BVR&MT – Ngành thép là một trong những ngành được kỳ vọng có thêm điều kiện thu hút đầu tư, thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu ra các thị trường mới trong năm nay.
Còn nhiều khó khăn, thách thức…
Theo thông tin của Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), đến nay thị trường xuất khẩu chủ yếu của thép Việt Nam là ASEAN và một số thị trường truyền thống khác.
Đặc biệt, trong bối cảnh nguồn cung thép toàn cầu đều có xu hướng dư thừa trong khi nền kinh tế thế giới đang chững lại thì sự phát triển bứt phá của ngành thép Việt Nam luôn nằm trong tầm ngắm của các thị trường xuất khẩu
Đáng chú ý hơn, xưa nay thép Việt vẫn phải đối diện với ma trận hàng rào phòng vệ thương mại khắp nơi khi ra khỏi lãnh thổ Việt Nam. Điều này đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến việc chiếm lĩnh thị trường, nâng cao thị phần cũng như kim ngạch xuất khẩu của thép Việt.
Theo đánh giá của các chuyên gia, nguyên nhân chính là do thép là nguyên liệu cho tất cả các ngành công nghiệp và xây dựng và là vật liệu chiến lược nên rất nhiều quốc gia chú ý đến. Hơn nữa, việc tăng nhanh kim ngạch xuất khẩu thép của Việt Nam đã khiến nhiều quốc gia chú ý và điều tra áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại. Trong đó Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) là hai thị trường sử dụng các công cụ phòng vệ thương mại nhiều nhất mặc dù tỷ trọng xuất khẩu vào hai thị trường này còn rất khiêm tốn.
Trước tình hình đó, theo ông Lê Triệu Dũng, Cục trưởng Cục Phòng vệ thương mại, các doanh nghiệp thép cần nâng cao nhận thức về nguy cơ bị khiếu kiện, điều tra phòng vệ thương mại. Để phòng ngừa và xử lý hiệu quả các vụ phòng vệ thương mại, tránh thiệt hại khi xuất khẩu, các doanh nghiệp ngành thép cần xây dựng chiến lược xuất khẩu bài bản, dựa trên cơ sở nắm chắc về cơ chế, quy định, thủ tục điều tra phòng vệ thương mại của các nước trong lòng bàn tay. Đặc biệt, VSA định hướng doanh nghiệp cần nhanh chóng tìm hiểu về các thị trường có FTA để tận dụng ưu đãi thuế quan khi xuất khẩu.
Bên cạnh đó, hiện các doanh nghiệp thép trong nước vẫn hạn chế về năng lực tài chính, công nghệ, chi phí cao – khó có thể cạnh tranh được với các sản phẩm nhập khẩu, nhất là trong bối cảnh hội nhập và các biện pháp tự vệ được áp dụng nhiều như hiện nay. Do đó, doanh nghiệp cần tập trung đầu tư công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh, nỗ lực đáp ứng những yêu cầu mới của thị trường.
Kỳ vọng tăng trưởng hai con số
Tuy nhiên, theo đánh giá của Cục Công nghiệp (Bộ Công thương), tín hiệu khả quan đó là mặc dù dịch bệnh COVID-19 đã ảnh hưởng tiêu cực, tác động xấu đến nhiều ngành sản xuất của nước ta từ đầu năm 2020 đến nay, song ngành sản xuất thép trong nước vẫn đang duy trì tốc độ tăng trưởng dương. Theo số liệu thống kê, tính đến tháng 11/2020, sản lượng thép thô ước đạt hơn 4.098 nghìn tấn, tăng 17,4% so với cùng kỳ; thép cán ước đạt hơn 1.048 nghìn tấn, tăng 45,8% so với cùng kỳ; thép thanh, thép góc ước đạt 1.140,9 nghìn tấn, tăng 30,9% so với cùng kỳ. Tính chung, sản lượng sản xuất sắt thép thô; thép cán; thép thanh, thép góc tăng lần lượt là 4,9%; 13,4% và 11,6% so với cùng kỳ năm trước.
Đáng chú ý, cùng với sản xuất kinh doanh được duy trì, tiêu thụ vật liệu xây dựng bắt đầu trở lại vào cuối quý III năm nay là tín hiệu tích cực cho ngành thép từ giờ đến hết năm 2020.
Đặc biệt, trước các cơ hội từ hội nhập kinh tế quốc tế, đặc biệt là việc thực thi Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA), ngành thép là một trong những ngành được kỳ vọng có thêm điều kiện thu hút đầu tư, thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu ra các thị trường mới.
Bên cạnh đó, Việt Nam cũng có cơ hội lớn trong thu hút dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài nhờ khả năng kiểm soát tốt dịch bệnh, chi phí nhân công rẻ. Do đó, khi các doanh nghiệp nước ngoài vào Việt Nam thì nhu cầu đầu tư nhà xưởng, khu công nghiệp sẽ tăng lên, kéo theo nhu cầu về thép xây dựng tăng theo.
Đồng thời, với các chính sách thu hút đầu tư của Chính phủ, nhiều công ty, tập đoàn nước ngoài sẽ lựa chọn Việt Nam là nơi đặt các trung tâm, nhà máy sản xuất, góp phần thúc đẩy thị trường thép phát triển.
Dự báo trong năm 2021, nhờ việc đẩy mạnh đầu tư công và thị trường bất động sản nhà ở có thể nóng trở lại sẽ có tác động tích cực giúp ngành thép xây dựng đạt mức tăng trưởng hai con số.
