Than bùn: “Mỏ vàng” phát triển nông nghiệp hữu cơ thân thiện môi trường

BVR&MT – Theo chủ trương và chính sách của nước ta, trong thời gian tới cụ thể là từ tháng 10/2019 các mặt hàng nông sản của nông dân muốn xuất đi nước ngoài phải có giấy truy xuất nguồn gốc, kiểm tra hàm lượng hóa học trong nông sản, nếu không đạt tiêu chuẩn sẽ bị trả lại. Chính vì thế nguồn đất, nước và phân bón chính là yếu tố hàng đầu góp phần làm cho nền nông nghiệp Việt phát triển bền vững và góp phần bảo vệ môi trường.

Nghị định 109/2018/NĐ-CP nêu rõ: Nông nghiệp hữu cơ là hệ thống sản xuất bảo vệ tài nguyên đất, hệ sinh thái và sức khỏe con người, dựa vào các chu trình sinh thái, đa dạng sinh học thích ứng với điều kiện tự nhiên, không sử dụng các yếu tố gây tác động tiêu cực đến môi trường sinh thái; là sự kết hợp kỹ thuật truyền thống và tiến bộ khoa học để làm lợi cho môi trường chung, tạo mối quan hệ công bằng và cuộc sống cân bằng cho mọi đối tượng trong hệ sinh thái. Sản phẩm nông nghiệp hữu cơ (gọi tắt là sản phẩm hữu cơ) là thực phẩm, dược liệu (bao gồm thuốc dược liệu, thuốc cổ truyền), mỹ phẩm và sản phẩm khác hoặc giống cây trồng, vật nuôi; thức ăn chăn nuôi, thức ăn thủy sản được sản xuất, chứng nhận và ghi nhãn phù hợp theo quy định tại Nghị định này.

Lớp than bùn được hình thành qua nhiều năm ngưng tụ.

Như vậy việc sử dụng than bùn như một xu hướng hiện nay của nông dân, vừa phù hợp với Nghị định 109/2018/NĐ-CP vừa góp phần nâng cao năng suất cây trồng và giảm chi phí hiệu quả. Than bùn được tạo ra từ lá cây, rễ cây, gỗ…tập trung ở các đầm lầy và ngưng tụ trong đó một thời gian dài, trong môi trường thiếu oxy, các loại vi khuẩn trong đất sẽ chuyển đổi lá cây, rễ cây, gỗ… thành chất mùn, được gọi là humic và đây cũng chính là thành phần cơ bản của than bùn. Tuy nhiên thành phần dinh dưỡng trong than bùn không cao, hàm lượng đạm (N) khoảng 0,7-0,9%, lân (P) 0,035-0,17%, kali (K) 0,14-1%.

Than bùn rất tốt trong việc cải tạo đất hoang hóa, bạc màu.

Đối với những cây trồng ngắn ngày thì than bùn chính là giải pháp hữu hiệu cho việc cung cấp thêm dinh dưỡng cho cây, giúp người nông dân giảm được chi phí đáng kể. Đối với các loại đất bạc màu, than bùn chính là ưu tiên số một trong việc cải tạo lại nguồn đất, việc ngưng tụ trong khoảng thời gian dài trong đất giúp than bùn ít tan trong nước, giữ ẩm tốt giúp cây trồng trên vùng đất bạc màu phát triển bình thường.

Thấy được hiệu quả và tác dụng lớn mà than bùn mang lại, công ty TNHH Thanh Tòng đã đấu thầu dự án khai thác mỏ than bùn tại Bình Phước, với quy mô hơn 127 hecta, trữ lượng trong bình hơn 3 triệu khối. Hiện tại nhà máy đang cung cấp cho các nông trường với số lượng lớn, chủ yếu bón cho cây cà phê, tiêu, điều và cao su. Trung bình một ngày công ty sản xuất ra hơn 50 tấn than bùn sạch, và gần 200 tấn than bùn chưa qua xử lý.

Nguyên liệu được vận chuyển từ mỏ lên.

Theo ông Nguyễn Quang – Lãnh đạo công ty TNHH Thanh Tòng: “Trữ lượng than bùn tại mỏ khai thác của chúng tôi rất lớn, trung bình nổi trên bề mặt gần 2m (tính theo chiều sâu) có nơi lên đến 3m, hiện tại chúng tôi đang cung cấp than bùn qua xử lý cho người dân trên địa bàn tỉnh Bình Phước và các tỉnh Tây Nguyên, ngoài ra các công ty phân bón vi sinh đã liên hệ và muốn thu mua số lượng lớn than bùn sạch để phát triển thành phân bón vi sinh, vừa có lợi cho đất vừa góp phần bảo vệ môi trường, chúng tôi sẳn sàng hợp tác với các công ty phân bón hữu cơ để phát triển dòng sản phẩm sạch này, ngoài ra chúng tôi còn muốn người nông dân biết đến và sử dụng loại phân bón này thay thế cho phân bón hóa học thường ngày”.

Sản phẩm được loại bỏ tạp chất, đưa ra thị trường tiêu thụ.

Hiện tại công ty Thanh Tòng đang phát triển thêm hệ thống máy xử lý để nâng công suất sản xuất lên 100 tấn/ngày. Để khai thác hết tiềm năng vốn có của mỏ, công ty cũng đã mời các chuyên gia đầu ngành địa chất để nghiên cứu và tìm ra cách khai thác tốt nhất để không ảnh hưởng đến môi trường sinh thái xung quanh.

Ông Nguyễn Quang cũng cho biết thêm, ngoài việc khai thác than bùn thì công ty bắt đầu kết hợp mô hình vườn ao chuồng trên diện tích 127 hecta, với điều kiện thời tiết và nguồn dinh dưỡng trong đất có sẳn có thì công ty sẽ trồng các loại cây ăn quả ngắn ngày như ổi, bưởi, xoài…, nuôi heo, bò và đào ao thả cá và tương lai sẽ kết hợp và phát triển thành khu du lịch sinh thái. Với trữ lượng lớn và được khai thác trong 50 năm, công ty đang cần tìm đối tác lớn để nhân rộng và đưa than bùn ra thị trường, vừa phù hợp với chủ trương chính sách của nước ta vừa thân thiện với môi trường.

Hữu Vũ