BVR&MT – Với công nghệ màng bao gói khí quyển biến đổi, vải thiều Bắc Giang được kéo dài thời gian bảo quản đến 30 ngày, chất lượng đạt 98% như ban đầu, hiệu quả kinh tế tăng đến hơn 5 lần. Do làm chủ công nghệ nên chi phí sản xuất trong nước cũng rẻ hơn nhiều so với nhập khẩu từ Israel.
Tại hội nghị sơ kết 3 năm chương trình hợp tác khoa học công nghệ giữa tỉnh Bắc Giang với Viện Hàn lâm Khoa học Công nghệ Việt Nam ngày 12/5, các nhà khoa học đã công bố kết quả dự án áp dụng công nghệ bảo quản và nâng cao chất lượng quả vải bằng màng bao gói khí quyển biến đổi (gọi tắt là MAP).
Đây là công nghệ xuất phát từ đề tài nghiên cứu khoa học hợp tác giữa 2 bên do Viện Hóa học (thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Công nghệ Việt Nam) chủ trì thực hiện và TS Phạm Thu Hà làm chủ nhiệm đề tài.
Công nghệ MAP là công nghệ tiên tiến, khá phổ biến trên thế giới. Sau nhiều năm nghiên cứu và được đầu tư trang thiết bị, đến nay Viện Hóa học đã hoàn toàn làm chủ được công nghệ chế tạo màng MAP trong dây chuyền thiết bị hiện đại.
Đặc biệt, sản phẩm sử dụng nguyên liệu nhựa an toàn thực phẩm, không chứa bất kỳ phụ gia độc hại nào ảnh hưởng đến sức khỏe.
Tại tỉnh Bắc Giang, vải thiều Lục Ngạn là loại quả nổi tiếng, có giá trị kinh tế cao và tiềm năng xuất khẩu. Tuy nhiên, do thời vụ vải ngắn và quả vải có đặc điểm rất nhiều nước nên khả năng bảo quản trong quá trình vận chuyển gặp khó khăn, việc xuất khẩu đi các thị trường xa là không đáng kể, nếu theo đường hàng không thì chi phí cao.
Trước đây, bà con trồng vải thường bảo quản theo phương pháp ướp đá, tuy nhiên cũng chỉ được 5-7 ngày. Với công nghệ màng bọc MAP, quả vải thiều Lục Ngạn được bảo quản trong thời gian tối đa 35 ngày. Quả vải giữ nguyên hàm lượng dinh dưỡng cũng như màu sắc hồng tươi. Số quả bị thâm không đáng kể.
Từ các kết quả trong phòng thí nghiệm, nhóm đề tài đã xây dựng được các mô hình bảo quản quy mô 200kg, 400kg và 5 tấn. Sau 35 ngày bảo quản ở nhiệt độ 4oC, quả vải vẫn đảm bảo giá trị thương phẩm với mức tổn thất <10%.
Có thể nói, việc kéo dài thời gian bảo quản, tồn trữ vải thiều Lục Ngạn lên tới 30 ngày đã mở ra cơ hội xuất khẩu vải sang các thị trường như Malaysia, Singapore, Australia bằng đường biển thay vì đường hàng không.
Hơn nữa, ưu điểm của công nghệ MAP là đơn giản, chi phí thấp, dễ sử dụng, phù hợp cho mục đích chiếu xạ theo quy định của một số thị trường khó tính như Hoa Kỳ, Australia.
Công nghệ bao gói khí quyển biến đổi MAP tuy còn khá mới ở Việt Nam, nhưng đã cho thấy những tiềm năng to lớn trong lĩnh vực bảo quản rau quả, nông sản, thực phẩm nói chung và quả vải Lục Ngạn nói riêng, góp phần phát triển chuỗi giá trị gia tăng cho nông sản, thực phẩm.
Theo dự báo, thị trường bao bì thông minh toàn thế giới giai đoạn 2016-2021 sẽ tăng trưởng với tốc độ 7,7%/năm. Với những kết quả đã đạt được trong công nghệ chế tạo màng bao gói MAP, việc tiếp tục đầu tư nghiên cứu để tiếp cận công nghệ hiện đại trong lĩnh vực bao bì thông minh ở Việt Nam là một hướng đi nhiều triển vọng.
Từ công nghệ này, có thể dễ dàng chế tạo được bao bì MAP phù hợp cho từng loại rau quả. Viện Hóa học đã nghiên cứu bảo quản nhiều loại rau quả bằng bao gói MAP cả trong phòng thí nghiệm, cũng như mô hình bảo quản quy mô lớn nhất là 5 tấn nguyên liệu.
Đối với các loại rau, gia vị như ớt, rau mùi, húng quế, bạc hà; rau ăn củ, quả như cà chua, hành tây, dưa chuột, đậu côve; các loại trái cây có tiềm năng xuất khẩu như vải thiều, xoài, cam, thanh long, bơ, chanh leo… kết quả nghiên cứu cho thấy, bao gói MAP có thể kéo dài thời gian bảo quản từ 2-3 lần so với bảo quản thông thường.
