Liên kết sản xuất theo chuỗi ở các hợp tác xã nông nghiệp

BVR&MT – Để khắc phục tình trạng bị ép giá, sản phẩm chăn nuôi khó tiêu thụ, từ tháng 8-2017, hợp tác xã (HTX) nông nghiệp công nghệ cao Tiến Thành (HTX Tiến Thành) đã triển khai thực hiện mô hình liên kết phát triển theo chuỗi chăn nuôi trâu, bò, thịt lợn sạch an toàn sinh học. Bước đầu, việc liên kết sản xuất đã mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn cho các hộ chăn nuôi, nhưng cũng còn hạn chế, cần tháo gỡ.

Trang trại chăn nuôi bò sữa tại xã Phú Lâm, huyện Yên Sơn (tỉnh Tuyên Quang) sản xuất theo mô hình GlobalGAP.

HTX Tiến Thành đã ký hợp đồng với tám HTX và tổ hợp tác để liên kết chăn nuôi, cung ứng thức ăn cho chuỗi liên kết chăn nuôi an toàn sinh học. Theo đó, HTX Tiến Thành cung ứng 78 con trâu thịt nuôi vỗ béo cho các xã Vinh Quang, Hùng Mỹ, Xuân Quang, Phúc Thịnh, thuộc huyện Chiêm Hóa; 38 con bò thịt nuôi vỗ béo tại xã Minh Hương, huyện Hàm Yên; 10 con bò thịt nuôi vỗ béo tại xã Tiến Bộ và 260 con lợn nuôi thịt cho các xã Tứ Quận và Tiến Bộ, huyện Yên Sơn.

Hộ chăn nuôi thuộc các HTX, tổ hợp tác được cán bộ Trung tâm khuyến nông tỉnh hướng dẫn cách chăm sóc và sử dụng nguồn thức ăn thô xanh sẵn có tại địa phương như cỏ voi, ngọn lá mía (cho ăn tươi, ủ chua dự trữ); hoặc thức ăn tinh ủ chua lên men như củ sắn tươi, thân, bắp cây ngô chín sáp, cám ngô, cám xát, vỏ đỗ xanh,… Ngoài ra, các hộ được cung cấp thức ăn cám thảo dược sinh học do Công ty cổ phần Lebio Hà Nội sản xuất để chăn nuôi. Nhờ có nguồn thức ăn phù hợp, chăm sóc khoa học, đàn trâu, bò, lợn trong mô hình liên kết chuỗi đều khỏe mạnh, tăng trọng lượng nhanh. Mùi hôi thối trong khu vực chăn nuôi được giảm triệt để, hạn chế gây ô nhiễm môi trường.

Sau một thời gian triển khai mô hình, nhiều HTX liên kết với HTX Tiến Thành lần lượt cho “ra lò” những sản phẩm đầu tiên. Trong đó, HTX nông nghiệp và dịch vụ Tiến Quang (xã Vinh Quang) đã xuất bán 29 con trâu thịt sau hơn 2,5 tháng nuôi vỗ béo, trừ hết chi phí chăn nuôi, còn lãi 150 triệu đồng (bình quân lãi hơn 5 triệu đồng/con), hiện HTX đang tiếp tục nuôi trâu thịt vỗ béo với 25 con. Hợp tác xã nông nghiệp và dịch vụ Tiến Đạt (xã Minh Hương) đã xuất bán 38 con bò thịt vỗ béo, trừ hết chi phí còn lãi bình quân 4,8 triệu đồng/con. HTX đang tiếp tục tuyển chọn trâu, bò nội để đưa vào nuôi vỗ béo.

HTX Tiến Thành và đơn vị cung cấp thức ăn chăn nuôi Lebio Hà Nội đã tổ chức tám phiên mổ bán hơn 30 con lợn, đến người tiêu dùng tại TP Tuyên Quang. Do lợn được nuôi bằng cám thảo dược sinh học, nên chất lượng thịt thơm ngon, được người tiêu dùng đánh giá cao. Hiện các hộ tham gia đã tiêu thụ hết đàn lợn chăn nuôi trong chuỗi, với giá bán thấp nhất 32.000 đồng/kg lợn hơi, cao hơn giá thị trường cùng thời điểm.

Mặc dù chương trình liên kết này bước đầu mang lại hiệu quả, nhưng hiện mới chỉ ở mức thử nghiệm. Một phần do số lượng trâu, bò, lợn nuôi vỗ béo cung ứng theo hợp đồng cho các HTX, tổ hợp tác ít, lại nuôi dàn trải tại nhiều hộ dân. Bản thân HTX Tiến Thành cũng chưa chủ động mua, cung ứng đủ nguồn thức ăn tinh, thức ăn bổ sung theo hợp đồng đã ký với các HTX, tổ hợp tác liên kết nên việc theo dõi, đánh giá hiệu quả từ khi bắt đầu nuôi đến khi xuất bán còn chưa chính xác để đúc rút thành hướng dẫn kỹ thuật chung, phổ biến trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang.

Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Tuyên Quang Lê Hải Nam cho biết: Trên cơ sở tranh thủ nguồn vốn vay có hỗ trợ lãi suất, vốn hỗ trợ xây dựng nông thôn mới và vốn huy động của các HTX, trang trại, người chăn nuôi, trong thời gian tới, Trung tâm Khuyến nông tỉnh sẽ tiếp tục phối hợp với HTX Tiến Thành và các cơ quan chức năng của tỉnh, huyện, chính quyền các địa phương tìm kiếm, liên kết với các công ty, doanh nghiệp trong và ngoài nước để cung ứng đủ con giống trâu, bò thịt bảo đảm chất lượng, số lượng đưa vào chương trình liên kết. Tổ chức rà soát, phân loại giống trâu, bò thịt đủ khối lượng đưa vào nuôi vỗ béo tại các hộ có nhu cầu tham gia chuỗi liên kết. Đồng thời liên kết với các đơn vị sản xuất, cung ứng thức ăn chăn nuôi sinh học, bã bia, vỏ đỗ xanh,… trên cơ sở tự phối trộn nguyên liệu thức ăn, bảo đảm số lượng, chất lượng, giảm giá thành thức ăn khi cung ứng đến người chăn nuôi. Trung tâm tiếp tục xây dựng kế hoạch, mở rộng địa bàn thực hiện chuỗi liên kết chăn nuôi trâu, bò thịt an toàn sinh học, đáp ứng quy mô chăn nuôi từ 1.000 con trâu và 2.000 con bò thịt/năm trở lên. Trên cơ sở đó tổ chức ký hợp đồng giữa các công ty, doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm với các HTX, tổ hợp tác, chủ trang trại tham gia chương trình.