Đăk Lắk: Gắn định vị GPS để giám sát các đàn voi hoang dã

BVR&MT – Vừa qua, Trung tâm Bảo tồn voi, cứu hộ động vật và quản lý, bảo vệ rừng thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đắk Lắk phối hợp Tổ chức quốc tế về Bảo tồn thiên nhiên tại Việt Nam (WWF-Việt Nam) tổ chức Hội thảo “Tham vấn các bên liên quan nhằm hoàn thiện đề án đeo vòng cổ có gắn định vị GPS giám sát voi hoang dã tại Đắk Lắk”.

Số lượng cá thể của các đàn voi hoang dã trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk có suy giảm, do đó việc gắn định vị GPS đối với đàn voi hoang dã để phục vụ cho công tác bảo tồn phát triển đàn voi hoang dã trong tự nhiên là rất cần thiết.

Hội thảo là hoạt động nằm trong khuôn khổ Dự án Nỗ lực bảo tồn quần thể voi hoang dã lớn nhất Việt Nam tại Đắk Lắk do Tổ chức Word Wide Fund for Nature của Thụy Sĩ tài trợ. Đây cũng là dịp để Trung tâm Bảo tồn voi, cứu hộ động vật và quản lý, bảo vệ rừng tỉnh Đắk Lắk trao đổi, tham vấn các bên liên quan, tiếp thu ý kiến của các nhà khoa học để Đề án đeo vòng cổ có gắn định vị GPS giám sát voi hoang dã tại Đắk Lắk được đầy đủ, sát thực và hoàn thiện trước khi trình Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk phê duyệt.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk có khoảng 28 cá thể voi hoang dã với 4 nhóm tập trung từ 4 – 7 cá thể ở khu vực thuộc lâm phần của vườn quốc gia Yok Đôn và công ty Cao su Phước Hòa. Được biết, trong 3 năm trở lại đây, có sự biến động lớn về sự xuất hiện, thói quen di chuyển bất thường của các đàn voi hoang dã tại tỉnh Đắk Lắk, làm ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống – kinh tế của người dân trong khu vực có voi phân bố.

Giám đốc Trung tâm Bảo tồn voi, cứu hộ động vật và quản lý, bảo vệ rừng tỉnh Đắk Lắk Trần Xuân Phước cho biết: Trước đây, khi theo dõi bằng phương pháp bẫy ảnh, ở khu vực biên giới tỉnh Đắk Lắk có khoảng 80-100 con voi hoang dã. Các đợt khảo sát cũng chỉ thực hiện được vài lần trong một số năm nhất định. Mới đây, Tổ chức động vật châu Á lấy mẫu phân để phân tích số lượng thì có 48 con voi hoang dã. Điều đó, một lần nữa cho thấy tính cấp thiết của việc sử dụng công nghệ GPS để giám sát voi hoang dã nhằm tìm hiểu về hành lang di chuyển theo mùa, quản lý tốt đàn voi, giảm thiểu xung đột voi và con người.

Ông Thái Truyền, chuyên gia tư vấn đề án thuộc Tổ chức quốc tế về công tác bảo tồn voi thiên nhiên tại Việt Nam, đơn vị hỗ trợ đề án cho rằng, việc gắn vòng cổ định vị GPS voi hoang dã giúp các lực lượng bảo tồn voi phát hiện và giải quyết tình huống xấu một cách sớm nhất, nhân viên và lực lượng kiểm lâm dễ dàng phát hiện và xử lý kịp thời, nhanh chóng, can thiệp biện pháp cần thiết nhằm giảm thiểu sự xung đột giữa voi nhà và voi hoang dã.

Theo Tiến sĩ Cao Thi Lý, giảng viên trường đại học Tây Nguyên, trong quá trình nghiên cứu thực tế khảo sát cho thấy hiện nay số lượng cá thể của các đàn voi hoang dã trên địa bàn tỉnh đắk Lắk có suy giảm, do đó việc gắn định vị GPS đối với đàn voi hoang dã để phục vụ cho công tác bảo tồn phát triển đàn voi hoang dã trong tự nhiên là rất cần thiết.

Một số nước trên thế giới như Ấn Độ, Siri Lanka đã áp dụng phương pháp gắn GPS để quản lý, bảo tồn và phát triển quần thể đàn voi hoang dã trong thiên nhiên một cách hiệu quả. Tuy nhiên, đây cũng là lần đầu tiên việc gắn vòng cổ GPS voi hoang dã được thực hiện tại tỉnh Đắk Lắk nói riêng và ở Việt Nam nói chung. Do đó, trong quá trình  giám sát sẽ gặp nhiều khó khăn, cần đến sự hỗ trợ của các chuyên gia quốc tế có kinh nghiệm, về kỹ thuật và tài chính là điều rất cần thiết thông qua những khóa tập huấn kỹ thuật cho đội ngũ cán bộ thuộc trung tâm bảo tồn voi và Vườn Quốc Gia Yok Đôn để từng bước học hỏi, sáng tạo kinh nghiệm làm chủ.

Đề án hiện nay đã nhận được sự ủng hộ của từ phía các ban ngành của tỉnh Đắk Lắk. Nhưng cần nghiên cứu trao đổi chuyên sâu thêm để đề án nhanh chóng đi vào thực thi. Với các vấn đề có liên quan đến pháp luật và ảnh hưởng đến công tác quản lý biên giới, đề án đã đánh giá và đưa ra các tham luận trao đổi những ý kiến, tìm kiếm các giải pháp từ nhà cung cấp dịch vụ có chức năng nhập khẩu các trang thiết bị, kỹ thuật phục vụ cho đề án tại Việt Nam,  ông Lê Quốc Thiện, cán bộ dự án tổ chức quốc tế và bảo tồn các động vật hoang dã thiên nhiên tại Việt Nam đưa ra ý kiến.

Ông Trần Xuân Phước cũng chia sẻ thêm, sau hội thảo đơn vị sẽ phối hợp với các bên liên quan hoàn thiện đề án để trình các cấp có thẩm quyền phê duyệt, nếu đề án được thông qua, dự kiến đến mùa mưa năm 2022-2023 sẽ triển khai gắn vòng cổ GPS cho đàn voi hoang dã tại Đăk Lắk.

Lê Vân