BVR&MT – Ngày 6/7, Sở Y tế TP Hồ Chí Minh cho biết, sau hơn 2 năm nỗ lực trong công tác phòng chống dịch và cơ bản đã kiểm soát được dịch COVID-19, ngành Y tế Thành phố đang đứng trước 3 nguy cơ, thách thức lớn: Nguy cơ dịch chồng dịch; nguy cơ thiếu thuốc, thiếu vật tư y tế và nguy cơ thiếu hụt nguồn nhân lực y tế công lập.
Theo Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, nguy cơ dịch COVID-19 bùng phát trở lại khi xuất hiện biến thể phụ của Omicron và dịch sốt xuất huyết đang gia tăng nhanh với số ca mắc tăng cao, số ca nặng và tử vong cũng tăng; khiến TP đứng trước nguy cơ “dịch chồng dịch”.
Trước đó, tại Hội nghị lần thứ 15 Ban Chấp hành Đảng bộ TP Hồ Chí Minh khóa XI mở rộng, Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Nên cho rằng, nếu để xảy ra tình trạng dịch chồng dịch thì nguy cơ quá tải hệ thống y tế là hiện hữu và nguy cơ đứt gãy hệ thống y tế là khó tránh khỏi.
Đối với dịch COVID-19, số ca mắc mới có xu hướng tăng nhẹ trong 3 tuần gần đây, có ngày có trên 50 ca (trước đây số ca mắc mới đã giảm sâu dưới 30 ca mắc mới/ngày).
Bên cạnh đó, ngày 4/7/2022, Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh cũng đã công bố phát hiện 2 mẫu dương với biến thể phụ BA.4 (tại Phường Thạnh Mỹ Lợi – thành phố Thủ Đức) và 1 mẫu dương với biến thể BA.5 (tại xã Tân Phú Trung – Củ Chi). Tất cả các mẫu dương này đều từ nguồn giám sát ngẫu nhiên qua hệ thống giám sát của Trung tâm kiểm soát bệnh tật Thành phố.
Ngành y tế Thành phố nhận định, dịch COVID-19 tuy đã được kiểm soát ổn định nhiều tháng, nhưng do các biến thể phụ mới của biến chủng Omicron vẫn tiếp tục xuất hiện và lan nhanh trên phạm vi toàn thế giới nên nguy cơ dịch bệnh COVID-19 bùng phát trở lại vẫn luôn là mối đe doạ đối với bất kỳ quốc gia nào, trong đó có Việt Nam.
Còn đối với dịch sốt xuất huyết, theo công bố của Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh, năm 2021, dịch sốt xuất huyết tại khu vực phía Nam và tại TP Hồ Chí Minh với type huyết thanh D1; nhưng năm nay bắt đầu có sự gia tăng dần type huyết thanh D2, tương ứng với số ca mắc mới tăng cao, số ca nặng tăng, số tử vong tăng.
Theo thống kê, số ca mắc là 21.993 ca, tăng 184% so với cùng kỳ, số tử vong 11 trường hợp, có cả người lớn, phụ nữ mang thai, trẻ em. Những địa phương có số mắc cao nhất là Bình Tân, Bình Chánh, Quận 12, Hóc Môn, Củ Chi, Tân Phú, Tân Bình và thành phố Thủ Đức.
Với tình hình trên, nguy cơ dịch bệnh sốt xuất huyết năm nay sẽ bùng phát mạnh với số ca mắc tăng, số ca nặng tăng và số tử vong tăng nếu không quyết liệt triển khai các giải pháp diệt muỗi, diệt lăng quăng ngay từ bây giờ.
Lãnh đạo Sở Y tế TP Hồ Chí Minh khẳng định, giai đoạn hiện nay, cả 2 dịch bệnh này đều có giải pháp phòng ngừa, vấn đề là công tác phòng chống dịch cần được triển khai quyết liệt, bền bỉ, đồng bộ hơn.
Bên cạnh đó, ngành Y tế Thành phố đang đứng trước thách thức không nhỏ, đó là phải có giải pháp chủ động và sớm khắc phục, không để tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế xảy ra. Theo Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, thiếu các thuốc và vật tư y tế phục vụ công tác khám, chữa bệnh cho các bệnh lý phổ biến là không thể chấp nhận được, vì sẽ gây ảnh hưởng xấu đến kết quả và chất lượng điều trị, nhất là ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của người dân tham gia BHYT.
Thiếu các thuốc và vật tư y tế thuộc danh mục thuốc hiếm không phải là vấn đề mới phát sinh đối với các bệnh viện trên địa bàn Thành phố và cả nước, tuy nhiên, do tác động của đại dịch COVID-19, danh sách thuốc hiếm có nguy cơ bị kéo dài thêm, điều này sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng điều trị các bệnh lý chuyên khoa. Triển khai giải pháp chủ động để ngăn chặn nguy cơ thiếu thuốc và vật tư y tế thuộc danh mục thuốc hiếm là trách nhiệm của mỗi bệnh viện, của ngành Y tế Thành phố và nhất là của Bộ Y tế.
Song song đó, tình trạng nhiều nhân viên y tế nghỉ việc sau thời gian dài chống dịch COVID-19 cũng khiến cho ngành Y tế Thành phố đứng trước nguy cơ thiếu hụt nguồn nhân lực y tế công lập. Theo thống kê, từ năm 2021 đến 6 tháng đầu năm 2022, có tổng cộng 2.028 nhân viên y tế nghỉ việc, trong đó có 473 bác sĩ và 1001 điều dưỡng (chiếm khoảng 5% tổng số nguồn nhân lực y tế của Thành phố).
Để ứng phó với nguy cơ thiếu hụt nguồn nhân lực y tế, ngành Y tế Thành phố triển khai chính sách đặc thù về củng cố, nâng cao năng lực trạm y tế phường, xã, thị trấn trong giai đoạn thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19 và đến năm 2025; nghiên cứu, đề xuất triển khai thí điểm các cơ chế, chính sách nhằm củng cố và nhân rộng mạng lưới cộng tác viên sức khoẻ cộng đồng.
Song song đó, kiến nghị sớm có hướng dẫn và tạo điều kiện thuận lợi để củng cố hoạt động tự chủ của các bệnh viện theo Nghị định 60/2021/NĐ-CP quy định cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập. Tuy nhiên, theo ngành y tế TP Hồ Chí Minh, về lâu dài cần có những cơ chế, chính sách để thu hút và giữ chân nhân viên y tế công lập.
