BVR&MT – Hồ Ba Bể là một trong những hồ nước ngọt tự nhiên lớn nhất thế giới nằm trong Vườn quốc gia Ba Bể, nơi đây được công nhận là khu du lịch quốc gia Việt Nam. Không chỉ dừng lại ở giá trị du lịch mà hơn cả thiên nhiên còn ban tặng cho nơi đây giá trị địa chất, địa mạo độc đáo và giá trị to lớn về đa dạng sinh học. 
Hồ Ba Bể được hình thành cách đây hơn 200 triệu năm, có diện tích mặt nước hơn 650 ha với chiều dài gần 8 km, rộng khoảng 500ha và có thắt nút ở giữa, xung quanh hồ được bao bọc bởi những khu rừng nhiệt đới, các dãy núi đá vôi có nhiều hang động cùng nhiều mạch suối ngầm. Nguồn nước chính được cung cấp từ ba con sông Pé Lầm, Pé Lù, Pé Lèng cùng tụ lại một điểm chảy vào hồ và đây cũng chính là hồ kiến tạo lớn nhất miền Bắc Việt Nam giữa vùng đá phiến và đá vôi. Nằm trong vườn quốc gia Ba Bể nên hệ sinh thái vô cùng đa dạng, thảm thực vật phong phú và các loài động vật quý hiếm, có giá trị được ghi vào Sách Đỏ đến nay vẫn đang được bảo tồn.
Đến với Pác Ngòi, du khách không chỉ được đắm mình trong cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp mà còn được khám phá, trải nghiệm những điều thú vị trong đời sống sinh hoạt của cộng đồng dân cư nơi đây.
Dù có sự giao thoa văn hóa và chịu ít nhiều tác động từ hoạt động du lịch nhưng nhiều nét văn hóa truyền thống từ bao đời của đồng bào Tày Pác Ngòi vẫn được gìn giữ như một vốn quý. Những ngôi nhà sàn cổ có tuổi đời vài chục đến cả trăm năm luôn được gìn giữ và tôn tạo như một minh chứng cụ thể cho nét văn hóa đặc trưng của người Tày vẫn được bảo lưu.
Du khách sẽ được trải nghiệm và thưởng thức những món ăn ngon đặc sản của vùng hồ như cơm lam, cá nướng, tép chua, thịt chua, dạ yến, xôi ngũ sắc… ngủ nhà sàn, tham quan hồ bằng thuyền độc mộc, đánh bắt cá trên sông, hồ, và cùng người dân nơi đây đi tham quan các bản làng dân tộc, các địa danh nổi tiếng như Ao Tiên, đền An Mạ, hang Làn Vòm… của vùng hồ Ba Bể và mua cho mình các sản phẩm đặc sản của địa phương.
Cùng với đó là nghề dệt thổ cẩm truyền thống dù gặp một chút khó khăn cho đầu ra nhưng vẫn được người dân Pác Ngòi duy trì và tìm hướng đi mới. Đặc biệt là gần 7 năm nay, sau khi được thành lập đội văn nghệ của thôn luôn “sáng đèn” để phục vụ du khách cũng như góp phần tự gìn giữ những câu hát then, câu sli, câu lượn mượt mà, tinh tế, mang đậm bản sắc văn hóa Tày.
Ngắm nhìn hồ Ba Bể vào buổi sáng, sau làn sương mờ huyền ảo thiên nhiên trông thật hùng vĩ, cảnh vật tĩnh lặng một cách lạ thường. Đợi khi mặt trời ló rạng, cảnh vật khoác lên mình một màu tươi xanh, khoe mình dưới muôn vàn tia nắng rực rỡ trông cực mới mẻ và hấp dẫn như vừa thức dậy sau một đêm ngủ dài. Với gam màu chủ đạo là màu xanh thẳm của núi rừng cùng với mặt hồ nghiêng nghiêng màu xanh ngọc hòa quyện cùng màu xanh biếc của mây trời tạo nên một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp, đầy quyến rũ khó có thể rời mắt.
Với cảnh sắc thiên nhiên hoang sơ mà thơ mộng, du lịch hồ Ba Bể còn là một điểm du lịch nổi tiếng được ví như “viên ngọc xanh” của vườn quốc gia Ba Bể và cũng là “hồ tự nhiên trên núi” có ý nghĩa đặc biệt quan trọng ở Việt Nam
Hoàng Tôn
