Nhiều hoạt động văn hóa đặc sắc tại Lễ hội Đền Chín gian

BVR&MT – Sáng 31/3, tại xã Châu Kim, huyện Quế Phong (Nghệ An) đã khai mạc lễ hội Đền Chín gian và kỷ niệm 55 năm thành lập huyện Quế Phong.

Lễ hội Đền Chín Gian diễn ra từ ngày ngày 14/2 đến 16/2 (âm lịch) hằng năm thu hút rất đông người tham gia. Lễ hội gắn liền với lịch sử của ngôi đền Chín gian (Tên Càu Hoòng) có từ thế kỷ thứ 14. Đây là lễ hội mang đậm bản sắc của đồng bào Thái với nhiều nghi lễ, sinh hoạt văn hóa dân gian cổ truyền của cư dân vùng sơn cước.

Lễ hội Đền Chín gian là sinh hoạt văn hóa tinh thần lâu đời của người Thái phủ Quỳ Châu xưa. Lễ hội được phục dựng và tổ chức thường xuyên từ năm 2014. Ảnh Duy Ngợi

Trước đây lễ hội có sự tham gia của 9 mường người Thái trải rộng trên khắp các huyện Quế Phong, Quỳ Châu và Quỳ Hợp ngày nay. Mỗi mường có một gian thờ riêng và đó cũng là nguồn gốc tên gọi của ngôi đền. Cứ 3 năm lại có 1 hội lớn và các mường đều phải cúng tế trâu tại đền Chín Gian.

Qua một số lần di dời và tôn tạo, đầu thế kỷ 20 ngôi đền chuyển về núi Pú Pỏm thuộc xã Châu Kim cũng là vị trí hiện tại.

Lễ hội Đền Chín Gian gắn liền với những huyền thoại khai bản lập mường của người Thái ở miền núi Nghệ An, gắn với huyền tích về nàng Xỉ Đả là con trời và chủ mường tên là Lò Ỷ. Năm 2016, nghi lễ hội Đền Chín Gian được Bộ Văn hóa – Thể thao – Du lịch xếp vào danh mục văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Trong thời gian diễn ra lễ hội, nhiều trò chơi dân gian mang đậm bản sắc văn hóa của một bộ phân dân cư ở khu vực miền núi phía Tây Nghệ An như: Khắc luống; đánh cồng; đấu vật; đánh quay; đi cà kheo; bắn nỏ; kéo co; ném còn; đánh khăng; chọi gậy,… liên hoan nghệ thuật quần chúng, thi Người đẹp 9 mường luôn thu hút người xem.

Một số hình ảnh đặc sắc tại Lễ hội Đền Chín gian:

Rước trâu, nghi lễ lâu đời tại Lễ hội Đền Chín gian. Ảnh Duy Ngợi
Tuy nhiên, từ mùa lễ năm 2017 nghi lễ chém trâu chỉ còn mang ý nghĩa tượng trưng. Chú trâu tham gia lễ rước đã được trả về cho gia chủ sau đó. Ảnh Duy Ngợi
Những ngôi nhà sàn theo kiến trúc cổ xưa của người Thái được 14 xã, thị trấn Quế Phong dựng lên tại đền Chín Gian. Ảnh Duy Ngợi
Quang cảnh linh thiêng tại ngôi đền thiêng bậc nhất miền Tây xứ Nghệ. Ảnh Duy Ngợi
Lễ hội đền Chín gian thu hút đông đảo người dân địa phương và khách thập phương về dự. Ảnh Duy Ngợi
Khắc luống, một loại hình văn hóa dân gian không thể thiếu tại Lễ hội đền Chín gian. Ảnh Duy Ngợi.
Nhiều tiết mục văn nghệ đặc sắc mang đậm bản sắc văn hóa miền Tây xứ Nghệ tại đền Chín gian. Ảnh Duy Ngợi
Một thiếu nữ người Thái trong phần thi bắn nỏ. Ảnh Duy Ngợi
Tại Lễ hội đền Chín gian, du khách còn được thưởng thức những làn điệu dân ca đậm chất văn hóa người Thái. Ảnh Duy Ngợi
Thiếu nữ Thái tranh tài ở phần thi ném còn. Ảnh Duy Ngợi

Duy Ngợi