Giải pháp hạn chế cháy rừng tại Vườn Quốc gia U Minh Thượng

BVR&MT – Từ đầu mùa khô 2022 – 2023 đến nay, Vườn Quốc gia U Minh Thượng thực hiện đồng bộ các giải pháp phòng cháy chữa cháy, nhằm hạn chế đến mức thấp nhất các vụ cháy rừng có thể xảy ra.

Tổ bảo vệ, phòng cháy chữa cháy rừng Vườn Quốc gia U Minh Thượng (Kiên Giang) kiểm tra tình hình khô hạn để dự báo cấp độ cháy trên lâm phần quản lý.

Hệ sinh thái Vườn Quốc gia U Minh Thượng bao gồm rừng tràm thứ sinh tự nhiên và rừng trồng, đồng cỏ ngập nước theo mùa có cây tái sinh rải rác, đầm lầy thực vật thủy sinh, kênh mương, bờ đê.

Với đặc điểm rừng tràm phát triển trên đất than bùn độ dày 0,3 – 1,2 m, nguồn vật liệu cháy khô rất dày, tích tụ qua nhiều năm có khối lượng khá lớn nên tiềm ẩn nguy cơ xảy ra cháy rừng cao khi thời tiết nắng nóng, khô hạn kéo dài.

Ông Trần Công Thảo, Trạm trưởng Trạm Kiểm lâm cơ động Vườn Quốc gia U Minh Thượng cho biết khó khăn, trở ngại trong bảo vệ, phòng cháy chữa cháy rừng của Vườn Quốc gia U Minh Thượng là nhận thức của một số người dân sống gần rừng hạn chế, còn vào rừng săn bắt động vật hoang dã, thủy sản, bắt ong lấy mật, sử dụng lửa gia tăng trong mùa khô, gây áp lực đến tài nguyên rừng, có thể gây ra cháy rừng bất cứ lúc nào.

Mặt khác, biến đổi khí hậu diễn biến ngày càng gay gắt, nắng nóng, khô hạn kéo dài, nguồn nước duy trì độ ẩm cho rừng khu vực than bùn cao bị thiếu hụt, nguồn nước bên ngoài vùng đệm độ mặn cao, nếu bơm bổ sung vào vùng lõi sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái rừng tràm. Việc ứng dụng khoa học công nghệ dự báo, cảnh báo nguy cơ cháy rừng còn nhiều hạn chế…

Ông Hoàng Văn Tuấn, Giám đốc Vườn Quốc gia U Minh Thượng chia sẻ, ngay từ cuối năm 2022, Vườn Quốc gia U Minh Thượng xây dựng phương án phòng cháy chữa cháy, xác định các khu rừng trọng điểm tiềm ẩn nguy cơ cháy cao để chủ động các biện pháp xử lý tình huống hợp lý.

Đơn vị đã thành lập 4 tổ phòng cháy chữa cháy rừng, tổ chức tập huấn, diễn tập cho cán bộ, nhân viên sử dụng thành thạo trang thiết bị, máy móc cũng như sự phối hợp của các tổ, đội trong thực hiện “4 tại chỗ” và các biện pháp phòng cháy chữa cháy rừng. Trong khu vực vùng lõi của Vườn Quốc gia U Minh Thượng đang dự báo cháy cấp II, trên đê bao có nơi dự báo cháy cấp III.

Trước tình hình nắng nóng như hiện nay, mực nước trong rừng bình quân giảm 1 cm/ngày, Vườn Quốc gia U Minh Thượng giám sát chặt chẽ tình hình khô hạn trên lâm phần và khi dự báo cháy cấp III thực hiện đóng cửa rừng, đồng thời tăng cường các biện pháp phòng cháy chữa cháy theo phương án, kế hoạch, ngăn chặn, hạn chế đến mức thấp nhất các nguy cơ cháy rừng có thể xảy ra.

Thực hiện nhiệm vụ phòng cháy chữa cháy rừng, từ đầu mùa khô 2022 – 2023 đến nay, lực lượng quản lý bảo vệ rừng Vườn Quốc gia U Minh Thượng tổ chức 468 cuộc tuần tra, kiểm soát đối tượng xâm nhập rừng trái phép, phát hiện và xử lý 2 vụ/3 đối tượng vào rừng bắt ong lấy mật. Vườn thành lập 4 đội phòng cháy chữa cháy rừng (15 người/đội), ứng trực ở khu vực có nguy cơ cháy cao trên lâm phần, duy trì 10 tổ thường xuyên tuần tra kiểm soát, ngăn chặn, xử lý hành vi vi phạm rừng và phòng cháy chữa cháy rừng.

Viên chức, người lao động Vườn Quốc gia U Minh Thượng (Kiên Giang) thao tác, tập dượt chữa cháy rừng.

Tiếp đến, Vườn Quốc gia U Minh Thượng xác định phân vùng trọng điểm có nguy cơ cháy cao trong mùa khô 2022 – 2023 khoảng 1.215 ha để chủ động bố trí lực lượng, phương tiện, trang thiết bị ứng phó khi có cháy xảy ra. Vườn gia cố 6 cống điều tiết nước, chống rò rỉ thất thoát nguồn nước, khởi động 2 trạm bơm để chủ động bơm nước bổ sung vào rừng, nạo vét, gia cố 7 hố chứa nước (dự trữ 150 m³/hố) tại các khu vực có nguy cơ xảy ra cháy cao để dự trữ nguồn nước đảm bảo chủ động chữa cháy. Dọn thực vật trôi nổi hơn 65 km các tuyến kênh chính, phát dọn 58 km đường tuần tra bảo vệ và phòng cháy chữa cháy rừng.

Mặt khác, Vườn Quốc gia U Minh Thượng tập trung bảo trì, sửa chữa, vận hành các trang thiết bị chữa cháy như máy bơm, phương tiện vỏ máy, cano và xuồng chữa cháy chuyên dùng, ống chữa cháy, chuẩn bị nhiên liệu… đảm bảo yêu cầu chữa cháy khi có tình huống xấu xảy ra.

Vườn Quốc gia U Minh Thượng nằm trên địa bàn hai xã Minh Thuận và An Minh Bắc thuộc huyện U Minh Thượng, tỉnh Kiên Giang, có tổng diện tích tự nhiên hơn 8.500 ha; trong đó, rừng đặc dụng trên 8.000 ha, còn lại là rừng phòng hộ. Đây là một trong hai khu vực quan trọng của rừng đầm lầy than bùn còn lại ở Việt Nam được công nhận là Vườn di sản ASEAN và khu bảo tồn đất ngập nước (khu Ramsar) đặc biệt quan trọng của Việt Nam và thế giới.