BVR&MT – Trước thông tin phản ánh về lượng chất thải của Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (FHS) khó kiểm soát, Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) đã thông tin, trao đổi để có cách hiểu toàn diện, khách quan, khoa học và theo quy định của pháp luật về công tác quản lý, giám sát bảo vệ môi trường tại FHS.
Giám sát thường xuyên, nước thải, khí thải luôn đạt QCVN
Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với các Bộ, ngành và tỉnh Hà Tĩnh triển khai các đoàn kiểm tra, giám sát. Từ năm 2016 đến nay đã triển khai 13 đoàn giám sát công tác bảo vệ môi trường (BVMT) tại FHS.
Tổ giám sát hoạt động theo cơ chế thường xuyên, liên tục, định kỳ và đột xuất. Việc kiểm tra, giám sát thường xuyên, liên tục thông qua các hệ thống quan trắc tự động, liên tục được kết nối với Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hà Tĩnh và Tổng cục Môi trường để giám sát 24/24h.
Theo từng đợt kiểm tra, giám sát, Tổ giám sát đều trưng cầu các đơn vị phân tích, lấy mẫu (gồm: Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn đo lường chất lượng 1 thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ và Trung tâm Quan trắc môi trường miền Bắc thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường) để lấy mẫu phân tích, kiểm tra, đánh giá, đối chứng về chất lượng xả thải của FHS, bao gồm: Nước thải, khí thải, phân định chất thải rắn (bùn cán nóng, bùn lò cao và bùn lò chuyển), kiểm soát, đánh giá chất lượng môi trường xung quanh (môi trường không khí, nước biển, trầm tích đáy, nước mặt, nước ngầm). Các thông số phân tích môi trường được Tổ giám sát thực hiện đầy đủ theo các QCVN quy định.
Kết quả giám sát cho thấy tính đến cuối tháng 5/2017, FHS đã khắc phục xong các tồn tại, đã hoàn thành các hạng mục cải thiện, bổ sung công trình xử lý chất thải để đảm bảo tiêu chuẩn quốc tế theo yêu cầu tại Quyết định số 2604/QĐ-BTNMT ngày 9/11/2016 của Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Kết quả giám sát đến nay cũng cho thấy, nước thải, khí thải của FHS trước khi xả ra ngoài môi trường luôn đạt QCVN cho phép, một số thông số dần tiếp cận với tiêu chuẩn của các nước tiên tiến trên thế giới; chất lượng môi trường biển đã an toàn, ổn định; môi trường nước ngầm và không khí xung quanh luôn đáp ứng QCVN quy định. FHS cũng đã quản lý các loại chất thải rắn phát sinh theo đúng quy định
Về việc chuyển đổi phương pháp làm nguội than cốc từ ướt sang khô (việc sử dụng phương pháp làm nguội than cốc khô hay ướt đều không phát sinh nước thải ra ngoài môi trường và đều bảo đảm về môi trường quy định; tuy nhiên phương pháp làm nguội cốc khô có khả năng thu hồi nhiệt dư để phát điện, thân thiện với môi trường hơn): FHS đã lựa chọn công nghệ làm nguội cốc khô (CDQ) của Nhật Bản để thực hiện. Hệ thống CDQ số 1 đã hoàn thành và tiến hành nạp cốc để vận hành thử nghiệm từ ngày 17/3/2019; hệ thống CDQ số 2 đã cơ bản hoàn thành, dự kiến vận hành trong tháng 6/2019 theo đúng thời hạn đã cam kết.
Chất thải rắn phát sinh được quản lý theo đúng quy định
Các loại chất thải rắn phát sinh kể từ khi vận hành Lò cao số 1 đến nay đều được FHS quản lý theo đúng quy định pháp luật, cụ thể:
Nhóm chất thải đã được hợp chuẩn/ hợp quy là sản phẩm, hàng hóa vật liệu xây dựng, được bán ra bên ngoài hoặc tự tái sử dụng tại FHS theo các mục đích đã hợp chuẩn/ hợp quy, gồm: Xỉ hạt lò cao phát sinh, tro bay nhà máy điện, thạch cao nhà máy điện, tro đáy nhà máy điện.
Đối với một số loại xỉ thép (gồm: Xỉ lò chuyển, xỉ đúc, xỉ khử lưu huỳnh) phát sinh khoảng 2500 tấn/ngày, FHS đã hợp chuẩn các loại xỉ thép này theo các tiêu chuẩn của Nhật Bản, Anh và Việt Nam để làm sản phẩm phụ gia xi măng, vật liệu cấp phối cho đường giao thông và vật liệu san lấp cho các công trình xây dựng, giao thông.
Tổng khối lượng đã phát sinh là 1.141.800 tấn, đã sử dụng trong công trình đường giao thông và vành đai cây xanh trong nội bộ nhà máy là 238.000 tấn, chuyển giao cho các nhà máy xi măng và sản xuất vật liệu xây dựng là 21.600 tấn, hiện đang tồn 881.400 tấn được lưu giữ an toàn tại 3 bãi chứa xỉ thép trên bờ.
Nhóm chất thải có hàm lượng sắt cao có thể tự tái chế, tái sử dụng nội bộ hoặc chuyển giao cho các cở sở để sử dụng làm nguyên liệu sản xuất chủ yếu là bụi thu hồi từ các xưởng sản xuất, bùn lò chuyển, gang xỉ, thép xỉ, bột từ.
Riêng đối với 1334 tấn bùn cán nóng (thành phần chủ yếu là vảy cán) và 28737 tấn bùn bụi phối trộn do có hàm lượng tổng dầu cao chưa được phép tái sử dụng, FHS đang lưu giữ an toàn trong thời gian chờ hoàn thành lắp đặt bổ sung thiết bị xử lý khí thải.
Nhóm chất thải phải chuyển giao cho các đơn vị có chức năng xử lý gồm rác thải sinh hoạt, chất thải rắn công nghiệp thông thường và chất thải nguy hại (bùn thải trạm XLNT sinh hóa, nước thải súc rửa đường ống, dầu thải,…) phát sinh khoảng 20 tấn/ngày được FHS lưu giữ an toàn trong khu liên hợp trước khi chuyển giao cho các đơn vị chức năng tại tỉnh Hà Tĩnh xử lý theo quy định.
Nhằm tiến tới nền sản xuất tuần hoàn, giảm thiểu tối đa lượng chất thải phải thải ra ngoài môi trường, FHS đã nghiên cứu, đề xuất nhiều phương án tái chế, tái sử dụng các loại chất thải rắn phát sinh như việc sử dụng xỉ thép đã hợp chuẩn làm đường giao thông, sử dụng vào công trình vành đai cây xanh. Đặc biệt là việc FHS đề xuất thay đổi phương án xử lý chất thải rắn từ chôn lấp tại bãi chôn lấp lấn biển sang phương án tái chế, tái sử dụng hoặc chuyển giao cho đơn vị có chức năng phù hợp để sử dụng làm nguyên liệu sản xuất cũng đã được chấp thuận.
Đến nay, tổ Giám sát đã, đang và sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành, Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Tĩnh và các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước tăng cường kiểm tra, giám sát chặt chẽ hoạt động xả thải, quản lý chất thải rắn của FHS, đảm bảo các loại chất thải trước khi xả ra ngoài môi trường phải đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật về môi trường theo quy định; đôn đốc FHS khẩn trương hoàn thành các hạng mục cải thiện, bổ sung công trình bảo vệ môi trường theo cam kết với Chính phủ Việt Nam.