“Kết duyên” cho bưởi

BVR&MT – Tháng ba, khi những vườn bưởi ở xã Bằng Luân, huyện Đoan Hùng bung sắc hoa trắng tinh khôi, cũng là lúc người dân nơi đây hối hả ra vườn thụ phấn nhằm tăng tối đa khả năng đậu quả cho cây bưởi, với hy vọng một mùa bưởi bội thu.

Chấm đầu chổi lông có phấn hoa bưởi chua vào noãn hoa của cây bưởi ngọt để thực hiện thụ phấn.

Từ sáng sớm tinh mơ, vợ chồng anh Lê Hùng Cường (khu 6, xã Bằng Luân, huyện Đoan Hùng) đã ra vườn hái từng bông hoa bưởi chua, đặt cẩn thận vào hộp nhựa để mang đi thụ phấn. Vườn bưởi của gia đình anh rộng gần 1ha, trồng xen canh 150 gốc bưởi Diễn, bưởi Bằng Luân và nhiều gốc bưởi chua có tuổi đời trên 40 năm, nhiều gốc bưởi lớn đã gần 100 tuổi. Trời nắng nhẹ, những chùm hoa bưởi bung nở trắng muốt, ngào ngạt hương thơm, thu hút nhiều ong bướm từ khắp nơi về lấy mật. “Trước đây, chúng tôi để cây bưởi phát triển tự nhiên, nhờ côn trùng thụ phấn nhưng tỉ lệ đậu quả rất thấp, chỉ từ 10-30%. Vì vậy, từ nhiều năm nay, sau khi được hướng dẫn và thực hiện thụ phấn bổ sung cho hoa bưởi hàng năm, thì tỉ lệ đậu quả đã lên tới 80-90%. Do thời tiết năm nay lạnh hơn, mưa nhiều, mãi đến giữa tháng ba hoa bưởi mới bung nở nên thời gian của mùa thụ phấn bổ sung cho hoa bưởi năm nay chỉ kéo dài khoảng gần một tuần. Tranh thủ những ngày nắng ấm, thời tiết thuận lợi, chúng tôi thuê thêm từ 3-5 nhân công nữa để thụ phấn kịp thời vụ” – anh Cường chia sẻ.

Theo những người có kinh nghiệm, thời gian thụ phấn đạt hiệu quả nhất là vào buổi sáng do hoa vừa nở, đang tươi. Để công việc thuận tiện, người dân tự chế ra cây sào có thể điều chỉnh độ dài từ ống của bình phun thuốc trừ sâu, một đầu gắn chiếc chổi lông trang điểm của chị em phụ nữ. Hoa bưởi mọc từng chùm dày trên cành, người thụ phấn khi thì đứng dưới mặt đất, khi thì trèo bám, ngẩng đầu vươn sào qua tán cây, tìm những chùm hoa nở khỏe khoắn, rồi chấm đầu sào có chiếc chổi lông phủ đầy phấn hoa bưởi chua vào noãn hoa của cây bưởi ngọt. Việc “kết duyên” với hoa bưởi chua sẽ giúp cây bưởi ngọt tăng năng suất, nhưng vị ngọt thơm vẫn vẹn nguyên mà không hề bị ảnh hưởng.

Việc thụ phấn hoa bưởi không khó nhưng đòi hỏi người làm phải tỉ mỉ, cẩn thận để không bị sót. Khi cây đậu quả, sẽ phải thực hiện nhiều kỹ thuật chăm sóc cây khác nữa như: Cắt bỏ bớt bưởi không đạt, bón phân, phun thuốc… để cây và quả phát triển tốt, không bị sâu, bệnh cho đến lúc quả chín. Trung bình mỗi năm vườn bưởi của gia đình anh Cường cho thu nhập từ 100 – 120 triệu đồng. Riêng năm 2021 nhờ điều kiện thời tiết thuận lợi và được chăm sóc tốt, khu vườn đã cho tổng cộng gần ba vạn quả bưởi, gia đình anh Cường thu về gần 200 triệu đồng.

Một giống bưởi ngọt thơm bám rễ trên vùng đất Bằng Luân màu mỡ, tươi tốt đã trở thành cây chủ lực, tạo nguồn thu nhập chính cho người dân nơi đây. Vì thế hàng năm, khi cả đất trời như bừng sáng lên với những vườn hoa bưởi nở trắng tinh khôi, hơn 1.000 hộ trồng bưởi trong xã đã gác lại mọi công việc để dành phần lớn thời gian làm vườn, tập trung “kết duyên” cho trên 300ha bưởi, cùng mong đợi một vụ bưởi bội thu vào dịp cuối năm.