BVR&MT – Rùa bốn mắt có nguồn gốc ở miền bắc Việt Nam và miền nam Trung Quốc là một loài rùa nước ngọt sống ở suối, được xếp loại cực kỳ nguy cấp, và đã được ấp nở thành công tại Mỹ.
Rùa bốn mắt sống ở các vùng nước ngọt ở miền nam Trung Quốc và miền bắc Việt Nam, gồm có 2 phân loài là Rùa bốn mắt và Rùa bốn mắt giả – loài họ hàng gần gũi được đặt tên theo các đốm mắt giả trên đỉnh đầu.
Rùa bốn mắt thường bị săn lùng để sử dụng trong y học dân gian và hiện đang được xếp loại cực kỳ nguy cấp trong Sách Đỏ IUCN do mất môi trường sống.
Một nguyên nhân nữa khiến rùa bốn mắt được coi là có nguy cơ tuyệt chủng phần lớn do việc buôn bán mai – thứ được ưa chuộng trong y học cổ truyền Trung Quốc.
Hiện nay rùa bốn mắt đã được ấp nở thành công ở Thủy cung Tennessee, nơi duy nhất ở Mỹ nhân giống rùa.
Từ năm 2007, Thủy cung Tennessee đã nhân giống thành công 17 cá thể rùa bốn mắt giả và 40 cá thể rùa bốn mắt để tăng sự đa dạng di truyền loài.
Tuy thế, việc nhân giống thành công loài rùa đang bị đe dọa này vẫn là một thách thức lớn.
Không giống như một số loài rùa có thể đẻ trứng nhiều đợt mỗi năm, Rùa bốn mắt chỉ đẻ một lần từ hai đến ba quả trứng.
Việc trứng nở khá bấp bênh. Những thay đổi về nhiệt độ, độ ẩm xung quanh hoặc bất kỳ yếu tố môi trường được kiểm soát cẩn thận nào khác đều có thể ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng tồn tại của trứng.
Bill Hughes, nhà nghiên cứu bò sát cao cấp thuộc Thủy cung Tennessee cho biết: “Với những loài có quần thể giới hạn như rùa rùa bốn mắt, đảm bảo mức độ đa dạng di truyền lành mạnh là yếu tố sống còn đối với khả năng tồn tại được. Điều đó khiến cho mọi sinh sản thành công của các cá thể bị bắt từ tự nhiên và có các gen không được biểu hiện thậm chí còn quan trọng hơn”.
Nhật Anh (Theo The London Economic)
