BVR&MT – Chỉ có hai cá thể tê giác trắng Bắc Phi trên thế giới – được sinh ra trong một vườn thú châu Âu và hiện đang sống trong một khu bảo tồn ở Kenya.
Điều đó có nghĩa là tình cảnh loài tê giác trắng Bắc Phi đang ảm đạm, ngoại trừ các nhà khoa học cho rằng họ đã tìm ra cách bảo tồn tê giác trắng thông qua thụ tinh trong ống nghiệm.
Các nhà khoa học đã trích xuất trứng từ những cá thể tê giác còn sống sót, Najin và Fatu. Những quả trứng này được thụ tinh trong phòng thí nghiệm với tinh trùng được thu thập nhiều năm trước từ một cặp tê giác trắng đực đã chết tên là Suni và Saut.
Vẫn còn một trở ngại nữa trước khi những phôi đó trở thành một thế hệ tê giác trắng mới, không phải Najin – cá thể đã quá già hay Fatu – cá thể có vấn đề về tử cung nên không thể mang thai, và có thể sinh ra cá thể tê giác trắng tiếp theo.
Các nhà khoa học hy vọng một cá thể tê giác trắng Nam Phi có thể là một lựa chọn thay thế. Lần mang thai thay thế thành công gần đây tại vườn thú San Diego mang lại hy vọng rằng họ đã thành thạo kỹ thuật kích thích rụng trứng bằng hormone và cấy phôi đông lạnh vào một cá thể tê giác cái.
Những tiến triển này – từ thu hoạch trứng đến tạo phôi trong phòng thí nghiệm tê giác, rồi việc mang thai tê giác thành công với phôi được cấy ghép – là những thành tựu khoa học đột phá.
Đó là những gì cần thiết để ngăn chặn một phân loài tê giác biến mất mãi mãi.
Tuy nhiên, con đường cần đi tiếp vẫn đặc biệt dài. Và điều quan trọng là ngoài tê tê giác trắng, chúng ta phải xem còn bao nhiêu loài khác cần phải cứu trước khi quá muộn.
Theo IUCN, có khoảng 23.000 loài động thực vật nguy cấp trên toàn cầu. Ở Mỹ, Cục Cá và Động vật hoang dã cho biết có 1.500 loài nguy cấp hoặc bị đe dọa. Với trường hợp tê giác, nạn săn bắn và mất sinh cảnh là nguyên nhân đẩy chúng vào tình trạng nguy hiểm.
Cứu các loài có nguy cấp không chỉ là bảo tồn các loài động vật quý hiếm vì mục đích cứu giúp chúng mà còn vì chính con người. Hệ sinh thái hành tinh, bao gồm cả sự sống còn của con người đều dựa vào một hệ thống đa dạng sinh học phức tạp và tinh tế mà hệ thống này đang bị đe dọa nghiêm trọng khi các loài dần biến mất.
Nhật Anh (Theo Toledo Blade)
