BVR&MT – Nhằm giảm lượng rác thải, đảm bảo tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu, các địa phương trên địa bàn tỉnh Hà Nam triển khai nhiều giải pháp tạo thói quen cho người dân phân loại rác thải tại hộ gia đình.
Xã Liêm Phong, huyện Thanh Liêm đạt chuẩn xã nông thôn mới kiểu mẫu năm 2020, trong đó, môi trường là tiêu chí nổi trội. Để có được kết quả này, xã phát động và tổ chức thi đua xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu ở tất cả thôn; tuyên truyền, vận động từng hộ gia đình, khu dân cư chỉnh trang khuôn viên khang trang, đồng bộ, xây dựng cảnh quan môi trường theo tiêu chí “sáng, xanh, sạch, đẹp”. Đặc biệt, xã triển khai đề án phân loại rác thải tại gia đình. Kết quả, hơn 97% hộ đã áp dụng và tổ chức phân loại theo quy định. Rác thải hữu cơ được xử lý làm thức ăn chăn nuôi và ủ thành phân bón. Rác tái chế như giấy báo, vỏ hộp sữa, vỏ chai… được gom bán cho cơ sở thu mua phế liệu. Lượng rác còn lại được thu gom và vận chuyển về nhà máy xử lý rác. Thực hiện phân loại rác thải tại nguồn đã giảm khoảng 50% lượng rác thải so với trước đây, góp phần giảm áp lực cho tổ thu gom rác cũng như việc xử lý rác của địạ phương.
Bà Phạm Thị Châm, xã Liêm Phong cho biết, trước đây, nhà bà chỉ có một thùng chứa rác thải. Sau khi được tuyên truyền, vận động thực hiện đề án phân loại rác tại nguồn của xã, gia đình bà tích cực thực hiện và thấy việc phân loại rác không khó. Giờ đây, việc phân loại rác trở thành thói quen của tất cả thành viên trong gia đình.
Thị trấn Ba Sao, huyện Kim Bảng triển khai phân loại rác sinh hoạt tại gia đình đến từng tổ dân phố từ năm 2021. Theo đó, mỗi hộ dân được trang bị 2 thùng đựng rác hữu cơ và vô cơ. Đơn vị thu gom định kỳ 2 – 3 lần/tuần, vận chuyển rác đưa về bể trung chuyển, tập kết rác. Tại các bãi chứa, rác thải chờ xử lý được phân thành 2 khu riêng biệt. Rác vô cơ được Công ty Cổ phần Môi trường Hà Nam bốc xúc vào các ngày thứ 4 và Chủ nhật hằng tuần; rác hữu cơ thu gom tại mỗi hộ dân chuyển về bể chứa, được xử lý thành phân bón cho cây trồng.
Thị trấn Ba Sao có nhiều giải pháp tuyên truyền, vận động, khuyến khích người dân thực hiện như hỗ trợ thùng phân loại rác ban đầu, tuyên dương gia đình làm tốt, nhắc nhở hộ chưa thực hiện… Đến nay, tỷ lệ gia đình đã thực hiện phân loại rác thải của Ba Sao đạt trên 97%.
Ông Lại Xuân Trường (thị trấn Ba Sao, huyện Kim Bảng) cho biết, các thành viên trong gia đình ông tích cực thực hiện phân loại rác tại nhà. Nhờ đó, lượng rác thải sinh hoạt của gia đình phải thu gom, vận chuyển đến nhà máy giảm gần một nửa so với trước đây. Phân loại rác tại nhà là việc dễ thực hiện và mang lại nhiều lợi ích cho môi trường.
Các địa phương khác trong tỉnh tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn nhân dân phân loại và xử lý rác thải hữu cơ; hỗ trợ thùng chứa phân loại rác thải vô cơ và hữu cơ, chế phẩm sinh học để xử lý rác hữu cơ.
Huyện Kim Bảng có 12 xã xây dựng bể xử lý hoặc bố trí điểm tập kết riêng rác thải hữu cơ sau phân loại. Huyện Lý Nhân phê duyệt Đề án “Phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn, thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn huyện”… Qua đó góp phần nâng cao nhận thức của người dân, tạo thói quen phân loại rác thải tại gia đình.
Việc phân loại rác thải tại nguồn không chỉ góp phần tận dụng rác thải hữu cơ, rác tái chế mà còn giúp tiết kiệm chi phí vận chuyển, xử lý. Tuy nhiên, hiện nay, trên địa bàn tỉnh Hà Nam chưa có cơ sở sản xuất, chế biến phân vi sinh từ rác thải, mà vẫn xử lý bằng phương pháp đốt sau khi phân loại. Việc xử lý rác thải sau phân loại tại các nhà máy chưa thực hiện được. Nhà máy có sàng tách rác hữu cơ nhưng không thể tách được thủy tinh, đá nhỏ nên đơn vị sản xuất phân bón không thu mua. Mặt khác, việc thu gom, vận chuyển, xử lý sau phân loại chưa đồng bộ.
Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam Nguyễn Đức Vượng, thời gian tới, cùng với đầu tư cơ sở hạ tầng, trang thiết bị xử lý rác thải sau phân loại, tỉnh chỉ đạo các cấp, ngành, địa phương đẩy mạnh tuyên truyền tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, hành đồng của cộng đồng về phân loại rác thải tại nguồn. Bên cạnh đó, các địa phương tổ chức tập huấn, hướng dẫn và xây dựng mô hình về phân loại, xử lý rác thải sinh hoạt ngay từ gia đình; khuyến khích cơ quan, đơn vị, người dân hạn chế sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần, tập trung thu gom, phân loại và tái sử dụng rác.
