BVR&MT – Dự án đầu tư xây dựng công trình kè chống sạt lở bờ, ổn định dân cư bờ phải sông Hiến, thành phố Cao Bằng, tỉnh Cao Bằng là dự án quan trọng trong phòng, chống thiên tai, ổn định dân cư. Tuy nhiên, dù chưa được phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) nhưng các đơn vị trúng thầu đã rầm rộ thi công thời gian dài.
Công trình này được Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng ký quyết định phê duyệt dự án vào ngày 28/5/2020. Theo quyết định, tổng mức đầu tư dự án là 100 tỷ đồng thực hiện trong thời gian 2020 – 2021. UBND thành phố Cao Bằng là chủ đầu tư, chịu trách nhiệm hoàn thiện các thủ tục đầu tư, tổ chức thực hiện các bước tiếp theo đúng quy định hiện hành của Nhà nước về quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình. Sau khi có quyết định phê duyệt, UBND thành phố Cao Bằng đã triển khai các bước tiếp theo, trong đó, đơn vị trúng thầu là Công ty TNHH xuất nhập khẩu và đầu tư chợ gỗ Tài Anh. Đến nay, đơn vị trúng thầu đã triển khai thi công, xây dựng kè bờ phải sông Hiến với khối lượng đã đào, đắp, xây lắp khá lớn, nhưng báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án này chưa được phê duyệt.
Nhiều ý kiến cho rằng, một công trình khá quan trọng đối với cảnh quan, môi trường, phòng, chống thiên tai, bảo vệ người dân thành phố Cao Bằng khỏi tác động của thiên tai, lũ lụt nhưng chủ đầu tư lại thiếu sót trong công tác chuẩn bị đầu tư. Đơn vị thi công tiến hành thi công khi ĐTM của dự án chưa được phê duyệt. Công trình này được thiết kế vững chắc, bảo đảm chống lũ, nhưng cần đánh giá toàn diện tác động đến môi trường, dòng chảy của sông, nhất là lưu lượng nước đổ dồn lớn trong mùa bão lũ. Khi xây kè, lòng sông sẽ bị thu hẹp, do đó, công tác đánh giá tác động môi trường là việc không thể xem nhẹ. Đánh giá tác động môi trường chưa được hoàn thiện đã thi công công trình là thiếu sót không nhỏ.
Theo Luật Bảo vệ môi trường năm 2014, việc đánh giá tác động môi trường phải thực hiện trong giai đoạn chuẩn bị dự án. Kết quả chi phí lập, thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường thuộc nguồn vốn đầu tư dự án do chủ dự án chịu trách nhiệm. Như vậy, chủ đầu tư là UBND thành phố Cao Bằng đã thiếu trách nhiệm trong việc thuê, đôn đốc đơn vị liên quan lập ĐTM, kéo theo vi phạm Luật Bảo vệ môi trường khi thi công công trình. Việc chưa có ĐTM mà đã khởi công, thi công dự án kè sông Hiến đã vi phạm quy định pháp luật bảo vệ môi trường.
Đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường Cao Bằng cho biết, cuối tháng 12/2020, Sở mới nhận được báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án nêu trên. Đến ngày 4/1/2021, Sở đã tổ chức họp hội đồng liên ngành cho ý kiến thẩm định dự án, sau khi tiếp nhận các ý kiến, đơn vị lập báo cáo đang chỉnh sửa, hoàn thiện ĐTM của dự án này. Sau khi hoàn thiện báo cáo theo ý kiến đóng góp, mới tiến đến bước xem xét, phê duyệt báo cáo. Liên quan đến xử lý vụ việc vi phạm Luật Bảo vệ môi trường, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Cao Bằng Chu Đức Quang chia sẻ, Sở đang nghiên cứu giải pháp khắc phục vấn đề nêu trên theo quy định để tham mưu cho UBND tỉnh Cao Bằng. Thời gian tới, Sở sẽ tham mưu UBND tỉnh Cao Bằng ra văn bản quán triệt các chủ đầu tư phải thực hiện nghiêm quy định hoàn thành ĐTM trong giai đoạn chuẩn bị dự án, tránh phát sinh trường hợp tương tự.
Ủy ban nhân dân tỉnh Cao Bằng cần chỉ đạo UBND thành phố Cao Bằng có báo cáo giải trình nguyên nhân, xử lý vi phạm; đồng thời, có giải pháp đồng bộ, hiệu quả phòng ngừa, ngăn chặn vi phạm quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường.
