BVR&MT – Theo nghiên cứu mới được công bố trên trên Tạp chí Advances in. Atmospheric Sciences ngày 10/01/2025, nhiệt độ trung bình trên khắp các đại dương trên thế giới đã đạt mức cao nhất mọi thời đại vào năm 2024. Nhiệt độ thậm chí còn vượt qua cả năm 2023, đánh dấu mức tăng đáng kể so với bất kỳ năm nào trước đó được ghi nhận.
Những phát hiện này phù hợp với xu hướng nóng lên của đại dương trong nhiều thập kỷ. Sự gia tăng dài hạn vừa là kết quả của biến đổi khí hậu vừa là nguyên nhân gây ra các tác động của biến đổi khí hậu như mực nước biển dâng cao và khả năng xảy ra thời tiết khắc nghiệt tăng cao.
Nghiên cứu do 54 tác giả cùng thực hiện, được dẫn đầu bởi Lijing Cheng thuộc Viện Vật lý Khí quyển (Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc).
Các tác giả cho biết đại dương lưu trữ khoảng 90% lượng nhiệt dư thừa từ sự nóng lên toàn cầu do con người gây ra và do đó được coi là thước đo sức khỏe của hành tinh. Dữ liệu đại dương tiếp tục chỉ ra xu hướng không ngừng của sự nóng lên toàn cầu.
Sự gia tăng nhiệt độ đại dương trong thời gian dài không chỉ là tác động của biến đổi khí hậu mà còn là nguyên nhân.
Thời tiết đang bị ảnh hưởng nhiều hơn bởi tình trạng đại dương ấm lên vì nước ấm làm tăng nhiệt và độ ẩm trong khí quyển khiến thời tiết của chúng ta trở nên khắc nghiệt hơn.
Khi nước nóng bốc hơi, nó tạo ra nhiều hơi nước hơn trong khí quyển, góp phần gây ra mưa lớn và bão, cùng với các hiện tượng thời tiết khác. Hơi nước cũng là khí nhà kính, do đó, nó dẫn đến sự nóng lên nhiều hơn trong thời gian dài.
Sự nóng lên của đại dương cũng góp phần làm mực nước biển dâng cao bằng cách giúp làm tan các tảng băng vì nước giãn nở và chiếm nhiều thể tích hơn khi ấm lên. Nó cũng tạo ra những tác động bất lợi cho sinh vật biển, chẳng hạn như “vùng chết” oxy thấp làm ngạt thở sinh vật dưới nước.
Phần lớn sự gia tăng nhiệt độ đại dương trong hai năm qua là do sự kiện El Niño kéo dài từ tháng 4/2023 đến giữa năm 2024. El Niño là một kiểu khí hậu tự nhiên, theo chu kỳ bắt đầu ở Thái Bình Dương và có thể ảnh hưởng đến nhiệt độ toàn cầu. Tuy nhiên, biến đổi khí hậu cũng là một yếu tố, các tác giả của nghiên cứu cho biết.
Nhiệt độ đại dương đã dẫn đến sự kiện san hô bị tẩy trắng hàng loạt trên toàn cầu, bắt đầu vào năm 2023 và kéo dài đến năm 2024. Đây là sự kiện san hô bị tẩy trắng hàng loạt thứ tư được ghi nhận; lần đầu tiên diễn ra vào năm 1998. Và là sự kiện lớn nhất. Nghiên cứu cho thấy hơn 3/4 diện tích rạn san hô trên thế giới bị căng thẳng, mức cao nhất từng được ghi nhận.
Tin tức về khí hậu lập kỷ lục đã trở nên phổ biến trong nhiều thập kỷ, bao gồm cả sự nóng lên của đại dương, với mỗi thập kỷ ấm hơn thập kỷ trước. Dữ liệu đáng tin cậy từ các thiết bị hiện đại có từ cuối những năm 1950. Những thứ đó bao gồm các đầu dò dây được gọi là máy đo nhiệt độ nước biển dùng một lần, hiện vẫn đang được sử dụng. Tuy nhiên, phần lớn dữ liệu tốt nhất cho nghiên cứu này và các nghiên cứu khác hiện nay đến từ phao Argo, giống như phao chìm và trôi dưới nước và được triển khai tại các địa điểm trên khắp các đại dương. Một số dữ liệu cũng đến từ các cảm biến gắn vào hải cẩu, đi vào các khu vực xung quanh băng biển nơi các thiết bị khác không khả thi.
Các tác giả đã sử dụng dữ liệu thu thập được để xác định hai số liệu chính về nhiệt độ đại dương: nhiệt độ bề mặt biển toàn cầu (SST) ở độ sâu 1 mét trên cùng của đại và hàm lượng nhiệt của đại dương (OHC) ở độ sâu 2.000 m trên cùng.
Cả hai đều đạt mức cao kỷ lục vào năm 2024.
Theo đồng tác giả nghiên cứu Kevin Trenberth, lượng năng lượng được bổ sung vào đại dương vào năm 2024 tương đương với khoảng 140 lần tổng sản lượng điện hàng năm của toàn thế giới
Nghiên cứu được công bố trùng với thông tin được phổ biến rộng rãi rằng năm 2024 là năm nóng nhất được ghi nhận nói chung. Đằng sau những tiêu đề đó là một số liệu thứ ba: nhiệt độ bề mặt biển toàn cầu (GMST), bao gồm cả số liệu trên đất liền và trên biển. Một số tổ chức phát hiện ra rằng GMST đã tăng lên hơn 1,5°C (2,7°F) so với mức trung bình trước thời kỳ công nghiệp vào năm 2024, vượt qua ngưỡng quan trọng theo Thỏa thuận chung Paris năm 2015; những tổ chức khác phát hiện ra rằng nó thấp hơn một chút. Trong mọi trường hợp, năm 2024 chỉ là năm thứ hai kể từ năm 2016, cùng với năm 2023, khi cả ba số liệu — SST, OHC và GMST – đều nóng nhất được ghi nhận.
Annalisa Bracco, nhà khí hậu học tại trường đại học Georgia Tech của Hoa Kỳ cho rằng các nhà khoa học cần phải điều tra liệu hai năm qua có phải là dấu hiệu cho thấy sự gia tăng đột ngột của hiện tượng nóng lên toàn cầu hay không.
LH (Theo Mongabay)
