BVR&MT – Mặc dù đã bị cơ quan chức năng và chính quyền địa phương chỉ ra hàng loạt sai phạm nghiêm trọng, có dấu hiệu hình sự trong hoạt động khai thác khoáng sản tại mỏ đất Núi Choẹt (xóm Thống Thượng, xã Minh Đức, thành phố Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên) như: Khai thác khoáng sản ngoài ranh giới, chưa làm thủ tục thuê đất với Nhà nước, chưa chuyển mục đích, chưa nộp tiền vào ngân sách Nhà nước đúng theo quy định pháp luật, chưa hoàn thành thủ tục đất đai… song mới đây, UBND thành phố Phổ Yên chỉ xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty Tân Hưng Thịnh tổng cộng 170 triệu đồng. Điều này khiến dư luận không khỏi băn khoăn rằng liệu mức phạt trên có thích đáng với các hành vi vi phạm pháp luật của đơn vị này?
Bài liên quan:
Liên quan đến nội dung trên, kể từ tháng 11/2022, Tòa soạn Bảo vệ Rừng và Môi trường đã nhiều lần cử phóng viên liên hệ đặt lịch làm việc nhưng liên tục bị “trì hoãn” với hàng loạt lý do đến từ bộ phận Văn phòng UBND TP. Phổ Yên. Mới đây nhất, khi phóng viên trực tiếp làm việc với ông Dương Văn Diễn, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường TP. Phổ Yên, vị này mới cho biết đã tham mưu tới lãnh đạo UBND TP ra quyết định xử phạt.
Cụ thể, ngày 07/02/2023, ông Trần Xuân Trường, Phó Chủ tịch UBND thành phố Phổ Yên đã ký Quyết định số 11/QĐ- XPVPHC xử phạt vi phạm hành chính Công ty Tân Hưng Thịnh đối với hành vi khai thác khoáng sản có tổng diện tích vượt ra ngoài ranh giới mỏ Núi Choẹt là 7.874m2. Căn cứ theo quy định tại Điểm b, Khoản 5, Điều 37, Nghị định số 36 năm 2020 của Chính phủ; Điểm 5, Khoản 15, Điều 2, Nghị định số 04 năm 2022 của Chính phủ xử phạt 2 hành vi khai thác khoáng sản trái phép của Công ty Tân Hưng Thịnh mỗi hành vi là 85 triệu, tổng 2 hành vi vi phạm là 170 triệu đồng.
Yêu cầu Công ty Tân Hưng Thịnh buộc cải tạo, phục hồi môi trường, thực hiện các giải pháp đưa các khu vực đã khai thác vượt ra ngoài phạm vi được phép khai thác về trạng thái an toàn. Công ty Tân Hưng Thịnh bị xử phạt và phải thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả, thời gian là 10 ngày.
Trước đó, ngày 02/02/2023, UBND xã Minh Đức đã phối hợp với Phòng Tài nguyên và Môi trường TP. Phổ Yên đã tiến hành kiểm tra thực địa, lập biên về hành vi vi phạm đối với doanh nghiệp này. Tại vị trí thứ nhất: Ngày 03/11/2022 Công ty Tân Hưng Thịnh khai thác vượt ranh giới quy hoạch tại vị trí đất của bà Lương Thị Nhuần, thửa 147 (Tờ bản đồ số 53). Từ ngày 30/1/2023 – 1/2/2023 phát hiện khai thác vượt ranh giới trên đất của bà Hoàng Thị Lan, tại thửa đất 180 (Tờ bản đồ số 68). Sau khi tiến hành đo đạc, diện tích mà Công ty Tân Hưng Thịnh khai thác trái phép là 3.198m2. Ngoài ra, Đoàn kiểm tra cũng phát hiện nhiều máy xúc và ô tô vận tải tại hiện trường.
Tại vị trí thứ hai: Sau khi đo đạc, phát hiện Công ty Tân Hưng Thịnh khai thác bên ngoài chỉ giới đã được cấp nói trên với tổng diện tích lên tới 4.675,8m2. Tổng diện tích của cả vị trí khai thác ngoài ranh giới là 7.874,8m2 (đã trừ 200m2 đã bị xử phạt trước đó).
Đoàn kiểm tra đã yêu cầu doanh nghiệp dừng ngay hoạt động khai thác trái phép ngoài ranh giới, chỉ được khai thác đất trong phạm vi quy hoạch được cấp và đảm bảo về môi trường. Sau đó, do mức độ vi phạm quá lớn vượt quá thẩm của cấp xã, nên UBND xã Minh Đức đã gửi hồ sơ và báo cáo toàn bộ hành vi vi phạm của Công ty Tân Hưng Thịnh lên UBND thành phố Phổ Yên giải quyết.
Tiếp đó, ngày 07/02/2023, ông Trần Xuân Trường, Phó Chủ tịch UBND thành phố Phổ Yên đã ký Quyết định số 11/QĐ- XPVPHC xử phạt vi phạm hành chính Công ty Tân Hưng Thịnh như đã nêu trên. Tuy nhiên, trong Quyết định xử phạt lại không đưa vào tình tiết tăng nặng mặc dù hành vi khai thác khoáng sản ngoài ranh giới của Công ty Tân Hưng Thịnh đã nhiều lần bị xử lý vi phạm như:
- Ngày 13/11/2019, Sở TN-MT tỉnh Thái Nguyên có kết luận kiểm tra số 112/KL-TNMT chỉ ra 8 lỗi vi phạm tại mỏ Núi Choẹt liên quan tới các vấn đề tự ý chuyển mục đích đất rừng sang đất nông nghiệp; không nộp báo cáo định kỳ khai thác khoáng sản; không lập báo cáo chất thải nguy hại; không thực hiện ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường…
- Năm 2021, Công an tỉnh Thái Nguyên đã xử phạt Công ty Tân Hưng Thịnh khai thác ngoài ranh giới mỏ Núi Choẹt với diện tích 200m2 với số tiền là 15 triệu đồng.
- Tháng 7/2022, do quản lý lỏng lẻo đã dẫn tới vụ việc cháu N.T.T.H 11 tuổi (tại xóm Ba Quanh (xã Minh Đức) tử vong do đuối nước khi chơi cùng bạn ở trong khu vực mỏ.
Việc Công ty Tân Hưng Thịnh khai thác ngoài ranh giới gần 8 ngàn mét vuông, khối lượng tài nguyên bị “rút ruột” ước lượng lên tới hàng chục triệu mét khối đất nếu quy đổi sẽ là một giá trị không hề nhỏ. Với hàng loạt sai phạm có tính chất nghiêm trọng và diễn ra trong thời gian dài như vậy nhưng UBND thành phố Phổ Yên chỉ xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty Tân Hưng Thịnh tổng cộng 170 triệu đồng khiến dư luận không khỏi băn khoăn rằng liệu mức phạt trên có đủ tính răn đe hay không?
Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin tới bạn đọc.
Nhóm phóng viên BVR&MT