BVR&MT – Ngày 23/9/2019, Greta Thunberg, cô bé 16 tuổi người Thụy Điển được mệnh danh là “người hùng môi trường” đã có bài phát biểu gây sửng sốt toàn cầu, tại hội nghị thượng đỉnh về khí hậu của Liên Hợp Quốc ở New York, Mỹ.
Với những lời lẽ đầy xúc động và đanh thép, Greta đã thẳng thắn lên án việc các lãnh đạo thế giới đã “làm ngơ” với tình trạng đáng báo động về môi trường. Qua đó, cô bé muốn truyền tải một thông điệp đầy mạnh mẽ của thế hệ trẻ gửi những người đứng đầu các chính phủ, các nhà hoạch định chính sách rằng: “Chúng tôi sẽ dõi theo các vị”, cảnh báo họ về “giới hạn chịu đựng” cùng những hậu quả hủy hoại môi sinh của toàn nhân loại trong hiện tại và tương lai nếu họ không ra tay hành động.
Trước khi đến với hội nghị thượng đỉnh về khí hậu của Liên Hợp Quốc, Greta đã là cái tên nổi tiếng với hàng triệu người theo dõi trên mạng trực tuyến. Cô bé bắt đầu được biết đến năm 2018, khi quyết định bỏ học vào mỗi thứ Sáu ở trường trung học để biểu tình bên ngoài trụ sở Quốc hội Thụy Điển nhằm kêu gọi hành động chấm dứt khủng hoảng khí hậu và hệ sinh thái.
Hành động của Greta dần được lan truyền trên mạng xã hội và cuối cùng đã châm ngòi nổ cho các phong trào “Bãi khóa vì khí hậu”, “Thứ Sáu vì tương lai” của giới trẻ ở châu Âu và trên toàn cầu, gây áp lực buộc các chính trị gia phải chú ý và lắng nghe kêu gọi hành động của những người sinh ra trong những năm 2000, thế hệ sẽ gánh chịu các tác động của biến đổi khí hậu.
2019 là năm thay vì đến trường, đi học, cô bé đã trở thành đại biểu, diễn giả ở nhiều hội nghị quốc tế, diễn đàn khắp Mỹ, Canada và châu Âu. Greta cũng gây chú ý khi không đi máy bay mà chọn đi bằng tàu biển, để kêu gọi về những gì mọi người có thể giải quyết vấn đề khí hậu. Vì những đóng góp năng nổ của mình, Greta đã được tạp chí Time vinh danh là “Nhân vật của năm 2019”, trẻ nhất trong lịch sử bình chọn của tạp chí này.
Dưới đây là toàn văn bài phát biểu ngắn gọn nhưng hùng hồn, gây chấn động của Greta trước các lãnh đạo thế giới vào tháng 9/2019:
Điều này hoàn toàn sai trái. Tôi đáng lẽ không nên ở đây. Tôi đáng lẽ nên đến trường ở phía bên kia đại dương. Vậy mà tất cả các ông bà đều tìm đến chúng tôi, những người trẻ tuổi để tìm kiếm hy vọng. Sao các ông bà dám làm thế!
Các ông bà đã đánh cắp những giấc mơ và tuổi thơ của tôi bằng những lời sáo rỗng. Vậy mà tôi vẫn là một trong những người may mắn. Mọi người đang phải chịu đựng. Mọi người đang chết dần. Toàn bộ hệ sinh thái đang sụp đổ. Chúng ta đang ở giai đoạn đầu của một cuộc tuyệt chủng hàng loạt, và tất cả những gì các ông bà đang nói là về tiền và những câu chuyện cổ tích về sự tăng trưởng kinh tế vĩnh cửu. Sao các ông bà dám làm thế!
Hơn 30 năm qua, khoa học đã chứng minh rõ ràng. Sao các ông bà dám tiếp tục ngoảnh mặt làm ngơ và đến đây nói rằng các ông bà đã làm đủ, trong khi các chính sách và giải pháp cần thiết vẫn không thấy đâu.
Các ông bà nói đã lắng nghe chúng tôi và đã hiểu sự nguy cấp của vấn đề. Nhưng cho dù tôi buồn và tức giận đến mức nào, tôi cũng không muốn tin điều đó. Bởi vì nếu các ông bà thực sự hiểu tình hình và vẫn tiếp tục không hành động, thì các ông các bà thật xấu xa và tôi từ chối tin điều này.
Ý tưởng được ủng hộ rộng rãi về việc cắt giảm khí thải của chúng ta xuống một nửa trong vòng 10 năm tới chỉ cho chúng ta 50% cơ hội để duy trì mức tăng nhiệt độ ở dưới ngưỡng 1,5 độ C và giảm nguy cơ gây ra các phản ứng dây chuyền không thể đảo ngược, ngoài tầm kiểm soát của con người.
50% có thể chấp nhận được với các ông bà, nhưng những con số đó không bao gồm các điểm tới hạn (ngưỡng mà khi vượt qua có khả năng dẫn đến những thay đổi lớn, không thể hồi phục được trong trạng thái của hệ thống khí hậu), hầu hết các vòng phản hồi, việc tăng ấm nóng toàn cầu tiềm ẩn vì ô nhiễm không khí độc hại hoặc các khía cạnh của công lý và công bằng về khí hậu.
Những con số đó cũng phụ thuộc vào việc thế hệ chúng tôi sẽ hút hàng trăm tỷ tấn CO2 do các ông bà xả thải ra khỏi bầu khí quyển bằng những công nghệ hiện hầu như chưa tồn tại. Vì vậy, rủi ro 50% đơn giản là không thể chấp nhận được đối với chúng tôi, những người phải sống chung với các hậu quả.
Để có 67% cơ hội duy trì mức tăng nhiệt độ toàn cầu dưới 1,5 độ C, tỷ lệ tốt nhất do Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu (ICCP) đưa ra vào ngày 1/1/2018, thế giới chỉ được phát thải 420 tỷ tấn CO2. Ngày nay, con số đó đã giảm xuống còn dưới 350 tỷ tấn.
Sao các ông bà dám giả vờ rằng điều này có thể được giải quyết chỉ bằng hoạt động kinh tế như bình thường và một vài giải pháp kỹ thuật? Với mức phát thải hiện nay, quỹ CO2 còn lại đó sẽ hoàn toàn biến mất trong vòng chưa đầy 8 năm rưỡi.
Sẽ không có bất kỳ giải pháp hoặc kế hoạch nào được trình bày phù hợp với những con số này, ở đây ngày hôm nay, bởi vì những con số này quá khó chịu và bạn vẫn chưa đủ trưởng thành để nói nó như thế nào.
Các ông bà đang làm chúng tôi thất vọng. Nhưng những người trẻ đang bắt đầu nhận ra sự phản bội của quý vị. Con mắt của tất cả các thế hệ tương lai đang dõi theo quý vị. Và nếu các ông bà lựa chọn làm chúng tôi thất vọng, tôi nói, chúng tôi sẽ không bao giờ tha thứ cho quý vị.
Chúng tôi sẽ không để các ông bà thoát tội đâu. Ngay tại đây, ngay bây giờ là lúc chúng tôi đặt ra ranh giới.
Thế giới đang thức tỉnh và sự thay đổi đang đến, dù quý vị có muốn hay không.
Xin cảm ơn.
