BVR&MT – Trung Thành là xã có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển đàn trâu theo hướng hàng hóa của huyện Vị Xuyên (Hà Giang) do điều kiện địa hình khá bằng phẳng xen kẽ những vùng đất đồi thuận lợi cho trồng cỏ phục vụ chăn nuôi gia súc. Bên cạnh đó, đồng bào các dân tộc của xã Trung Thành đã có nhiều kinh nghiệm trong quá trình nuôi trâu sinh sản và nuôi trâu làm sức kéo phục vụ cho sản xuất nông nghiệp.
Tuy nhiên, trong những năm qua, đàn trâu của xã Trung Thành mặc dù có phát triển về số lượng nhưng đa số là trâu già, nghé non và đàn trâu đực có thể trạng nhỏ bé. Xuất phát từ thực tiễn đó, UBND huyện Vị Xuyên đã chỉ đạo thực hiện “ Chương trình cải tạo và phát triển đàn trâu của xã Trung Thành theo hướng hàng hóa”; trong đó ưu tiên cải tạo đàn trâu giống và tăng nhanh số lượng của tổng đàn. Thời gian thực hiện Dự án được triển khai từ tháng 5/2013 đến tháng 5/2018.
Để thực hiện thành công chương trình cải tạo và phát triển đàn trâu của xã Trung Thành theo chủ trương của UBND huyện, Phòng Nông nghiệp Vị Xuyên đã triển khai công tác bình tuyển và chọn lọc được 12 trâu đực giống có độ tuổi trên dưới 5 năm, kích thước vòng ngực đạt trên 220 cm và 300 trâu cái sinh sản cho các hộ dân. Bên cạnh đó, các phòng ban chuyên môn của huyện như Trạm Khuyến nông, Trạm Thú y có trách nhiệm triển khai công tác tiêm phòng trừ dịch bệnh cho đàn trâu giống; mở các lớp tập huấn để chuyển giao kỹ thuật về chăn nuôi thú y, phương pháp phát hiện và điều trị các bệnh chủ yếu trên đàn gia súc; kỹ thuật trồng cỏ, dự trữ và chế biến thức ăn cho đàn trâu; kỹ thuật nuôi dưỡng và chăm sóc trâu cái sinh sản….
Ngoài ra, các hộ tham gia chương trình sẽ được huyện hỗ trợ 50 % số tiền mua trâu đực giống (hỗ trợ 35 triệu đồng/con đực giống) và 200 nghìn đồng/tháng tiền công chăm sóc, nuôi dưỡng trâu đực giống và trâu cái giống đã được bình chọn. Khi kết thúc dự án, UBND huyện Vị Xuyên sẽ thu hồi 40 % tiền vốn đã đầu tư mua trâu đực giống ban đầu (bình quân 28 triệu đồng/con). Bên cạnh đó, để thực hiện cải tạo hiệu quả đàn trâu của địa phương, các phòng ban chuyên môn của huyện Vị Xuyên đã chỉ đạo các hộ gia đình có trâu đực thể trạng nhỏ phải thiến hoặc bán cho các địa phương khác làm thực phẩm hoặc làm sức kéo.
Sau 5 năm triển khai thực hiện “Chương trình cải tạo và phát triển đàn trâu theo hướng hàng hóa tại xã Trung Thành”, tính đến thời điểm tháng 5/ 2018 đã có 157 trâu cái mang thai, trong đó đã có 108 nghé con đã được sinh ra. Do có sự tuyển chọn từ trâu bố mẹ nên các nghé con ra đời đều có thể trạng và vóc dáng lớn hơn hẳn những nghé con trước kia được sinh ra từ phối giống tự nhiên, trung bình từ 4 – 6 kg/con.
Ông Nguyễn Thanh Hải, Phó Chủ tịch UBND huyện Vị Xuyên cho biết: Chương trình cải tạo và phát triển đàn trâu của xã Trung Thành theo hướng hàng hóa đã mang lại hiệu quả kinh tế thiết thực; góp phần thúc đẩy quá trình phát triển đàn gia súc tập trung theo hướng hàng hóa và nâng cao thu nhập cho người chăn nuôi gia súc trên địa bàn xã Trung Thành và mở ra hướng cải tạo đàn gia súc nói chung trên địa bàn của huyện Vị Xuyên.
Phạm Văn Phú
(Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Hà Giang)