BVR&MT – Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký ban hành Chỉ thị số 19/CT-TTg ngày 19/6/2025, yêu cầu các bộ, ngành và địa phương khẩn trương củng cố công tác phòng, chống và khắc phục hậu quả thiên tai trước mùa mưa bão năm nay, trong bối cảnh biến đổi khí hậu khiến thiên tai ngày càng diễn biến phức tạp, khó lường.
Từ đầu năm đến nay, Chính phủ, các Bộ, ngành – đặc biệt là Bộ Nông nghiệp và Môi trường – cùng chính quyền địa phương đã thường xuyên chỉ đạo, theo dõi sát sao công tác ứng phó thiên tai. Tuy nhiên, Thủ tướng đánh giá vẫn còn tồn tại nhiều bất cập, trong đó có sự thiếu đồng bộ về pháp lý và hạ tầng yếu kém, dễ bị tổn thương khi thiên tai xảy ra.
Để đảm bảo công tác ứng phó thiên tai được vận hành liên tục, hiệu quả, không bị gián đoạn bởi quá trình sắp xếp bộ máy chính quyền địa phương theo mô hình hai cấp, Thủ tướng yêu cầu lãnh đạo các bộ, cơ quan ngang bộ, UBND các tỉnh, thành phố và người đứng đầu các tập đoàn lớn như Bưu chính Viễn thông Việt Nam, Công nghiệp Viễn thông Quân đội, Điện lực Việt Nam tập trung kiểm tra, đôn đốc, triển khai kịp thời các nhiệm vụ phòng, chống thiên tai và cứu hộ cứu nạn theo đúng chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền.
Chỉ thị nhấn mạnh: trong quá trình tổ chức lại đơn vị hành chính và hệ thống chính trị, nhất là việc sáp nhập cấp tỉnh, các địa phương tuyệt đối không để xảy ra gián đoạn trong chỉ đạo, điều hành ứng phó thiên tai. Lãnh đạo các cấp phải tiếp tục thực hiện đầy đủ, nghiêm túc nhiệm vụ được giao, bám sát diễn biến thời tiết, sẵn sàng ứng phó theo phương châm “bốn tại chỗ” để hạn chế tối đa thiệt hại về người và tài sản.
Thủ tướng yêu cầu xử lý nghiêm các cá nhân, tập thể – đặc biệt là người đứng đầu – nếu để xảy ra lơ là, chủ quan trong công tác phòng, chống thiên tai.
Một trong những nội dung then chốt là yêu cầu Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo xây dựng phương án kiện toàn tổ chức bộ máy phòng, chống thiên tai ở cấp tỉnh, cấp xã, phân công rõ trách nhiệm giữa các tổ chức, cá nhân. Việc này nhằm đảm bảo cơ chế chỉ đạo, điều hành ứng phó với thiên tai được duy trì hiệu quả, ngay cả sau khi hoàn tất sáp nhập cấp tỉnh hoặc kết thúc hoạt động của cấp huyện.
Bên cạnh đó, Thủ tướng giao các địa phương khẩn trương rà soát, cập nhật phương án ứng phó từng loại hình thiên tai trong bối cảnh mới, chú trọng giảm thiểu thiệt hại về người khi xảy ra bão lớn, lũ quét, sạt lở đất; chủ động xây dựng kịch bản bảo vệ các trọng điểm xung yếu.
Để tăng cường tính chủ động trong phòng, chống thiên tai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường được giao giám sát chặt chẽ tình hình thời tiết, dự báo và cảnh báo kịp thời cho các cơ quan chức năng và người dân. Đồng thời, cần đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số trong công tác quan trắc, đảm bảo dữ liệu từ các trạm đo được truyền về trung tâm liên tục, ổn định, phục vụ điều hành hiệu quả.
