BVR&MT – Chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng được thực hiện trong những năm qua từng bước góp phần ổn định, đảm bảo diện tích, duy trì tỷ lệ che phủ, nâng cao chất lượng rừng và cải thiện môi trường sinh thái.
Từ đầu năm 2012, huyện Bát Xát bắt đầu triển khai thực hiện chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng. Theo báo cáo của Ban Quản lý rừng phòng hộ huyện Bát Xát, toàn huyện hiện có hơn 11.187 ha rừng được chi trả dịch vụ môi trường rừng với tổng số tiền hơn 6 tỷ đồng, đơn giá chi trả bình quân trên 1 ha rừng đạt cao, cao hơn cả mức hỗ trợ từ ngân sách nhà nước cho công tác bảo vệ rừng (bình quân 390.000 đồng/ha). Nhờ triển khai tốt chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng, thu nhập thực tế bình quân của các hộ, cá nhân nhận khoán bảo vệ rừng đã có cải thiện, thu nhập từ dịch vụ môi trường rừng đạt 2 triệu đồng đến 4 triệu đồng/hộ/năm. Nguồn dịch vụ môi trường rừng đã góp phần nâng cao đời sống người làm nghề rừng, giảm tỷ lệ hộ nghèo tại các lưu vực cung ứng dịch vụ môi trường rừng.
Nhờ có tiền dịch vụ môi trường rừng, gia đình chị Vừ Thị Chí, thôn Khu Chu Phìn, xã Sàng Ma Sáo có thêm nguồn thu mới. Chị Chí chia sẻ: Năm nay, do dịch Covid-19 phức tạp, bà con không đi làm thuê được nên không có tiền, nay được nhận tiền dịch vụ môi trường rừng, bà con vui lắm. Từ số tiền này, gia đình tôi mua thêm cây, con giống để phát triển kinh tế.
Chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng được thực hiện trên địa bàn tỉnh từ năm 2011 và Lào Cai được chọn là 1 trong 6 tỉnh thí điểm mở rộng đối tượng thu phí dịch vụ môi trường rừng đối với các cơ sở sản xuất công nghiệp, cá nước lạnh và du lịch. Nguồn dịch vụ môi trường rừng có ý nghĩa đối với công tác bảo vệ và phát triển rừng, tạo sự chuyển biến về nhận thức, tăng cường sự phối hợp giữa chủ rừng, chính quyền địa phương và người dân trong công tác bảo vệ rừng, từng bước ổn định, đảm bảo diện tích, duy trì tỷ lệ che phủ, nâng cao chất lượng rừng và góp phần cải thiện môi trường sinh thái.
Từ năm 2012 đến nay, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh thu tiền dịch vụ môi trường rừng khoảng 72,2 tỷ đồng/năm. Trung bình mỗi năm, hơn 1.800 chủ rừng là người dân ở các địa phương được hưởng khoảng 110 tỷ đồng dịch vụ môi trường rừng, đó là nguồn lợi lớn, tạo thêm sinh kế và thu nhập cho người bảo vệ rừng, góp phần tăng độ che phủ đạt 58% và chất lượng rừng ngày càng cao hơn. Ngoài ra, để công khai, minh bạch và giảm thủ tục hành chính, việc chi trả tiền dịch vụ môi trường rừng đến các chủ rừng được áp dụng hình thức thông qua bưu điện với chủ rừng là cá nhân, hộ gia đình và qua tài khoản ngân hàng đối với các chủ rừng là tổ chức.
Hiện nay, Lào Cai đã áp dụng hệ số K, xác định diện tích rừng chi trả dịch vụ môi trường rừng hằng năm; xây dựng bản đồ chi trả dịch vụ môi trường rừng, hướng dẫn UBND cấp xã kiểm tra, xác định diện tích rừng cung ứng dịch vụ môi trường rừng. Xây dựng quy chế phối hợp, làm rõ vai trò, trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị có liên quan trong việc thực hiện chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng.
Từ những kết quả và kinh nghiệm trong việc triển khai thực hiện chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng thời gian vừa qua, trong giai đoạn 2021 – 2025, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng của tỉnh, các sở, ngành và địa phương, đơn vị liên quan đặt mục tiêu số thu từ dịch vụ môi trường rừng đạt 700 tỷ đồng, mức thu trung bình đạt 140 tỷ đồng/năm; thu và chi dự kiến 1.500 tỷ đồng dịch vụ môi trường rừng. Từ nguồn dịch vụ môi trường rừng, tiếp tục hỗ trợ công tác bảo vệ và phát triển rừng, bảo tồn đa dạng sinh học, giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu, cải thiện sinh kế, nâng cao thu nhập, làm giàu từ rừng cho cộng đồng dân cư và người dân sống gần rừng.
