BVR&MT – Mặc dù vẫn đang chỉ là đề xuất và cần được nghiên cứu, tính toán kỹ lưỡng, nhưng việc nhóm nhà đầu tư đề xuất thực hiện dự án tới 8 tỉ USD lấn vịnh Đà Nẵng với kỳ vọng giúp Đà Nẵng có một khu vực lấn biển giống với Dubai được đưa ra đã khiến nhiều người dân và các nhà đầu tư hồ hởi.
Hơn 10 năm trước, Khu đô thị Phương Trang (Q.Liên Chiểu, TP. Đà Nẵng) cũng có ý tưởng bồi đắp đảo nhân tạo khoảng 15 ha tại vịnh Đà Nẵng, đoạn giao lộ Nguyễn Sinh Sắc – Nguyễn Tất Thành. Lúc này, một số ý kiến của lãnh đạo TP. Đà Nẵng đã đồng tình, nhưng sau đó thấy phương án thực hiện, nguồn vốn của chủ đầu tư không khả thi nên đề nghị điều chỉnh. Tiếp đó, chủ đầu tư thay đổi bằng phương án đắp bán đảo hình vòng cung nhô ra vịnh khoảng 5 ha làm bến du thuyền, công viên cảnh quan. Tuy nhiên, đến nay quy hoạch này đã bỏ.
Ý tưởng lấn vịnh biển Đà Nẵng đã có từ rất lâu vì vậy cần có một số hội thảo, mời các chuyên gia chuyên về lấn biển để cùng bàn bạc. Ông Trương Quang Nghĩa, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng cho biết: “Cần nghiên cứu mở rộng khu vực bãi biển Nguyễn Tất Thành bằng cách lấn biển hoặc di dời, lùi đường Nguyễn Tất Thành vào trong”.
Ông Nghĩa giao Sở Xây dựng Đà Nẵng sớm nghiên cứu để có quy hoạch khu vực này. Cần thiết phải thuê các chuyên gia, tư vấn nước ngoài trong việc nghiên cứu khai thác vịnh Đà Nẵng.
Với mô hình như một đặc khu thu nhỏ trên vịnh biển Đà Nẵng, Tập đoàn Pavillion-Malaysia, Quỹ Bamboo Capital và Công ty CP Lương thực Đà Nẵng đã có đề xuất thực hiện dự án lấn vịnh Đà Nẵng thực hiện dự án đảo Hoa Sen – Lotus Island tại vịnh Đà Nẵng – hình thành từ việc xây dựng lấn biển, tổng vốn đầu tư là 8 tỉ USD. Dự án này là sự kết nối của các khu chức năng như khu dân cư, casino, trung tâm tài chính – thương mại, khu đua Công thức 1, khu bán lẻ miễn thuế, sân golf…
Sau cuộc họp giữa Thường trực Thành ủy, UBND TP. Đà Nẵng với các nhà đầu tư và các sở, ngành liên quan về dự án lấn vịnh này có hàng loạt các vướng mắc đã được đưa ra như việc xây dựng dự án này sẽ bao phủ một bề mặt biển rất lớn, ảnh hưởng tới sinh kế của ngư dân, đồng thời ảnh hưởng tới an ninh quốc phòng cũng như quy hoạch chung của thành phố trong tương lai.
Có rất nhiều ý kiến cảnh báo việc lấn biển này cần được cân nhắc kỹ càng, tránh những hệ lụy tiền nhãn như những dự án đã và đang triển khai dọc tuyến biển Đà Nẵng ảnh hưởng lớn đến đời sống người dân và sự phát triển chung của toàn thành phố, cũng như khu vực. Nhiều ý kiến cho rằng việc lấn biển không thể áp dụng cho vịnh Đà Nẵng bởi đây có địa hình là một vũng thùng, vòng cung, có một cửa thông ra biển hẹp. Cửa vịnh một bên núi Hải Vân, bên còn lại là núi Sơn Trà, bờ vịnh và đáy vịnh đã ổn định hàng trăm năm nay. Tác động bằng việc lấn biển sẽ gây ảnh hưởng rất lớn và phá vở ổn định địa hình, sinh thái tại vịnh ngay lập tức.
Ông Hồ Duy Diệm (nguyên Trưởng ban quy hoạch thành phố Đà Nẵng) hiện là Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ Lưu vực và dải biển Việt Nam cảnh báo rằng, dự án lấn biển “Vầng trăng khuyết” đang triển khai đã bắt đầu xảy ra những tác động môi trường do việc lấn gần 200ha tại dự án này. Cụ thể tại khu vực Liên Chiểu, Nam Ô đã bắt đầu xói lở, ngân sách đã phải bỏ ra hàng tỷ đồng để làm bờ kè chống xói lở.
Nếu tiếp tục đắp, lấn biển tại vịnh Đà Nẵng thì cân bằng sinh thái, tính ổn định địa hình địa mạo của cả vùng vịnh này sẽ bị mất, hậu quả sẽ khôn lường. Vùng biển ven bờ có tài nguyên rất quý, có thể phát triển lâu dài, phục vụ cho rất nhiều người. Ở các nước, vùng biển ven bờ luôn được bảo vệ nghiêm ngặt, song song với các hoạt động bảo tồn, giám sát, khai thác có chọn lọc. Lấn biển sẽ tác hại rất lớn đến môi trường, sinh thái bởi sẽ hủy diệt môi trường vùng biển ven bờ. Khi lấn biển, vùng nước của cả một vùng biển ven bờ bị làm bẩn, hàng loạt sinh vật chuyên sống gần bờ sẽ bị giết chết. Phát triển là cần thiết nhưng phải hết sức cân nhắc đối với các dự án lấn biển vì nó tác động rất lớn về mặt môi trường, xã hội.
“Không đánh đổi môi trường lấy kinh tế, gây ảnh hưởng người dân” – đó là phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại hội nghị trực tuyến toàn quốc về môi trường tháng 8/2016. Do đó phải xem xét kỹ lưỡng, có trách nhiệm đối với các đề xuất lấn biển ở bất cứ địa phương nào. Mọi hoạt động gây mất cân bằng sinh thái đều phải được tính toán thật kỹ lưỡng, nếu không sẽ gây thiệt hại nặng về kinh tế, xã hội, môi trường.
Theo dư luận, ý tưởng này chưa phù hợp với tình hình kinh tế hiện nay của nước ta nói chung và Đà Nẵng nói riêng. Khi chúng ta chưa giàu như Dubai, trình độ khoa học kỹ thuật chưa phát triển mạnh nhưng vẫn cố gắng làm thì hậu quả để lại sẽ rất nặng nề.
Minh Ngọc