BVR&MT – Người đi vệ sinh cá nhân, vứt mẩu và tàn thuốc lá hay thải, bỏ rác thải sinh hoạt không đúng nơi quy định tại khu chung cư, thương mại, dịch vụ hoặc nơi công cộng bị phạt từ 1 đến 5 triệu đồng. Những quy định này của Nghị định 155/2016 có hiệu lực trong tháng 2/2017, tuy nhiên, trên thực tế nhiều người dân vẫn còn thơ ơ, không chấp hành.
Thiếu ý thức hay thờ ơ với tiền phạt
Ghi nhận tại một số tuyến phố Hà Nội, tình trạng vứt rác, đầu thuốc lá, hay tiểu tiện trên đường vẫn xảy ra. Quanh khu vực hồ Gươm, nhiều người đi dạo hoặc ăn uống xong cũng vô tư quẳng lại luôn vỏ chai, vỏ bánh kẹo hoặc thẳng tay vứt vào các bồn hoa. Nhiều thanh niên đi đường hút thuốc lá vô tư gạt tàn và vứt mẩu thuốc lá ra ngay giữa đường, giữa nơi công cộng. Tại phố Hoàng Cầu, chiều 3.2 một người dân vẫn ngang nhiên mang rác đổ ra đường mặc dù thùng rác cách đó không xa. Dọc một số tuyến đường như Giải Phóng, gầm các cầu vượt, con đường gốm sứ Trần Nhật Duật – Trần Quang Khải – Yên Phụ, tường rào công viên Thống Nhất… thường xuyên bắt gặp cảnh người tấp xe vào tiểu bậy.
Đã có ai bị phạt?
Ông Triệu Như Long – Phó Chủ tịch UBND phường Thanh Nhàn (quận Hai Bà Trưng) – cho rằng, việc xử phạt hành vi tiểu bậy là một giải pháp tốt để ngăn ngừa được những thói quen xấu, gây mất vệ sinh và mỹ quan đô thị. Nhưng xử phạt như thế nào mới là quan trọng. Theo ông Long, cho đến thời điểm này thì đơn vị vẫn chưa nhận được hướng dẫn hay mẫu biên bản xử phạt về hành vi nêu trên.
“Việc xử phạt này không đơn giản chút nào, trong trường hợp phát hiện được người đi vệ sinh không đúng quy định nhưng khi tới gần người đó đã di chuyển chẳng lẽ mình đuổi theo. Thậm chí, khi bắt được họ mà không có bằng chứng thì rất khó xử lý” – ông Long nói.
Cũng về vấn đề này, ông Bùi Văn Xuyền – Ủy viên thường trực Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội – cho rằng, việc tăng mức xử phạt đối với hành vi tiểu tiện, đại tiện và hành vi vứt mẩu, tàn thuốc lá không đúng quy định tại nơi công cộng là cần thiết. Tuy nhiên, chỉ tăng mức phạt tiền thôi là chưa đủ, vì đây liên quan đến ý thức văn hóa của mỗi người dân nên cần đẩy mạnh tuyên truyền cho người dân biết rõ để không vi phạm.
Thực tế đã có nhiều quy định được ban hành nhưng không thấy thực hiện, chỉ dừng lại ở quy định rồi để đó, như Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, rất nhiều người vẫn hút thuốc lá tại nơi công cộng, công sở nhưng rất ít người bị phạt, thậm chí chưa thấy ai bị phạt.
Ông Xuyền cũng cho rằng, bên cạnh việc tăng mức phạt, cần tăng cường công tác kiểm tra và xử lý thường xuyên chứ không nên làm hình thức cho có rồi bỏ đấy. Bên cạnh đó là việc sẽ bố trí người như thế nào để thực hiện xử lý các hành vi vi phạm này.
Luật sư Nguyễn Huy An (Đoàn Luật sư Hà Nội) cho rằng việc xử phạt có nghiêm khắc không, lực lượng nào đứng ra chủ trì, cơ chế xử lý như thế nào để người dân sợ và không dám vi phạm mới là vấn đề đáng bàn. Theo luật sư An, hiện đã có ít nhất 2 nghị định quy định về phạt tiền với hành vi này, nhưng trong nhiều năm qua, dường như rất ít trường hợp bị xử phạt khiến người dân sẽ nhờn luật.