BVR&MT – Bản Mù Cả (xã Mù Cả, huyện Mường Tè) có 109 hộ, 400 nhân khẩu, chủ yếu đồng bào Hà Nhì sinh sống. Đây là một trong những bản có diện tích rừng lớn của xã với 4.084,30ha rừng. Dân bản luôn nêu cao ý thức quản lý, bảo vệ diện tích rừng được giao khoán. Nhờ vậy, màu xanh của rừng bao phủ khắp các sườn đồi, ngọn núi, tạo sinh kế cho nhân dân.
Chúng tôi theo chân cán bộ xã đến bản Mù Cả cùng Tổ bảo vệ, phòng cháy, chữa cháy rừng (PCCCR) bản tuần tra rừng. Thật ấn tượng bởi những cánh rừng nguyên sinh ngút ngàn, với nhiều loại cây gỗ quý lâu năm.
Chị Khoàng Lé Xó (thành viên tổ) chia sẻ: “Tôi cùng các thành viên trong tổ thường xuyên tham gia tuần tra, bảo vệ rừng để ngăn chặn các hành vi chặt phá rừng hoặc đốt nương gây nguy cơ cháy rừng lan rộng. Khi phát hiện khu vực nào có hiện tượng xâm hại, lấn chiếm rừng sẽ nhanh chóng thông báo với tổ trưởng tổ bảo vệ, PCCCR của bản, báo cáo cấp trên xin ý kiến xử lý. Rừng tạo nguồn nước sinh hoạt, sản xuất ổn định, giờ còn cho thu nhập từ trồng, khai thác thảo dược; chi trả dịch vụ môi trường rừng nên bà con trân trọng, tích cực chăm sóc, bảo vệ.
Để rừng phát triển xanh tốt, bản đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến Luật Lâm nghiệp. Vận động, nhắc nhở nhân dân thực hiện tốt các quy định về quản lý, bảo vệ rừng, không phá, lấn đất rừng, không nghe lời kẻ xấu làm ảnh hưởng đến tài nguyên của quốc gia thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, buổi tiếp xúc, trò chuyện trực tiếp, họp bản, sinh hoạt chi bộ, hội, đoàn thể. Đồng thời, đưa ra dẫn chứng thực tế bằng hình ảnh, phóng sự, phim ngắn về tác hại của việc phá rừng, khung hình phạt của pháp luật đối với người vi phạm để người dân nâng cao nhận thức.
Cùng với đó, cấp ủy, chính quyền bản triển khai các văn bản chỉ đạo của Đảng ủy, UBND xã và phối hợp với Hạt Kiểm lâm huyện tổ chức thực hiện ký cam kết bảo vệ rừng đến 100% gia đình. Xây dựng quy ước về bảo vệ và phát triển rừng, có chế tài xử phạt cụ thể đối với từng hành vi vi phạm. Thành lập tổ tuần tra, bảo vệ rừng của bản gồm 13 thành viên; có nhiệm vụ phối hợp với lực lượng chức năng tuyên truyền, tham gia tuần tra, kiểm soát rừng, nhất là tại các khu vực trọng điểm về khai thác, vận chuyển lâm sản trái phép, tiềm ẩn nguy cơ cháy rừng. Trước mỗi mùa hanh khô, bản phối hợp với cấp ủy, chính quyền xã, cán bộ kiểm lâm địa bàn đẩy mạnh vận động người dân không đốt rừng làm nương; tiến hành làm đường băng cản lửa nhằm hạn chế thấp nhất tình trạng cháy rừng.
Dân bản còn tích cực tham gia diễn tập về PCCCR do xã, huyện tổ chức để nâng cao kiến thức, kỹ năng xử lý khi có tình huống xảy ra. Nhờ đó, công tác bảo vệ và phát triển rừng của bản đạt hiệu quả tích cực. Nhiều năm qua, bản Mù Cả không xảy ra cháy rừng, tình trạng khai thác lâm sản trái phép không còn.
Không chỉ bảo vệ, nhiều năm qua, bà con tích cực trồng rừng để phủ xanh đất trống đồi trọc; nhiều hộ tự nguyện trả lại diện tích rừng lấn chiếm sản xuất nông nghiệp trước đây để tăng diện tích trồng rừng. Bình quân mỗi năm, bản Mù Cả thực hiện trồng mới từ 2 – 3ha rừng; được nhận gần 4 tỷ đồng tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng (trung bình mỗi hộ nhận từ 40 – 50 triệu đồng). Số tiền đó, bản vận động bà con trích lại một phần đầu tư cơ sở vật chất phục vụ các hoạt động chung của bản, tu sửa công trình phúc lợi, mua sắm trang thiết bị cho nhà văn hóa bản, hỗ trợ lực lượng tham gia tuần tra, bảo vệ rừng.
Anh Pờ Gạ Hừ (người dân trong bản) nói: “Ngày trước, tôi và dân bản thường lên rừng chặt gỗ, tìm kiếm lâm sản phục vụ nhu cầu cuộc sống, có thời điểm lấn chiếm diện tích rừng để canh tác nên vào mùa mưa gây ra sạt lở, lũ lụt ảnh hưởng đến cuộc sống. Được cán bộ xã, kiểm lâm địa bàn tuyên truyền, chúng tôi nhận thức rõ vai trò của rừng đối với cuộc sống và tích cực tham gia bảo vệ. Năm 2022, mỗi hộ trong bản được nhận hơn 40 triệu đồng tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng, thêm nguồn thu phục vụ cuộc sống”.
Ông Pờ Khừ Xá – Chủ tịch UBND xã Mù Cả khẳng định: “Xã ghi nhận, đánh giá cao ý thức quản lý, phát triển rừng của nhân dân bản Mù Cả. Nhiều năm nay, bản không có trường hợp vi phạm Luật Lâm nghiệp. Thời gian tới, xã sẽ tiếp tục phối hợp với bản làm tốt công tác bảo vệ và phát triển rừng; thực hiện đúng, đủ, kịp thời công tác chi trả tiền dịch vụ môi trường rừng cho người dân”.