BVR&MT – Theo một nghiên cứu được công bố vào năm 2016, chỉ qua hai thập kỉ, số lượng khỉ đột Grauer đã giảm 77%, chỉ còn lại 3.800 cá thể tồn tại trong tự nhiên. Nguyên nhân là do nội chiến và khai thác các loại khoáng sản gây xung đột, bao gồm quặng tin và coltan sử dụng trong sản xuất điện thoại di động, máy tính xách tay và các sản phẩm điện tử khác. Khỉ đột bị săn bắn rất nhiều bởi lính vũ trang, công nhân mỏ, và đôi khi bởi dân tị nạn. Chúng đang bị làm thịt đến mức gần như tuyệt chủng.
Chính sách Trump đe dọa loài Vượn người
Chưa hết, cả loài khỉ Grauer và người dân địa phương đều có thể bị đe dọa trầm trọng hơn nếu Tổng thống Mỹ Donald Trump ký bản dự thảo ghi nhớ mới bị Reuter phanh phui đầu tháng 2 vừa qua. Theo đó các doanh nghiệp Mỹ sẽ được tự do thu mua mà không cần công khai các loại khoáng sản trong khu vực xung đột (confict minerals), bao gồm vàng, thiếc, tantali, coltan và vonfam. Quyết định này có thể làm gia tăng các hoạt động khai thác trên lưu vực Congo, đưa tới nhiều hơn những người công nhân sẽ đi săn thịt thú rừng.
Nếu được ban hành, bản ghi nhớ của tổng thống Trump sẽ vô hiệu hóa nguyên tắc khoáng Sản Trong khu vực xung đột trong vòng 2 năm, vốn được thông qua với sự ủng hộ từ cả hai Đảng vào năm 2010. Nguyên tắc này yêu cầu các công ty phải công khai các loại khoáng sản trong khu vực xung đột từ Congo hoặc một nước trung gian.
Lý do đưa ra biên bản ghi nhớ của vị tân tổng thống là chính sách này trước đó đã góp phần gây ra nạn thất nghiệp. Các quốc gia Châu Phi đã lập tức bày tỏ mối quan ngại động thái mới này của Chính quyền Mỹ có thể làm gia tăng các nhóm khủng bố, các hành vi chuyển tiền lậu xuyên biên giới và các dòng tài chính bất hợp pháp trong khu vực.
Lựa chọn tiêu dùng có thể cứu loài khỉ đột
Rất ít người biết rằng khi họ mua các sản phẩm điện tử, chuỗi cung cấp các bộ phận để làm ra sản phẩm đó có thể kéo dài đến tận những khu rừng nhiệt đới ở Châu Phi và sản phẩm đó rất có thể đã chứa “khoáng sản máu”.
Nhu cầu quốc tế dành cho những cỗ máy chơi game, máy tính và điện thoại di động là không giới hạn. Nếu không được điều chỉnh phù hợp, mối đe dọa đối với sự an toàn của người dân địa phương và loài khỉ đột cũng như những loài vật khác sẽ ngày càng gia tăng. Nếu chính quyền Trump cho phép các công ty Mỹ tự do thu mua các loại khoáng sản tại khu vực xung đột mà không công khai với dư luận, loài khỉ đột – cũng như nhiều cộng đồng khác – sẽ còn đối mặt với mối nguy hiểm lớn hơn khi các mỏ khai thác được mở rộng.
Vấn nạn này cuối cùng hoàn toàn phụ thuộc vào lựa chọn của người tiêu dùng. Không thường xuyên nâng cấp các đồ điện tử cũng là một cách để người tiêu dùng thể hiện sự giúp đỡ của mình.
Các nhà khoa học cũng lưu ý rằng, khỉ đột Grauer tồn tại rất ít trong môi trường nuôi nhốt. Vì vậy nếu bị tuyệt chủng trong tự nhiên, đó sẽ là dấu chấm hết cho loài này.
Thu Hà/Theo Mongabay
