BVR&MT – Khi nhìn lại và xem lại lịch sử phát triển của ngành bảo vệ môi trường, chúng ta sẽ thấy một số điều rất thú vị. Từ việc nâng cao nhận thức về môi trường cho đến sự phát triển mạnh mẽ của phong trào bảo vệ môi trường, phụ nữ đang tích cực tham gia bằng nhiều cách khác nhau, tô thêm nét tươi mới, dễ chịu và đầy màu sắc cho lịch sử bảo vệ môi trường.
Phụ nữ là những người tích cực tham gia bảo vệ môi trường
Phụ nữ ở các nước phát triển tích cực thực hiện các hoạt động thông qua các tổ chức dân sự khác nhau. Họ tiến hành nghiên cứu tự nhiên, xuất bản các công trình nghiên cứu và thực hiện giáo dục môi trường trong nhân dân; họ vận động chính phủ xây dựng các luật liên quan để bảo vệ rừng, nước, các loài chim… Họ tự gọi mình là “những người quản lý thành phố”, khắc phục các vấn đề như rác và nước thải, làm đẹp diện mạo của các thành phố công nghiệp, và trở thành những người tham gia quan trọng và thúc đẩy bảo vệ môi trường.
Đồng thời, phụ nữ ở các nước và khu vực kém phát triển cũng tích cực tham gia phong trào bảo vệ môi trường. Nổi tiếng nhất phải kể đến phong trào ôm cây do phụ nữ ở dãy Himalaya của Ấn Độ khởi xướng vào những năm 1970 để phản đối nạn phá rừng nguyên sinh; phong trào trồng và bảo tồn cây “vành đai rừng xanh” của phụ nữ Kenya để bảo vệ môi trường nơi họ và gia đình họ sinh sống ; Phụ nữ của Brazil đã trở thành một phần quan trọng trong việc bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, chẳng hạn như phong trào bảo vệ rừng nhiệt đới do những người thu gom cao su thực hiện.
Ở phần lớn các quốc gia trên thế giới, mặc dù nam giới sở hữu đất đai thường là nam giới, nhưng phụ nữ vẫn là những người sản xuất nông nghiệp trên thực tế, chịu trách nhiệm về phần lớn hoạt động canh tác nông nghiệp, sản xuất lương thực, thu thập lương thực… Có nghĩa là, họ là những người sử dụng chính tài nguyên thiên nhiên và có mối liên hệ trực tiếp với chúng hơn nam giới.
Ở một số quốc gia và khu vực kém phát triển, hầu hết gánh nặng chuẩn bị nước hàng ngày và đốn củi thuộc về phụ nữ, suy thoái môi trường và thiếu hụt tài nguyên sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống hàng ngày của phụ nữ. Ví dụ, việc sa mạc hóa các khu rừng ở Sudan ở châu Phi đã làm tăng gấp bốn lần thời gian phụ nữ chặt củi và nấu nướng. Sự liên kết chặt chẽ của phụ nữ và sự tham gia vào môi trường làm cho họ hiểu hơn về đất, rừng, nước… tôn trọng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, quan tâm hơn đến việc bảo vệ tương lai của thiên nhiên và môi trường.
Tầm quan trọng của phụ nữ đối với việc bảo vệ môi trường
Ngày càng có nhiều phụ nữ tham gia vào sự nghiệp bảo vệ môi trường và đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Wangari Maathai, người đoạt giải Nobel Hòa bình năm 2004, là nữ tiến sĩ đầu tiên ở Đông và Tây Phi. Năm 1976, Maathai bắt đầu thúc đẩy khái niệm trồng rừng ở Kenya. Năm 1977, bà thành lập và lãnh đạo “Phong trào Vành đai Xanh”, mang lại cho phụ nữ nhiều cơ hội việc làm hơn và thúc đẩy sự nghiệp bảo vệ môi trường. Cho đến nay, chiến dịch này đã trồng được gần 30 triệu cây xanh ở Kenya, điều này chắc chắn có ý nghĩa to lớn đối với Kenya, quốc gia đã phải đối mặt với nhiều vấn đề môi trường do nạn phá rừng và trừng phạt trong quá khứ.
Tác động của phụ nữ đến môi trường cũng được phản ánh trong tiêu dùng hàng ngày của hộ gia đình. Mọi người đều có thể nhớ rằng trong nhà bạn nên sử dụng loại bột giặt nào, có nên dùng đũa dùng một lần hay không, có nên xách túi đi siêu thị hay không, có nên mua thiết bị tiết kiệm điện hay không… Đó là mẹ của bạn.
Chính vì phụ nữ thường là những người điều hành chính cuộc sống hàng ngày của gia đình, nên việc họ chọn những hàng hóa và lối sống tiêu dùng thấp, ít ô nhiễm, tiết kiệm tài nguyên và bền vững sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cơ cấu sản xuất của chúng ta và do đó là môi trường. Do văn hóa truyền thống và sự phân công lao động xã hội, ngày nay phụ nữ vẫn chiếm một vị trí quan trọng trong việc giáo dục con cái trong gia đình. Người mẹ có ý thức bảo vệ môi trường và luôn thực hiện các hành vi bảo vệ môi trường thì càng giáo dục và hướng dẫn con cái hình thành thói quen có ý thức bảo vệ môi trường thông qua các chi tiết trong cuộc sống, có ý nghĩa sâu sắc đối với tương lai bảo vệ môi trường của chúng ta.
Vì những lý do này, mối quan hệ giữa phụ nữ và môi trường đã được công nhận từ những năm 1960. Bắt đầu từ những năm 1980, các chính phủ cũng bắt đầu chú ý đến mối liên hệ giữa môi trường và vấn đề giới, và vai trò của phụ nữ trong quản lý tài nguyên và môi trường được chú trọng nhiều hơn. Báo cáo năm 1991 của Ngân hàng Thế giới cũng khẳng định “phụ nữ đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý các nguồn tài nguyên thiên nhiên như đất, nước, rừng và năng lượng”.
Tất nhiên, khi nói rằng phụ nữ có ảnh hưởng quan trọng đến việc bảo vệ môi trường, chúng ta không bỏ qua vai trò quan trọng của nam giới. Phụ nữ và nam giới cùng tham gia bảo vệ môi trường, mỗi người làm hết sức mình trách nhiệm của nó sẽ có ý nghĩa to lớn trong việc bảo vệ và cải thiện môi trường và đạt được sự phát triển bền vững.
Hậu Thạch (Theo 搜狐)
