BVR&MT – Gần một năm nay các hộ dân xã Bản Cái, huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai luôn phải sống trong sợ hãi khi lòng hồ thủy điện Vĩnh Hà có thể nuốt căn nhà họ bất cứ lúc nào. Chuồng gia súc sụt lún, nền nhà nứt nẻ, cuộc sống vốn khó khăn nay càng khó khăn hơn.
Công trình Nhà máy Thủy điện ICT Vĩnh Hà là bậc thang thứ 4 trên dòng sông Chảy trong quy hoạch thủy điện vừa và nhỏ của tỉnh Lào Cai, được Bộ Công Thương phê duyệt tại văn bản số 2661/BCT-NL ngày 28/3/2011, được Cục Điều tiết Điện lực cấp giấy phép hoạt động điện lực số 125/GP-ĐTĐL, ngày 19/9/2016. Công trình thuộc địa phận xã Tân Dương, xã Thượng Hà, huyện Bảo Yên và xã Bản Cái, huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai.
Từ ngày Thủy điện Vĩnh Hà dâng nước các hộ dân sống ven lòng hồ không một ngày ngủ ngon vì đêm nào cũng nghe tiếng đất đá sạt xuống sông. Một số hộ dân bị rơi vào cảnh bi đát, những cột nhà được kê bằng đá nằm chơi vơi trên mép nước. Nếu như trước đây, bờ sông cách nhà cả trăm mét thì nay chỉ cần lỡ bước chân là rơi xuống nước.
Chị Trương Thị Dung, thôn Làng Qùy, xã Bản Cái, huyện Bắc Hà cho biết: Nhà chị là một trong những hộ dân bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi hồ nước thủy điện, nước hồ dâng lên mấp mé sát nền nhà, đằng sau nhà đã và đang bị sạt lở, sống ở đây rất sợ, con nhỏ ở nhà một mình rất nguy hiểm lúc nào cũng phải có người lớn ở nhà trông.
Sau khi thủy điện Vĩnh Hà dâng nước lòng hồ, mực nước đã lên ngấp nghé nền nhà 25 hộ dân sống ven sông Chảy ở bốn thôn Nậm Hành, làng Táp, làng Qùy, làng Mò của xã Bản Cái, huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai. Các hộ dân cho biết khi thống kê đền bù lãnh đạo thủy điện nói khi dâng nước chỉ ảnh hưởng đến một phần diện tích hoa màu nhưng không ngờ sau đó nước ngập đến tận nền nhà, một số công trình phụ, chuồng nuôi nhốt gia súc của các hộ dân cũng đã bị nứt thậm chí sụt xuống hồ.
Bên cạnh đó do dòng nước quẩn lại bên những khu dân cư nên xác gia xúc, rác thải từ đầu nguồn dồn về khiến nguồn nước bị ô nhiễm nghiêm trọng. Tuyến đường vào xã một số chỗ đã bị sạt lở nguy hiểm rình rập đến người dân đi lại.
Ông Ma A Dũng, chủ tịch UBND xã Bản Cái, huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai cho biết: Xã có 25 hộ dân bị ảnh hưởng do thủy điện dâng nước lòng hồ, có 10 hộ dân thuộc diện cấp bách phải di dời, bên thủy điện đã hỗ trợ thuê nhà 06 tháng nhưng nay đã hết hạn, 15 hộ dân còn lại có nguy cơ sạt lở chưa được di dời. Xã cũng đã làm việc với huyện và tỉnh 8 lần nhưng vẫn chưa có động tĩnh gì. Bên nhà máy thủy điện đã thành lập tổ thống kê kê khai tài sản, đo đạc đất đai nhưng chưa thấy đền bù, họ chỉ hứa rồi để đấy.
Một số hộ dân trong diện nguy hiểm đã được thủy điện hỗ trợ tiền thuê nhà di chuyển ra khỏi khu vực lòng hồ, tuy nhiên đây chỉ là giải pháp tạm thời. Để cuộc sống người dân ổn định, cần sự vào cuộc quyết liệt của cơ quan chức năng và bên thủy điện phải có trách nhiệm đưa các hộ dân ra khỏi vùng nguy hiểm.
Chiến Hữu
