẩm tra nhất trí về chủ trương. Tuy nhiên, cần quy định cụ thể về cơ chế định giá, thẩm quyền định giá, trách nhiệm cá nhân trong trường hợp làm thất thoát tài sản nhà nước; bảo đảm lợi ích, ổn định đời sống người dân.
Về chính sách chuyển mục đích trồng lúa (từ hai vụ trở xuống) và đất rừng sản xuất, cơ quan thẩm tra nhận thấy, dự thảo chưa quy định giới hạn (mức trần) diện tích chuyển đổi đất lúa, đất trồng rừng tối đa được chuyển đổi, đặc biệt được áp dụng trong trường hợp vượt chỉ tiêu sử dụng đất được quốc gia phân bổ cho Thành phố.
Vì vậy, cơ quan này đề nghị, để bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng trong quyết định chính sách, trước khi trình Quốc hội xem xét, Chính phủ cần báo cáo cấp có thẩm quyền cho ý kiến.
Về thành lập Khu thương mại tự do thế hệ mới tại Hải Phòng, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài Chính cho rằng việc thí điểm thành lập Khu thương mại tự do là cần thiết, là quyết tâm chính trị của TP. Hải Phòng và Chính phủ; có đủ căn cứ chính trị, cơ sở pháp lý.
Tuy nhiên, đây là vấn đề lớn, không chỉ mang tính chất kinh tế mà liên quan đến quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội. Vì vậy, cơ quan này đề nghị làm rõ một số vấn đề, trong đó có cơ chế quản lý rủi ro, cơ chế giám sát bảo đảm một mặt thông thoáng song giữ vững an toàn tài chính, an ninh kinh tế, trật tự xã hội; bổ sung hệ thống giám sát định kỳ…
