Phát triển bền vững khu bảo tồn biển Vườn quốc gia Núi Chúa

BVR&MT – UBND tỉnh Ninh Thuận vừa ban hành Quyết định số 864/QĐ-UBND về kế hoạch quản lý Khu bảo tồn biển Vườn quốc gia Núi Chúa giai đoạn 2021-2025 với kinh phí trên 3,3 tỷ đồng. Kế hoạch triển khai các hoạt động bảo tồn giá trị tài nguyên thiên nhiên, giá trị di tích văn hóa – lịch sử; khai thác hợp lý và phát huy các giá trị của Khu bảo tồn biển Vườn quốc gia Núi Chúa.

Quy mô quản lý khu bảo tồn biển Vườn quốc gia Núi Chúa được thực hiện từ mũi Đá Vách ở phía Bắc xuống phía Bắc Hòn Chông ở phía Nam với tổng diện tích 7.352 ha. Trong đó, phân khu bảo vệ nghiêm ngặt có diện tích 667 ha; phân khu phục hồi sinh thái 656 ha; phân khu dịch vụ – hành chính 6.029 ha. Ngoài ra, vùng đệm ven biển bao quanh, tiếp giáp với ranh giới khu bảo tồn biển cũng được bảo vệ nhằm ngăn chặn, giảm nhẹ tác động gây hại từ bên ngoài.

Thềm đá san hô cổ tại Hang Rái thuộc Vườn quốc gia Núi Chúa – Ảnh TTXVN

UBND tỉnh Ninh Thuận yêu cầu Ban quản lý Vườn quốc gia Núi Chúa tăng cường quản lý, bảo vệ khu bảo tồn biển theo quy chế quản lý khu bảo tồn biển Việt Nam; phối hợp các sở, ngành, đơn vị liên quan tiến hành điều tra, nghiên cứu khoa học, phục hồi, tái tạo các loài động vật, thực vật thủy sinh và hệ sinh thái tự nhiên trên biển. Các tài nguyên bảo vệ, quản lý trong khu bảo tồn biển bao gồm: Hệ sinh thái rạn san hô; hệ sinh thái rong, cỏ biển. Trong đó, ưu tiên những loài động, thực vật nguy cấp, quý, hiếm, có nguy cơ tuyệt chủng; xây dựng và triển khai có hiệu quả đề án tổng thể phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí; xây dựng kế hoạch nuôi trồng, tái tạo và khai thác nguồn lợi thủy sản.

Trước đó, ngày 15-9-2021, Vườn quốc gia Núi Chúa được Tổ chức giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới. Khu vực này có tổng diện tích trên 106.646 ha, trong đó vùng lõi trên 15.752 ha, vùng đệm trên 48.761 ha và vùng chuyển tiếp trên 42.131 ha. Đây là khu vực có hệ sinh thái rừng và biển rất đa dạng, phong phú.

Các nghiên cứu và dữ liệu thu thập cho thấy vùng biển Vườn quốc gia Núi Chúa có giá trị bảo tồn đa dạng sinh học cao, nổi bật nhất là khu hệ sinh thái rạn san hô với 350 loài. Đây còn là nơi có quần thể rùa biển gồm đồi mồi, rùa xanh, đồi mồi dứa đến sinh sản hằng năm đang được bảo vệ nghiêm ngặt.

Thành phần sinh vật trên rạn cũng khá đa dạng với 297 loài cá rạn san hô thuộc 116 giống và 43 họ; 150 loài động vật đáy không xương sống kích thước lớn thuộc 84 giống và 51 họ. Ngoài ra, còn có 174 loài rong biển, diện tích các thảm cỏ biển ước đạt khoảng 280 ha. Có 33 loài thú biển (thuộc 7 họ, 3 bộ) được công bố tại khu vực Vườn quốc gia Núi Chúa và khu vực lân cận, trong đó 10 loài có tên trong Danh mục đỏ IUCN (Liên minh bảo tồn thiên nhiên quốc tế) và 5 loài có tên trong Sách đỏ Việt Nam.

Hiện vườn đang triển khai đồng bộ nhiều phương án, giải pháp để bảo vệ hiệu quả, bền vững các quần thể rùa biển và nơi sinh cư của chúng cùng các loài thủy sinh nguy cấp, quý hiếm khác. Song song đó, Ban quản lý Vườn quốc gia Núi Chúa cũng đẩy mạnh các biện pháp tuyên truyền nâng cao nhận thức và kiến thức của cộng đồng về tầm quan trọng, giá trị các nguồn tài nguyên sinh vật biển. Từ đó, tạo sự đồng thuận, ủng hộ, tham gia tích cực của người dân địa phương trong việc bảo vệ hệ sinh thái, môi trường biển.