Bộ này cũng phải chỉ đạo hoàn tất khắc phục các sự cố đê điều, hồ đập trước mùa mưa lũ, theo đúng chỉ đạo tại văn bản số 5183/VPCP-NN ngày 11/6/2025 của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà. Việc rà soát, hoàn thiện các phương án “bốn tại chỗ” cần được đẩy nhanh, đảm bảo phù hợp với tình hình thực tế của từng địa phương và bộ máy chính quyền hiện hành.
Trong lĩnh vực quản lý hồ chứa, Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì cùng Bộ Công Thương và các địa phương liên quan tiếp tục rà soát quy hoạch phòng, chống lũ trên hệ thống sông Hồng – sông Thái Bình và các quy định về quản lý vận hành hồ chứa. Mục tiêu là phân cấp, phân quyền mạnh mẽ, tiến tới vận hành liên hồ chứa theo thời gian thực.
Đối với an toàn hạ tầng năng lượng, Bộ Công Thương được giao chỉ đạo kiểm tra an toàn hồ thủy điện, hệ thống truyền tải điện và đảm bảo cung ứng điện ổn định trong mùa mưa bão. Cùng với Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ này cũng phải phối hợp vận hành an toàn các hồ chứa và sử dụng hiệu quả nguồn nước.
Trong lĩnh vực xây dựng, Bộ Xây dựng chịu trách nhiệm chỉ đạo các địa phương rà soát, gia cố hệ thống hạ tầng đô thị, đặc biệt là hệ thống tiêu thoát nước tại các thành phố lớn như Đà Nẵng, Đà Lạt, Phú Quốc… để hạn chế tối đa tình trạng ngập úng khi có mưa lớn. Công tác đảm bảo an toàn giao thông và khắc phục kịp thời các điểm sạt lở, chia cắt cũng là yêu cầu bắt buộc.
Song song đó, Bộ Quốc phòng cần hoàn thiện dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Phòng thủ dân sự trong tháng 6/2025 và kiện toàn Ban Chỉ đạo phòng thủ dân sự quốc gia. Đồng thời, Bộ phải rà soát, chuẩn bị phương án sẵn sàng huy động lực lượng hỗ trợ các địa phương trong tình huống thiên tai, cứu hộ cứu nạn.
Lực lượng công an, dưới sự chỉ đạo của Bộ Công an, được giao xây dựng kế hoạch và triển khai lực lượng hỗ trợ nhân dân tại chỗ. Ngành giáo dục cũng cần chủ động phương án bảo đảm an toàn cho giáo viên, học sinh, trang thiết bị dạy học, nhất là ở các khu vực thường xuyên chịu ảnh hưởng của bão lũ.
Bộ Tài chính cần bảo đảm kinh phí cho phòng, chống thiên tai, đồng thời rà soát các thủ tục hành chính liên quan đến hỗ trợ thiên tai để đề xuất sửa đổi, đơn giản hóa, giúp triển khai nhanh và hiệu quả hơn.
Chỉ thị cũng yêu cầu các cơ quan truyền thông nhà nước như Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam và Thông tấn xã Việt Nam phối hợp tuyên truyền, phổ biến kỹ năng ứng phó thiên tai cho người dân, bảo đảm thông tin kịp thời, chính xác khi có thiên tai xảy ra.
Ba tập đoàn lớn gồm Bưu chính Viễn thông Việt Nam, Công nghiệp Viễn thông Quân đội và Điện lực Việt Nam được giao nhiệm vụ chủ động khắc phục các bất cập sau cơn bão Yagi năm 2024, triển khai đồng bộ hạ tầng viễn thông, điện, đường truyền dữ liệu phục vụ chỉ đạo điều hành thiên tai trong mọi tình huống.
Các bộ, ngành còn lại cần căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao để chủ động tổ chức triển khai công tác phòng, chống thiên tai, phối hợp hỗ trợ địa phương khi cần thiết. Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà được giao trực tiếp chỉ đạo toàn bộ công tác này.
Văn phòng Chính phủ có trách nhiệm theo dõi, đôn đốc việc thực hiện Chỉ thị; báo cáo Thủ tướng và Phó Thủ tướng những vấn đề phát sinh để kịp thời chỉ đạo.
Sơn Tinh
