BVR&MT – Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) vừa có Quyết định số 4653/QĐ-BNN-KHCN về việc phê duyệt Đề án khung phát triển sản phẩm quốc gia “Cà phê Việt Nam chất lượng cao”.
Quyết định, Đề án khung phát triển sản phẩm quốc gia “Cà phê Việt Nam chất lượng cao” thuộc Chương trình phát triển sản phẩm quốc gia đến năm 2020. Đề án xác định mục tiêu chung, mục tiêu cụ thể, các nội dung chủ yếu về nghiên cứu chọn tạo giống và phát triển công nghệ, đầu tư sản xuất, mở rộng vùng nguyên liệu đạt tiêu chuẩn, tạo lập thương hiệu và phát triển thị trường của ngành hàng cà phê.
Trong đó, đề xuất các chính sách hỗ trợ nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị gia tăng đối với sản phẩm cà phê trên cả nước, ưu tiên cho các vùng chủ lực là Tây Nguyên, Bắc Trung bộ, Trung du miền núi phía Bắc đến năm 2020. Đối tượng của Đề án là các tổ chức khoa học công nghệ, các doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng cà phê, hợp tác xã, người sản xuất và cơ quan quản lý nhà nước các cấp có liên quan. Thời gian thực hiện từ năm 2018-2023 và tầm nhìn 2030.
Mục tiêu của Đề án nhằm phát triển ngành cà phê sản xuất hàng hóa chất lượng cao, có khả năng cạnh tranh và giá trị gia tăng cao trên cơ sở áp dụng đồng bộ giống mới, quy trình kỹ thuật canh tác và công nghệ sau thu hoạch tiên tiến gắn với cơ giới hóa, tổ chức lại sản xuất, xây dựng thương hiệu, phát triển thị trường để nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả sản xuất kinh doanh cà phê, thích ứng với biến đổi khí hậu, giảm phát thải khí nhà kính, bảo vệ môi trường.
Phát triển liên kết sản xuất, tiêu thụ, xây dựng vùng nguyên liệu cà phê hàng hóa chất lượng cao quy mô lớn, có hệ thống sấy, kho bảo quản và nhà máy chế biến phù hợp với quy mô sản xuất. Năng suất cà phê vối đạt 2,7 tấn/ha, cà phê chè đạt 2 tấn/ha. Nâng cao thu nhập của người trồng cà phê trên đơn vị diện tích gieo trồng thông qua việc gia tăng giá trị sản phẩm cà phê. Đến năm 2020 tăng 5% và đến 2023 là 7% so với mức thu nhập bình quân niên vụ 2013-2014.
Nội dung của Đề án thực hiện nghiên cứu tuyển chọn và lai tạo 4 giống cà phê mới (chè và vối) chất lượng cao, cỡ hạt to, đồng đều, chín tập trung thích hợp cho các vùng sinh thái. Nghiên cứu ứng dụng cơ giới hóa trong thu hoạch; nghiên cứu làm chủ công nghệ chế biến cà phê chất lượng cao, mang lại giá trị gia tăng cao.
Bên cạnh đó, hoàn thiện quy trình canh tác cà phê chất lượng cao bền vững theo hướng GAP; quy trình canh tác thích ứng biến đổi khí hậu và trồng xen phù hợp, quy trình sơ chế, bảo quản cà phê nhân nông hộ. Hỗ trợ tối thiểu 10 doanh nghiệp hoàn thiện quy trình công nghệ chế biến ướt (sử dụng enzim và vi sinh vật) nâng cao chất lượng, giảm tổn thất sau thu hoạch. Hỗ trợ kinh phí để đầu tư trang thiết bị, nâng cao năng lực cho một số đơn vị nghiên cứu chọn tạo và sản xuất giống cà phê đạt trình độ khu vực và quốc tế.
Dự kiến, sản phẩm của Đề án đến năm 2023 tạo ra được 4 giống cà phê chất lượng cao mới có năng suất, chất lượng tốt, có giá trị hàng hóa cao, chống chịu tốt với điều kiện sâu bệnh và điều kiện bất thuận, được bảo hộ quyền với giống cây trồng; là giống cà phê chủ lực trong sản xuất ít nhất 20 năm, được doanh nghiệp nhận chuyển giao, chuyển nhượng quyền tác giả và được đưa vào dự án đầu tư sản xuất cà phê. Sản xuất 15-18 tấn hạt giống cà phê chất lượng cao phục vụ trồng giống mới 18-20.000ha; 4-6 triệu cây giống vườn ươm để trồng mới 4-5 nghìn ha.
Tổng kinh phí dự kiến thực hiện đề án khoảng 170 tỷ đồng, trong đó ngân sách nhà nước 110 tỷ đồng, ngân sách từ các doanh nghiệp, nông dân, vốn vay tín dụng 60 tỷ đồng. Đồng thời, tăng cường liên kết sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực và cơ sở vật chất hiện có của các đơn vị nghiên cứu, các doanh nghiệp tham gia đề án. Nâng cấp cải thiện hệ thống tưới, khu vực nhân giống cà phê gốc, nâng cấp trang thiết bị nhà kho, sân phơi, tích trữ và chế biến.