BVR&MT – Vĩnh Phúc là địa phương có tốc độ phát triển kinh tế thuộc top đầu của cả nước, nhất là khu vực sản xuất công nghiệp. Quá trình hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp sẽ phát sinh lượng lớn các loại chất thải. Nguy cơ xảy ra sự cố chất thải sẽ ảnh hưởng đến môi trường và cuộc sống của người dân nếu không có những biện pháp kiểm soát, quản lý, chủ động ứng phó từ sớm, từ xa.
Ngày 20/8/2023, sau trận mưa lớn, bờ đắp giữa nhà máy của Công ty cổ phần Prime Vĩnh Phúc chuyên sản xuất gạch, nằm trong cụm công nghiệp Hương Canh, huyện Bình Xuyên bị vỡ khiến lượng lớn nước thải tràn ra ngoài, bốc mùi hôi thối.
Quá bức xúc với việc thu gom, xử lý chất thải, nước thải kém hiệu quả của công ty gây ảnh hưởng đến cuộc sống, sinh hoạt, hàng trăm người dân tổ dân phố Đồng Sậu, thị trấn Hương Canh đã dựng lều bạt, ngăn không cho công nhân, phương tiện vào sản xuất, yêu cầu công ty giải quyết dứt điểm sự cố môi trường xảy ra.
Trước đó, tại ao sinh học diện tích gần 6.000 m2 của công ty xuất hiện tình trạng bề mặt ao có màu đen kịt, đặc quánh như than bùn. Mùi hôi thối, đặc biệt là mùi hóa chất bốc lên nồng nặc, người dân đã nhiều lần phản ánh, kiến nghị nhưng không được giải quyết.
Trước sự việc đó, tỉnh đã khẩn trương chỉ đạo các lực lượng chức năng và huyện Bình Xuyên vào cuộc giải quyết, yêu cầu công ty chấp hành nghiêm các quy định về bảo vệ môi trường, quản lý chất thải trong quá trình hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Mới đây nhất, Công ty TNHH dịch vụ và môi trường Trọng Hiếu, xóm Trại, xã Quất Lưu, huyện Bình Xuyên – doanh nghiệp chuyên về dịch vụ xử lý nước thải đã bị các cơ quan chức năng phát hiện hành vi xả nước thải ra môi trường vượt quá quy chuẩn kỹ thuật về chất thải từ 5 đến dưới 10 lần so với quy chuẩn.
Với hành vi trên, Công ty TNHH dịch vụ và môi trường Trọng Hiếu đã bị cơ quan chức năng xử phạt vi phạm hành chính số tiền gần 1,4 tỷ đồng; cùng với đó, đình chỉ hoạt động của công ty trong thời hạn 4,5 tháng.
Đây chỉ là hai trong số nhiều trường hợp vi phạm quy định bảo vệ môi trường để xảy ra sự cố chất thải trong quá trình hoạt động sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh bị các cơ quan chức năng phát hiện, xử lý trong thời gian qua.
Theo các chuyên gia, nguyên nhân xảy ra các sự cố chất thải có thể do tác động của thời tiết, thiên tai, bão lũ gây hư hỏng các công trình kiểm soát, xử lý chất thải dẫn đến tràn ra môi trường xung quanh.
Do ý thức chủ quan của con người vì lợi nhuận hoặc động cơ, mục đích khác mà bất chấp các quy định của pháp luật xả chất thải chưa qua xử lý, xử lý chưa đảm bảo ra môi trường xung quanh. Dù với nguyên nhân nào thì hậu quả để lại với môi trường cũng rất nghiêm trọng, cả trước mắt và lâu dài.
Đặc biệt với quá trình phát triển kinh tế-xã hội và tốc độ đô thị hóa nhanh chóng, nguy cơ phát sinh các sự cố môi trường, chất thải trong tương lai sẽ ngày càng lớn hơn, mức độ trầm trọng hơn.
Qua rà soát, thống kê, trên địa bàn tỉnh hiện có gần 160 doanh nghiệp phát sinh chất thải theo 17 loại hình sản xuất, kinh doanh dịch vụ có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường quy định tại Phụ lục II, Nghị định số 08/2022 của Chính phủ “Quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020”.
Đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường cho biết: “Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh về tăng cường ứng phó với sự cố chất thải, thời gian tới, sở tập trung phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương đẩy mạnh tuyên truyền hướng dẫn công tác thu gom, lưu giữ, vận chuyển, xử lý chất thải tại các đơn vị, cơ sở có phát sinh chất thải, các chủ nguồn thải lớn có nguy cơ phát sinh sự cố đảm bảo đúng theo quy định về bảo vệ môi trường”.
Tổ chức đào tạo, tập huấn, diễn tập đối với công tác phòng ngừa, ứng phó sự cố chất thải. Duy trì mạng lưới quan trắc hiện trạng môi trường trên địa bàn tỉnh, tăng cường năng lực dự báo, cảnh báo các nguy cơ liên quan đến sự cố chất thải làm ảnh hưởng đến chất lượng môi trường.
Phân công trực công vụ 24/24h nhằm đảm bảo đủ quân số sẵn sàng ứng cứu khi có sự cố chất thải xảy ra theo chỉ đạo của UBND tỉnh; triển khai thực hiện hiệu quả phương châm “bốn tại chỗ” (chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, vật tư kinh phí tại chỗ, hậu cần tại chỗ).
Tăng cường thanh tra hoạt động của các đơn vị sản xuất, kinh doanh dịch vụ trên địa bàn tỉnh, các chủ nguồn thải lớn, đặc biệt là các trường hợp có dấu hiệu đổ thải trộm, thải các chất thải không qua xử lý ra môi trường; xử lý hoặc đề xuất xử lý nghiêm các hành vi vi phạm về lĩnh vực bảo vệ môi trường…
