BVR&MT – Nhiều năm nay, bãi rác tập trung của huyện Đắk R’lấp (tỉnh Đắk Nông) tại bon Đắk B’lao, thị trấn Kiến Đức, gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người dân. Trong khi đó, dự án xử lý rác thải tập trung tại xã Đạo Nghĩa (cùng huyện) đã được khởi công xây dựng từ năm 2021 nhưng đến nay vẫn ngổn ngang do vướng mặt bằng.
Mấy năm nay, bãi rác tập trung trên tuyến đường chính vào bon Đắk B’lao luôn trong trình trạng quá tải. Hàng ngày, các xe thu gom rác từ thị trấn Kiến Đức và một số xã lân cận của huyện tập trung về khu vực này để chất đống. Hàng trăm, hàng nghìn tấn rác thải được kết lộ thiên, mùi hôi thối phát tán khắp nơi, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
Theo một số hộ dân, vào mùa mưa, nước rỉ rác đen ngòm, hôi thối, chảy từ bãi rác bon Đắk B’lao tràn ra các khu đất, nương rẫy của người dân khu vực xung quanh, gây ô nhiễm nguồn nước. Vào mùa nắng, bãi rác cháy âm ỉ nhiều tháng liền từ đầu mùa tới cuối mùa và chỉ được dập tắt khi mùa mưa tới.
Anh Phạm Tài, trú tại thị trấn Kiến Đức cho biết, trước đây khu vực này chủ yếu tập kết rác từ thị trấn Kiến Đức, nhưng mấy năm gần đây, rác từ một số xã lân cận cũng đổ về bãi rác này. Cùng với quá trình đô thị hóa, lượng rác thải tăng lên hàng năm và tình trạng ô nhiễm tại đây càng ngày càng gay gắt.
“Cơ bản thì họ không xử lý gì, chỉ tập kết ở đó và để rác tự hoại. Vào mùa gió, mùi hôi và khói từ bãi rác phát tán rất xa, có những chỗ cách 2 – 3 km vẫn ô nhiễm môi trường”, anh Tài thông tin thêm.
Già làng Điểu Xem, bon Đắk B’lao, thị trấn Kiến Đức cho biết, người dân trong bon và thị trấn đã nhiều lần ý kiến tại các buổi tiếp xúc cử tri, cũng như gửi đơn thư tới các ngành chức năng của huyện, tỉnh đề nghị giải quyết tình trạng ô nhiễm tại bãi rác. Các ngành chức năng cũng đã nhiều lần hứa hẹn sẽ đóng cửa, di dời, trả lại môi trường trong lành cho bà con nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện.
Theo ông Phạm Hữu Nghĩa, Chủ tịch UBND thị trấn Kiến Đức, sau khi tiếp nhận thông tin phản ánh về tình trạng ô nhiễm môi trường tại bãi rác Đắk B’lao, UBND huyện Đắk R’lấp đã chỉ đạo Đội Quản lý đô thị, UBND thị trấn Kiến Đức và đơn vị thu gom rác phải xử lý, chấm dứt tình trạng rác cháy âm ỉ gây ô nhiễm môi trường.
Theo UBND huyện Đắk R’lấp, từ cuối năm 2021, huyện đã triển khai giải phóng mặt bằng, thu hồi hơn 18ha đất tại xã Đạo Nghĩa để thực hiện dự án xử lý rác thải sinh hoạt. Tuy nhiên, công tác kiểm kê, thu hồi đất rất chậm do một số hộ dân không hợp tác. Một số hộ khởi kiện ra Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Nông nên huyện phải đợi bản án của tòa mới có cơ sở thực hiện các bước, các thủ tục tiếp theo. Đến nay, huyện mới hoàn thành việc thu hồi gần 6,6 ha, đạt hơn 35%.
Theo báo cáo mới nhất của UBND huyện Đắk R’lấp về vấn đề này, hiện có 4 hộ dân chưa đồng ý mức đền bù. Tổng diện tích đất của các hộ dân này khoảng 12 ha. Bên cạnh đó, các hộ cũng yêu cầu Nhà nước thu hồi hết phần diện tích ngoài ranh giới dự kiến do các diện tích này không đảm bảo điều kiện canh tác, sản xuất nông nghiệp. Ban Quản lý dự án và Phát triển quỹ đất huyện Đắk R’Lấp đã tính toán, thống kê, xác định tổng số tiền phát sinh khoảng 3 tỷ đồng.
Trước đó, tại cuộc họp được tổ chức vào cuối tháng 2/2023, Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông đã chỉ đạo UBND huyện Đắk R’lấp hoàn thành việc giải phóng mặt bằng, bàn giao quỹ đất sạch cho đơn vị chủ đầu tư trước ngày 30/3/2023. Sở Tài chính Đắk Nông bố trí vốn đối ứng (phần ngân sách địa phương) cho dự án trước 30/3/2023. Tỉnh giao đơn vị chủ đầu tư, các đơn vị liên quan, chính quyền địa phương tập trung tháo gỡ, đẩy nhanh tiến độ thi công và hoàn thành công trình trước ngày 31/12/2023.
“Các đơn vị, địa phương không hoàn thành nhiệm vụ, Văn phòng UBND tỉnh tổng hợp, báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh để trình Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh đề xuất Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy xem xét xử lý trách nhiệm theo quy định” – văn bản của Văn phòng UBND tỉnh Đắk Nông nêu rõ.
Ông Phan Vận, Phó Giám đốc Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng tỉnh Đắk Nông, chủ đầu tư dự án cho biết, vướng mắc lớn nhất của dự án hiện nay là công tác giải phóng mặt bằng vẫn chưa hoàn thành.
Hiện nay, Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng tỉnh Đắk Nông đề nghị UBND huyện Đắk R’lấp thực hiện các nội dung theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh để chủ đầu tư, nhà thầu có mặt bằng sạch tập trung thi công trong mùa khô và hoàn thành công trình theo kế hoạch.
Dự án cải tạo, nâng cấp, xử lý triệt để ô nhiễm môi trường tại bãi thu gom rác huyện Đắk R’lấp có tổng mức đầu tư gần 59 tỷ đồng, được khởi công ngày 22/11/2021 và dự kiến hoàn thành vào tháng 5/2023. Tuy nhiên, việc thi công bị chậm trễ và UBND tỉnh Đắk Nông đã đồng ý gia hạn thời gian hoàn thành đến hết năm 2023.
